Nhiệm vụ, quyền hạn của Ban kiểm soát tổ chức tín dụng là hợp tác xã?

1.Căn cứ pháp lý

Ban kiểm soát của quỹ tín dụng nhân dân, ngân hàng hợp tác xã là cơ quan có nhiệm vụ giúp các thành viên góp vốn kiểm soát hoạt động quản trị và quản lý điều hành công ty. Ban kiểm soát có vai trò quan trọng trong hoạt động của các doanh nghiệp, đặc biệt đối với các tổ chức tín dụng. Theo đó, Điều 84 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 sửa đổi năm 2017 quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Ban kiểm soát tổ chức tín dụng là hợp tác xã như sau:

“Điều 84. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ban kiểm soát
1. Kiểm tra, giám sát hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân theo quy định của pháp luật.
2. Kiểm tra việc thực hiện Điều lệ, nghị quyết, quyết định của Đại hội thành viên, nghị quyết, quyết định của Hội đồng quản trị; giám sát hoạt động của Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc (Giám đốc) và thành viên ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân.
3. Kiểm tra hoạt động tài chính, giám sát việc chấp hành chế độ kế toán, phân phối thu nhập, xử lý các khoản lỗ, sử dụng các quỹ, tài sản và các khoản hỗ trợ của Nhà nước; giám sát an toàn trong hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân.
4. Thực hiện kiểm toán nội bộ trong từng thời kỳ, từng lĩnh vực nhằm đánh giá chính xác hoạt động kinh doanh và thực trạng tài chính của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân.
5. Tiếp nhận, giải quyết theo thẩm quyền khiếu nại, tố cáo có liên quan đến hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân theo quy định của pháp luật và Điều lệ ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân.
6. Triệu tập Đại hội thành viên bất thường trong các trường hợp sau đây:
a) Khi Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc (Giám đốc) có hành vi vi phạm pháp luật, Điều lệ của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân và nghị quyết của Đại hội thành viên; khi Hội đồng quản trị không thực hiện hoặc thực hiện không có kết quả các biện pháp ngăn chặn theo yêu cầu của Ban kiểm soát;
b) Khi có ít nhất một phần ba tổng số thành viên Ban kiểm soát có yêu cầu triệu tập họp Đại hội thành viên gửi đến Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát mà Hội đồng quản trị không triệu tập Đại hội thành viên bất thường trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu.
7. Thông báo Hội đồng quản trị, báo cáo Đại hội thành viên và Ngân hàng Nhà nước về kết quả kiểm soát; kiến nghị với Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc (Giám đốc) khắc phục những yếu kém, vi phạm trong hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân”

2.Nội dung

Ban kiểm soát là bộ phận bắt buộc phải thành lập trong cơ cấu tổ chức của các tổ chức tín dụng. Bởi vì, Ban kiểm soát hoạt động nhằm đem lại hiệu quả tối ưu trong quá trình hoạt động, kinh doanh của các tổ chức tín dụng. Hoạt động của Ban kiểm soát được ghi nhận trong Điều lệ của tổ chức tín dụng, phải đảm bảo không được xâm phạm đến công việc, quyền hạn của bộ phận và chủ thể khác. Để Ban kiểm soát hoạt động hiệu quả, góp phần ổn định, phát triển quỹ tín dụng nhân dân và ngân hàng hợp tác xã pháp luật đã quy định về nhiệm vụ, chức năng cơ bản của Ban kiểm soát như sau:
-Kiểm tra, giám sát hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân theo quy định của pháp luật. Việc kiểm tra, giám sát hoạt động của tổ chức tín dụng nhằm đảm bảo hoạt động ổn định, an toàn, hiệu quả của tổ chức. Theo đó, công tác kiểm tra, giám sát thực hiện trong phạm vi toàn bộ các cơ quan, chủ thể của tổ chức. Mục đích là xem xét việc thực hiện đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật, ngăn chặn, hạn chế các hành vi trục lợi gây ảnh hưởng đến lợi ích của khách hàng. 
-Kiểm tra việc thực hiện Điều lệ, nghị quyết, quyết định của Đại hội thành viên, nghị quyết, quyết định của Hội đồng quản trị; giám sát hoạt động của Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc (Giám đốc) và thành viên ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân. Việc chấp hành đúng, đầy đủ luật lệ là cơ sở để hoàn thành tốt mọi hoạt động của một tổ chức. Vậy nên, Ban kiểm soát được phải thực hiện kiểm tra, giám sát hầu hết các hoạt động của tổ chức tín dụng, nhằm ngăn chặn, hạn chế những hành vi vi phạm gây thiệt hại cho tổ chức. Bên cạnh đó, Ban kiểm soát còn có thể kiểm tra, phân tích, đánh giá việc chấp hành các quy định Ban kiểm soát có thể nắm bắt được điểm mạnh, điểm yếu, những hạn chế để đưa ra phương án khắc phục hiệu quả. Từ đó, góp phần hoàn thiện, phát triển tổ chức tín dụng.
-Kiểm tra hoạt động tài chính, giám sát việc chấp hành chế độ kế toán, phân phối thu nhập, xử lý các khoản lỗ, sử dụng các quỹ, tài sản và các khoản hỗ trợ của Nhà nước. Đồng thời giám sát an toàn trong hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân.
-Thực hiện kiểm toán nội bộ trong từng thời kỳ, từng lĩnh vực nhằm đánh giá chính xác hoạt động kinh doanh và thực trạng tài chính của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân. Công việc kiểm toán nội bộ bao gồm: thực hiện rà soát, đánh giá độc lập, khách quan đối với hệ thống kiểm soát nội bộ; đánh giá độc lập về tính thích hợp và sự tuân thủ quy định, chính sách nội bộ, thủ tục, quy trình đã được thiết lập trong tổ chức tín dụng; đưa ra kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả của các hệ thống, quy trình, quy định, góp phần bảo đảm tổ chức tín dụng hoạt động an toàn, hiệu quả, đúng pháp luật. Bên cạnh đó, Ban kiểm soát còn có quyền sử dụng tư vấn độc lập, nhằm đảm bảo hiệu quả trong quá trình hoạt động, cũng là đem lại lợi ích chung cho tổ chức tín dụng. Nhiệm vụ của Ban kiểm soát là kiểm tra, giám sát, đánh giá các hoạt động của tổ chức tín dụng, để thực hiện nhiệm vụ đó Ban kiểm soát có quyền được quyền được tiếp cận, cung cấp đủ, chính xác, kịp thời các thông tin, tài liệu liên quan đến hoạt động quản lý, điều hành tổ chức tín dụng để thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
-Tiếp nhận, giải quyết theo thẩm quyền khiếu nại, tố cáo có liên quan đến hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân theo quy định của pháp luật và Điều lệ ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân. Đây là kết của việc thực hiện hoạt động kiểm tra, giám sát hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân. Những khiếu nại, tố cáo có thể đến từ phía các khách hàng, có thể do một chủ thể hoặc một nhóm chủ thể thực hiện hành vi sai trái nhằm trục lợi. Lúc này, Ban kiểm soát phải đứng ra làm chủ, đảm bảo lợi ích cho các chủ thể bị thiệt hại. 
- Thông thường, Ban kiểm soát chỉ có quyền yêu cầu Hội đồng quản trị triệu tập Đại hội thành viên khi cần thiết, tức việc triệu tập Đại hội thành viên bất thường phải thực hiện thông qua Hội đồng quản trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp Ban kiểm soát được quyền triệu tập Đại hội thành viên bất thường, cụ thể:
1. Khi Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc (Giám đốc) có hành vi vi phạm pháp luật, Điều lệ của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân và nghị quyết của Đại hội thành viên; khi Hội đồng quản trị không thực hiện hoặc thực hiện không có kết quả các biện pháp ngăn chặn theo yêu cầu của Ban kiểm soát;
2. Khi có ít nhất một phần ba tổng số thành viên Ban kiểm soát có yêu cầu triệu tập họp Đại hội thành viên gửi đến Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát mà Hội đồng quản trị không triệu tập Đại hội thành viên bất thường trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được yêu cầu.
-Thông báo Hội đồng quản trị, báo cáo Đại hội thành viên và Ngân hàng Nhà nước về kết quả kiểm soát. Việc thông báo kịp thời khi phát hiện có hành vi vi phạm nhằm nhanh chóng đưa ra các giải pháp, phương án xử lý phù hợp, tránh để xảy ra thiệt hại cho tổ chức tín dụng. Ban kiểm soát được quyền yêu cầu người vi phạm chấm dứt ngay hành vi vi phạm và có giải pháp khắc phục hậu quả, nếu có. Nếu kết quả kiểm tra vẫn còn những yếu kém tồn đọng, Ban kiểm soát có quyền kiến nghị với Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc (Giám đốc) khắc phục những yếu kém, vi phạm trong hoạt động của ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân. 

Luật Hoàng Anh