Phá sản tổ chức tín dụng?

1.Căn cứ pháp lý

Điều 155 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 sửa đổi năm 2017 quy định về phá sản tổ chức tín dụng như sau:

“Điều 155. Phá sản tổ chức tín dụng
1. Sau khi Ngân hàng Nhà nước có văn bản chấm dứt kiểm soát đặc biệt hoặc văn bản chấm dứt áp dụng hoặc văn bản không áp dụng các biện pháp phục hồi khả năng thanh toán mà tổ chức tín dụng vẫn lâm vào tình trạng phá sản, thì tổ chức tín dụng đó phải làm đơn yêu cầu Tòa án mở thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản theo quy định của pháp luật về phá sản.
2. Khi nhận được yêu cầu mở thủ tục phá sản tổ chức tín dụng theo quy định tại khoản 1 Điều này, Tòa án mở thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản và áp dụng ngay thủ tục thanh lý tài sản của tổ chức tín dụng theo quy định của pháp luật về phá sản.
3. Sau khi Thẩm phán chỉ định Quản tài viên hoặc doanh nghiệp, quản lý, thanh lý tài sản, Ngân hàng Nhà nước thu hồi Giấy phép của tổ chức tín dụng”

2.Nội dung

Phá sản là tình trạng của tổ chức tín dụng bị mất khả năng thanh toán, khả năng chi trả và bị Tòa án ra quyết định tuyên bố phá sản. Việc tuyên bố một tổ chức tín dụng bị phá sản có tầm ảnh hưởng quan trọng đến lợi ích của các chủ thể khác và toàn bộ hệ thống tổ chức tín dụng. Khi phá sản tổ chức tín dụng thanh toán các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính của mình theo thứ tự ưu tiên quy định tại Luật phá sản. Điều đó có thể dẫn đến việc có những chủ thể, đối tượng phía không được thanh toán tiền nợ khi tài sản của tổ chức tín dụng không đủ để thanh toán. Trong khi đó, việc tuyên bố phá sản một tổ chức tín dụng dẫn đến tâm lý hoang mang đối với khách hàng, nhà đầu tư. Vì thị trường tài chính là một thị trường phức tạp, nhạy cảm và chi phối toàn bộ đời sống, kinh tế, xã hội. Vậy nên, việc tuyên bố một tổ chức tín dụng phá sản phải được thực hiện theo nguyên tắc chung của pháp luật, đảm bảo ổn định tình hình chung của thị trường. Cụ thể, pháp luật quy định về phá sản tổ chức tín dụng như sau:
-Yêu cầu Tòa án tuyên bố phá sản. Sau khi Ngân hàng Nhà nước có văn bản chấm dứt kiểm soát đặc biệt hoặc văn bản chấm dứt áp dụng hoặc văn bản không áp dụng các biện pháp phục hồi khả năng thanh toán mà tổ chức tín dụng vẫn lâm vào tình trạng phá sản, thì tổ chức tín dụng đó phải làm đơn yêu cầu Tòa án mở thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản theo quy định của pháp luật về phá sản. Ngân hàng Nhà nước xem xét, trình Chính phủ quyết định chủ trương phá sản tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt theo quy định pháp luật khi tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt lâm vào tình trạng phá sản. Khi tổ chức tín dụng rơi vào tình trạng có nguy cơ phá sản, NHNN có trách nhiệm quyết định kiểm soát đặc biệt, xây dựng và áp dụng các phương án phục hồi. Tuy nhiên, mặc dù đã áp dụng các biện pháp cần thiết mà tổ chức tín dụng vẫn không khôi phục lại tình trạng như cũ thì tổ chức tín dụng phải làm đơn yêu cầu Tòa án tuyên bố phá sản. Phương án phá sản bao gồm các nội dung tối thiểu sau đây: Đánh giá thực trạng và quá trình xử lý tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt được quyết định chủ trương phá sản; Đánh giá tác động của việc thực hiện phương án phá sản tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt đối với sự an toàn của hệ thống tổ chức tín dụng; Phương án chi trả tiền gửi của khách hàng là cá nhân; Lộ trình thực hiện và trách nhiệm triển khai phương án phá sản.
-Trách nhiệm của Tòa án. Khi nhận được yêu cầu mở thủ tục phá sản tổ chức tín dụng,Tòa án mở thủ tục giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản và áp dụng ngay thủ tục thanh lý tài sản của tổ chức tín dụng theo quy định của pháp luật về phá sản. Trong trường hợp tổ chức tín dụng bị tuyên bố phá sản, việc thanh lý tài sản của tổ chức tín dụng được thực hiện theo quy định của pháp luật về phá sản. Khi giải thể, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải tiến hành thanh lý tài sản dưới sự giám sát của NHNN và theo trình tự, thủ tục thanh lý tài sản do NHNN quyết định. Tổ chức tín dụng bị thanh lý có trách nhiệm thanh toán các chi phí liên quan đến việc phá sản. Việc phân chia giá trị tài sản của quỹ tín dụng nhân dân được thực hiện theo thứ tự sau đây: Các khoản vay đặc biệt;  Các khoản lệ phí, chi phí thực hiện thanh lý tài sản theo quy định của pháp luật; Các khoản nợ lương, trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với người lao động theo quy định của pháp luật và các quyền lợi khác theo thỏa ước lao động tập thể và hợp đồng lao động đã ký kết; Các khoản chi trả cho người gửi tiền; Các nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước; Các khoản nợ vay từ Quỹ bảo toàn; Các khoản nợ vay từ Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam; Các khoản nợ khác theo quy định của pháp luật có liên quan.
-Sau khi Thẩm phán chỉ định Quản tài viên hoặc doanh nghiệp, quản lý, thanh lý tài sản, Ngân hàng Nhà nước thu hồi Giấy phép của tổ chức tín dụng. Sau khi thực hiện xong các thủ tục thanh lý tài sản, tổ chức tín dụng chính thức chấm dứt hoạt động, tư cách pháp lý của mình. NHNN thu hồi lại Giấy phép của tổ chức tín dụng đã cấp khi thành lập. 

Luật Hoàng Anh