Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của các công cụ chuyển nhượng như séc, hối phiếu trong ngành tài chính ngân hàng thì việc ban hành Luật Các công cụ chuyển nhượng là rất cần thiết không chỉ đáp ứng các yêu cầu khách quan của nền kinh tế mà còn thể chế hoá đường lối của Đảng trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, đáp ứng nhu cầu hội nhập và hoàn thiện các quy định của pháp luật hiện hành về công cụ chuyển nhượng.

Vậy hối phiếu đòi nợ là gì? Thanh toán hối phiếu đòi nợ như thế nào? Hãy tham khảo nội dung bài viết dưới đây hoặc GỌI NGAY tới hotline 0908 308 123 để được Luật sư TƯ VẤN MIỄN PHÍ.

Căn cứ pháp lý

Luật Các công cụ chuyển nhượng số 49/2005/QH11 được Quốc hội lần thứ 11 thông qua ngày 29 tháng 11 năm 2005 (Sau đây được gọi là Luật Các công cụ chuyển nhượng năm 2005).

Hối phiếu đòi nợ là gì?

Hối phiếu đòi nợ là một trong những công cụ chuyển nhượng theo pháp luật Việt Nam.

Căn cứ theo khoản 2 Điều 4 Luật Các công cụ chuyển nhượng năm 2005 quy định như sau:

“2. Hối phiếu đòi nợ là giấy tờ có giá do người ký phát lập, yêu cầu người bị ký phát thanh toán không điều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vào một thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụ hưởng.”

Người ký phát hối phiếu đòi nợ là người lập và ký phát hành hối phiếu đó. Theo đó, người ký phát phải thanh toán số tiền ghi trên hối phiếu đòi nợ cho người thụ hưởng khi hối phiếu đòi nợ bị từ chối chấp nhận hoặc bị từ chối thanh toán.

Thanh toán hối phiếu đòi nợ là gì?

Thanh toán hối phiếu đòi nợ là việc người bị ký phát tiến hành thanh toán số tiền trên hối phiếu đòi nợ cho người thụ hưởng.

Việc thanh toán hối phiếu đòi nợ của người bị ký phát là cơ sở để đáp ứng quyền lợi của người thụ hưởng. Do đó, khi nhận được yêu cầu thanh toán của người thụ hưởng thì người bị ký phát phải thực hiện thanh toán theo nguyên tắc mà pháp luật quy định.

Người thụ hưởng là ai?

Người thụ hưởng hối phiếu đòi nợ được coi là người thụ hưởng hợp pháp khi có đủ các điều kiện sau đây:

- Cầm giữ hối phiếu đòi nợ chưa quá hạn thanh toán và không biết hối phiếu đòi nợ này đã có thông báo về việc bị từ chối chấp nhận, từ chối thanh toán;

- Xác lập quyền sở hữu đối với hối phiếu đòi nợ một cách hợp pháp. Trường hợp người thụ hưởng nhận chuyển nhượng hối phiếu thông qua ký chuyển nhượng thì các chữ ký chuyển nhượng trên hối phiếu phải liên tục, không ngắt quãng;

- Không có thông báo về việc những người ký chuyển nhượng hối phiếu đòi nợ trước đó đã cầm giữ hối phiếu đòi nợ bằng cách gian lận, cưỡng bức, ép buộc hoặc cách thức không hợp pháp khác.

Quyền của người thụ hưởng cầm giữ hối phiếu đòi nợ

Người thụ hưởng cầm giữ hối phiếu đòi nợ có các quyền sau đây:

- Xuất trình hối phiếu đòi nợ để chấp nhận hoặc để thanh toán khi hối phiếu đòi nợ đến hạn;

- Yêu cầu những người có liên quan thanh toán hối phiếu đòi nợ khi đến hạn;

- Chuyển nhượng hối phiếu đòi nợ theo các quy định của Luật này;

- Chuyển giao để cầm cố hoặc chuyển giao để nhờ thu hối phiếu đòi nợ;

- Truy đòi, khởi kiện về hối phiếu đòi nợ.

Những quyền này của người thụ hưởng cầm giữ hối phiếu đòi nợ vẫn được đảm bảo ngay cả khi những người có liên quan trước đó cầm giữ hối phiếu không hợp pháp.

Thời hạn thanh toán hối phiếu đòi nợ là khi nào?

Thời hạn thanh toán của hối phiếu đòi nợ được ghi theo một trong các thời hạn sau đây:

- Ngay khi xuất trình;

- Sau một thời hạn nhất định kể từ ngày hối phiếu đòi nợ được chấp nhận;

- Sau một thời hạn nhất định kể từ ngày ký phát;

- Vào một ngày được xác định cụ thể.

Lưu ý: Hối phiếu đòi nợ không có giá trị nếu ghi nhiều thời hạn thanh toán hoặc ghi thời hạn không đúng.

Xuất trình hối phiếu đòi nợ để thanh toán như thế nào?

Địa điểm xuất trình: Người thụ hưởng có quyền xuất trình hối phiếu đòi nợ tại địa điểm thanh toán để yêu cầu người bị ký phát thanh toán vào ngày hối phiếu đòi nợ đến hạn thanh toán hoặc trong thời hạn năm ngày làm việc tiếp theo.

Thời hạn xuất trình: có thể sau thời hạn ghi trên hối phiếu đòi nợ, nếu việc chậm xuất trình do sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan gây ra. Thời gian diễn ra sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan không tính vào thời hạn thanh toán.

Đối với hối phiếu đòi nợ có ghi thời hạn thanh toán là “ngay khi xuất trình” phải được xuất trình để thanh toán trong thời hạn chín mươi ngày, kể từ ngày ký phát.

Điều kiện xuất trình:

Việc xuất trình hối phiếu đòi nợ để thanh toán được coi là hợp lệ khi có đủ các điều kiện sau đây:

- Do người thụ hưởng hoặc người đại diện hợp pháp của người thụ hưởng xuất trình;

- Hối phiếu đòi nợ đến hạn thanh toán;

- Xuất trình tại địa điểm thanh toán theo quy định.

Hình thức xuất trình:

Người thụ hưởng có thể xuất trình hối phiếu đòi nợ để thanh toán dưới hình thức thư bảo đảm qua mạng bưu chính công cộng. Việc xác định thời điểm xuất trình hối phiếu đòi nợ để thanh toán được tính theo ngày trên dấu bưu điện nơi gửi thư bảo đảm.

Từ chối thanh toán khi nào?

Hối phiếu đòi nợ được coi là bị từ chối thanh toán, nếu người thụ hưởng không được thanh toán đầy đủ số tiền ghi trên hối phiếu đòi nợ trong thời hạn quy định là ba ngày làm việc.

Khi hối phiếu đòi nợ bị từ chối thanh toán toàn bộ hoặc một phần số tiền ghi trên hối phiếu đòi nợ, người thụ hưởng có quyền truy đòi ngay số tiền chưa được thanh toán đối với người chuyển nhượng trước mình, người ký phát và người bảo lãnh.

Trong đó, quyền truy đòi được hiểu là khả năng buộc thanh toán. Theo luật về công cụ khả nhượng, quyền truy đòi chuyển quyền thu hồi từ một người phát hành hay ký hậu công cụ khả nhượng như chi phiếu hay hối phiếu.

Hoàn thành thanh toán hối phiếu đòi nợ khi nào?

Việc thanh toán hối phiếu đòi nợ được coi là hoàn thành trong các trường hợp sau đây:

- Người ký phát, người bị ký phát, người chấp nhận đã thanh toán toàn bộ số tiền ghi trên hối phiếu đòi nợ cho người thụ hưởng;

- Người chấp nhận trở thành người thụ hưởng của hối phiếu đòi nợ vào ngày đến hạn thanh toán hoặc sau ngày đó;

- Người thụ hưởng huỷ bỏ hối phiếu đòi nợ hoặc từ bỏ quyền đối với hối phiếu đòi nợ khi việc huỷ bỏ hoặc từ bỏ này được ghi rõ trên hối phiếu đòi nợ bằng cụm từ “huỷ bỏ”, “từ bỏ” hoặc cụm từ khác có ý nghĩa tương tự, ngày huỷ bỏ, từ bỏ và chữ ký của người thụ hưởng.