Tỷ lệ đảm bảo an toàn của tổ chức tín dụng?

1.Căn cứ pháp lý

Tỷ lệ đảm bảo an toàn là một trong những nội dung mà pháp luật quy định để đảm bảo an toàn trong hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng. Để thành lập và hoạt động, các tổ chức tín dụng phải tuân thủ quy định về tỷ lệ đảm bảo an toàn mà pháp luật quy định. Điều 130 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 sửa đổi năm 2017, cụ thể như sau:

“Điều 130. Tỷ lệ đảm bảo an toàn
1. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải duy trì các tỷ lệ bảo đảm an toàn sau đây:
a) Tỷ lệ khả năng chi trả;
b) Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu 8% hoặc tỷ lệ cao hơn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước trong từng thời kỷ;
c) Tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung và dài hạn;
d) Trạng thái ngoại tệ, vàng tối đa so với vốn tự có;
đ) Tỷ lệ dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi;
e) Tỷ lệ mua, đầu tư trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh
2. Ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tham gia hệ thống thanh toán liên ngân hàng quốc gia phải nắm giữ số lượng tối thiểu giấy tờ có giá được phép cầm cố theo quy định của Ngân hàng Nhà nước trong từng thời kỳ.
3. Ngân hàng Nhà nước quy định cụ thể các tỷ lệ đảm bảo an toàn quy định tại khoản 1 Điều này đối với từng loại hình tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. 
4. Tổng số vốn của một tổ chức tín dụng đầu tư vào tổ chức tín dụng khác, công ty con của tổ chức tín dụng dưới hình thức góp vốn, mua cổ phần và các khoản đầu tư dưới hình thức góp vốn, mua cổ phần nhằm nắm quyền kiểm soát các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán phải trừ khỏi vốn tự có khi tính các tỷ lệ an toàn”

2.Nội dung

Hoạt động ngân hàng luôn tiềm ẩn những rủi ro có thể làm ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống tổ chức tín dụng nói riêng cũng như đời sống và nền kinh tế nói chung. Do đó, tỷ lệ đảm bảo an toàn không chỉ có ý nghĩa với các tổ chức tín dụng được thành lập và hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam, mà còn giúp ổn định đời sống nhân dân, góp phần phát triển kinh tế. Theo đó, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải duy trì các tỷ lệ bảo đảm an toàn theo quy định của NHNN, bào gồm các khoản sau đây:
-Tỷ lệ khả năng chi trả. Chi trả là nghiệp vụ diễn ra hàng ngày của các tổ chức tín dụng với lượng chi trả không cố định hàng ngày. Các tổ chức, cá nhân có tài khoản tại tổ chức tín dụng có thể rút tiền mặt bất kỳ khi nào theo nhu cầu hàng ngày. Vì vậy, hằng ngày, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài lập bảng dòng tiền vào, dòng tiền ra tại thời điểm cuối ngày làm việc để theo dõi, quản lý các tỷ lệ khả năng chi trả.
-Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu 8% hoặc tỷ lệ cao hơn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước trong từng thời kỷ. Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu hay còn được gọi là hệ số an toàn vốn (CAR). Hệ số là thước đo vốn khả dụng của tổ chức tín dụng được biểu thị bằng tỷ lệ phần trăm của rủi ro tín dụng có trọng số rủi ro của tổ chức tín dụng. Tỷ lệ an toàn vốn được sử dụng để bảo vệ người gửi tiền và thúc đẩy sự ổn định và hiệu quả của hệ thống tài chính trên toàn thế giới.
-Tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung và dài hạn. Các tổ chức tín dụng huy động vốn thông qua nhiều kênh khác nhau, trong đó có nguồn vốn ngắn hạn, trung hạn, dài hạn. Tùy thuộc vào hình thức huy động của tổ chwucs. Trong đó, tổ chức tín dụng phải đảm bảo tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung và dài hạn theo quy định pháp luật. Ví dụ: Quỹ tín dụng nhân dân phải duy trì tỷ lệ của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và dài hạn tối đa là 30%.
-Trạng thái ngoại tệ, vàng tối đa so với vốn tự có. Trạng thái ngoại tệ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài là trạng thái nguyên tệ của ngoại tệ đó được quy đổi sang đồng Việt Nam theo tỷ giá quy đổi trạng thái. Trạng thái ngoại tệ, vàng phải được duy trì ổn định, và thẩm định lại vào cuối ngày để đảm bảo khả năng quy đổi cho khách hàng và phù hợp với pháp luật.
-Tỷ lệ dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi. Cho vay và nhận tiền gửi là nghiệp vụ chính của các tổ chức tín dụng. Theo đó, tổ chức tín dụng đóng vai trò là trung gian chuyển giao tiền từ chủ thể có sang cho chủ thể cần. Nhận tiền gửi và cho vay chính là nghiệp vụ để thực hiện mục tiêu đó. Tổ chức tín dụng phải đảm bảo tỷ lệ dư nợ cho vay so với tổng tiền gửi. 
-Tỷ lệ mua, đầu tư trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh. Trái phiếu chính phủ là trái phiếu do Chính phủ phát hành. Trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh là loại trái phiếu có kỳ hạn từ một năm trở lên, do tổ chức tín dụng phát hành nhằm huy động vốn cho dự án đầu tư theo chỉ định của Thủ tướng Chính phủ và được Chính phủ bảo lãnh
Ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tham gia hệ thống thanh toán liên ngân hàng quốc gia phải nắm giữ số lượng tối thiểu giấy tờ có giá được phép cầm cố theo quy định của Ngân hàng Nhà nước trong từng thời kỳ. Để tạo điều kiện cho khách hàng có thể chuyển và nhận tiền từ các tài khoản ngân hàng khác nhau. Các ngân hàng đã cùng hợp tác cung cấp dịch vụ thanh toán liên ngân hàng, nhằm cung cấp trải nghiệm tốt nhất, thuận lợi nhất, nhanh nhất cho khách hàng.
Tổng số vốn của một tổ chức tín dụng đầu tư vào tổ chức tín dụng khác, công ty con của tổ chức tín dụng dưới hình thức góp vốn, mua cổ phần và các khoản đầu tư dưới hình thức góp vốn, mua cổ phần nhằm nắm quyền kiểm soát các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán phải trừ khỏi vốn tự có khi tính các tỷ lệ an toàn. Vốn chủ tự có là các nguồn vốn thuộc sở hữu của chủ tổ chức tín dụng và các thành viên trong công ty liên doanh hoặc các cổ đông trong các tổ chức tín dụng cổ phần. Vốn tự có là phần tài sản thuần của tổ chức tín dụng, thuộc sở hữu của cổ đông, là phần còn lại sau khi lấy tổng tài sản trừ đi nợ phải trả. Vốn tự có bao gồm: vốn điều lệ, vốn đầu tư xây dựng cơ bản và mua tài sản cổ định, vốn khác.

Luật Hoàng Anh