Vay vốn ngân hàng nhà nước của ngân hàng thương mại?

1.Căn cứ pháp lý

Vay vốn ngân hàng nhà nước giúp các ngân hàng thương mại giải quyết vấn đề tài chính khó khăn trước mắt, đây là hình thức vay vốn an toàn được pháp luật quy định. Điều 99 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010 sửa đổi năm 2017 quy định về vay vốn ngân hàng nhà nước như sau:

“Điều 99. Vay vốn của Ngân hàng Nhà nước
Ngân hàng thương mại được vay vốn của Ngân hàng Nhà nước dưới hình thức tái cấp vốn theo quy định của Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam”

2.Nội dung

Vay vốn của Ngân hàng nhà nước cho phép các ngân hàng thương mại huy động tạm thời nguồn vốn ngắn hạn giải quyết khó khăn trước mắt. Pháp luật cho phép các ngân hàng thương mại được vay vốn của NHNN dưới hình thức tái cấp vốn. Theo đó, tái cấp vốn là hình thức cấp tín dụng của Ngân hàng Nhà nước nhằm cung ứng vốn ngắn hạn và phương tiện thanh toán cho tổ chức tín dụng. Ngân hàng Nhà nước quy định và thực hiện việc tái cấp vốn cho tổ chức tín dụng theo các hình thức sau đây:
-Cho vay có bảo đảm bằng cầm cố giấy tờ có giá. Giấy tờ có giá là bằng chứng xác nhận nghĩa vụ trả nợ giữa tổ chức phát hành giấy tờ có giá với người sở hữu giấy tờ có giá trong một thời hạn nhất định, điều kiện trả lãi và các điều kiện khác. Cho vay có bảo đảm bằng cầm cố giấy tờ có giá là hình thức cho vay của NHNN đối với các ngân hàng thương mại trên cơ sở cầm cố các loại giấy tờ có giá thuộc sở hữu của ngân hàng đó để đảm bảo khả năng trả nợ. NHNN nắm giữ bản gốc của giấy tờ có giá hoặc yêu cầu ngân hàng chuyển khoản giấy tờ có giá vào tài khoản của NHNN mở tại Trung tâm giao dịch chứng khoán để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho khoản vay cầm cố của ngân hàng đó tại NHNN.
-Chiết khấu giấy tờ có giá. Chiết khấu giấy tờ có giá là nghiệp vụ Ngân hàng Nhà nước mua ngắn hạn các giấy tờ có giá còn thời hạn thanh toán của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trước khi đến hạn thanh toán. Theo đó, NHNN tiến hành mua giấy tờ có giá của các ngân hàng thương mại, cho phép ngân hàng thương mại được sử dụng nguồn tiền đó trong ngắn hạn. 
-Các hình thức tái cấp vốn khác.
Viện vay vốn Ngân hàng nhà nước không được thực hiện tùy tiện, theo đó, NHNN xem xét, quyết định cho các ngân hàng thương mại vay vốn trong các trường hợp sau:
-Ngân hàng thương mại lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả, đe dọa sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng. Hoạt động ngân hàng là hoạt động nhạy cảm, chi phối toàn bộ nền kinh tế và đời sống của người dân. Mặc dù là kênh cung ứng vốn chủ yếu cho nền kinh tế, nhưng nguồn vốn đó lại xuất phát từ nguồn tiền của các chủ thể khác. Ngân hàng thương mại chỉ đóng vai trò là trung gian trong việc dịch chuyển vốn từ nơi dư thừa đến nơi có nhu cầu sử dụng. Bẳng cách huy động nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội, các ngân hàng thương mại sử dụng nguồn vốn cho để cho các chủ thể có nhu cầu được vay. Vì vậy, khi ngân hàng hoạt động không ổn định sẽ tạo hiệu ứng hoảng loạn, những người gửi tiền vì không muốn bị rủi ro sẽ ồ ạt rút tiền, trong khi tiền của họ ngân hàng vẫn chưa thu hồi được từ người vay vốn. Điều này khiến cho ngân hàng lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả. Với tâm lý hoang mang, lo sợ của người dân, tình trạng này sẽ lây lan toàn hệ thống tín dụng, khi đó khiến cho cho toàn bộ hệ thống tín dụng lâm vào tình trạng khủng hoảng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế và sự bình ổn của thị trường tài chính-tiền tệ. Vì vậy, việc vay vốn NHNN là một trong những kênh hiệu quả để ổn định tình trước mắt, giúp ngân hàng thương mại vượt qua cơn khủng hoảng.
-Ngân hàng thương mại có nguy cơ mất khả năng chi trả do sự cố nghiêm trọng khác. Mất khả năng chi trả gây hậu quả nghiêm trọng đến hệ thống tín dụng nói riêng và nền kinh tế nói chung. Nguyên nhân dẫn đến một ngân hàng mất khả năng chi trả có thể do hoạt động không ổn định của chính ngân hàng đó, nhưng cũng có thể do sự tác động các sự cố khách quan bên ngoài. Nhưng dù là nguyên nhân nào thì hậu quả của việc mất khả năng chi trả cũng là vấn đề nghiêm trọng, vì vậy, ngân hàng thương mại có quyền vay vốn của NHNN khi có nguy cơ mất khả năng chi trả do sự cố nghiêm trọng khác.

Luật Hoàng Anh