Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban xã hội là gì?

Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban xã hội là gì?

Ủy ban của Quốc hội là cơ quan của Quốc hội, chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội; trong thời gian Quốc hội không họp thì báo cáo công tác trước Ủy ban thường vụ Quốc hội. Vậy nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban xã hội được quy định như thế nào? Sau đây, Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

Căn cứ Điều 76 Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014 (nay được sửa đổi, bổ sung bởi Khoản 16 Điều 1 Luật Tổ chức Quốc hội sử đổi năm 2020) cụ thể như sau:

"Điều 76. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban xã hội

1. Thẩm tra dự án luật, dự án pháp lệnh thuộc lĩnh vực lao động, việc làm, y tế, dân số, an sinh xã hội, bình đẳng giới, thi đua, khen thưởng, phòng, chống tệ nạn xã hội và các dự án khác do Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội giao.

2. Thẩm tra việc lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội.

3. Giám sát việc thực hiện luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội thuộc lĩnh vực lao động, việc làm, y tế, dân số, an sinh xã hội, bình đẳng giới, thi đua, khen thưởng, phòng, chống tệ nạn xã hội; giám sát hoạt động của Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ trong việc thực hiện chính sách về lao động, việc làm, y tế, dân số, an sinh xã hội, bình đẳng giới, thi đua, khen thưởng, phòng, chống tệ nạn xã hội trong các kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

4. Giám sát văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ thuộc lĩnh vực Ủy ban phụ trách.

5. Trình dự án luật trước Quốc hội, dự án pháp lệnh trước Ủy ban thường vụ Quốc hội về lĩnh vực Ủy ban phụ trách.

6. Kiến nghị các vấn đề liên quan đến tổ chức, hoạt động của các cơ quan hữu quan và các chính sách, biện pháp để giải quyết các vấn đề về lao động, việc làm, y tế, dân số, an sinh xã hội, bình đẳng giới, thi đua, khen thưởng, phòng, chống tệ nạn xã hội.”

Ủy ban xã hôi có nhiệm vụ, quyền hạn quan trọng trong các lĩnh vực như lao động, việc làm, y tế, dân số, an sinh xã hội, phúc lợi xã hội, bình đẳng giới, thường trực nhóm nữ nghị sỹ - đều là những vấn đề khó, nhậy cảm và có sức lan tỏa mạnh mẽ.

Đối với quan điểm của Đảng, văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội. Do đó, Ủy ban xã hội không chỉ quan tâm đến các vấn đề xã hội thuộc lĩnh vực phụ trách mà còn phải hết sức quan tâm đến khía cạnh xã hội trong các vấn đề kinh tế và tính kinh tế trong các chính sách xã hội, đó chính là tính Đảng, tính chính trị trong phát triển kinh tế, xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Ủy ban xã hội có trách nhiệm rà soát khuôn khổ pháp lý về tổ chức, hoạt động của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc và các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất; xây dựng đề án tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ủy ban trên tất cả các mặt công tác lập pháp, giám sát và tham gia quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia.

Về hoạt động thẩm tra dự án luật, dự án pháp lệnh, Ủy ban xã hội có trách nhiệm thẩm tra các vấn đề thuộc lĩnh vực lao động, việc làm, y tế, dân số, an sinh xã hội, bình đẳng giới, thi đua, khen thưởng, phòng, chống tệ nạn xã hội và các dự án khác do Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội giao. Trách nhiệm của Ủy ban xã hội trong việc thẩm tra việc lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết được quy định cụ thể tại Điều 69 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 cụ thể như sau:

"Điều 69. Trách nhiệm của Ủy ban về các vấn đề xã hội trong việc thẩm tra việc lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết

1. Ủy ban về các vấn đề xã hội có trách nhiệm tham gia thẩm tra dự án, dự thảo do cơ quan khác của Quốc hội chủ trì thẩm tra để bảo đảm việc lồng ghép vấn đề bình đẳng giới khi dự án, dự thảo đó có quy định liên quan đến vấn đề bình đẳng giới.

2. Ủy ban về các vấn đề xã hội tổ chức phiên họp Thường trực Ủy ban hoặc phiên họp toàn thể Ủy ban để chuẩn bị ý kiến tham gia thẩm tra và cử đại diện Ủy ban tham dự phiên họp thẩm tra của cơ quan chủ trì thẩm tra.

3. Nội dung thẩm tra việc lồng ghép vấn đề bình đẳng giới bao gồm:

a) Xác định vấn đề giới trong dự án, dự thảo;

b) Việc bảo đảm các nguyên tắc cơ bản về bình đẳng giới trong dự án, dự thảo;

c) Việc tuân thủ trình tự, thủ tục đánh giá việc lồng ghép vấn đề bình đẳng giới trong dự án, dự thảo;

d) Tính khả thi của các quy định trong dự án, dự thảo để bảo đảm bình đẳng giới.”

Trên cơ sở lĩnh vực được giao, Ủy ban xã hội có trách nhiệm tham mưu cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội các vấn đề giám sát sao cho hiệu quả, đặc biệt là cần công khai kết quả giám sát, trách nhiệm cụ thể của người đứng đầu.

Qua nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV, hoạt động của Ủy ban xã hội được đánh giá cao. Ủy ban đã đoàn kết, năng động, tranh thủ được trí tuệ của các bộ, ngành, hoàn thành suất sắc nhiệm vụ được giao. Ủy ban có nhiều sáng kiến, đổi mới trong hoạt động, là một trong số ít cơ quan của Quốc hội đã thực hiện được quyền sáng kiến lập pháp, giải trình, tham vấn công chúng, thẩm tra các dự án luật căn cơ, thể hiện ở việc các luật do Ủy ban chủ trì, thẩm tra, tiếp thu chỉnh lý, đều đi vào cuộc sống.

Như vậy, thông qua bài viết trên, Luật Hoàng Anh đã chỉ ra các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban xã hội.

Luật Hoàng Anh