Nhiệm vụ và quyền hạn của Chính phủ đối với công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại tố cáo, phòng chống tham nhũng là gì?

Nhiệm vụ và quyền hạn của Chính phủ đối với công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí là gì?

Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan chấp hành của Quốc hội. Vậy nhiệm vụ và quyền hạn của Chính phủ đối với công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí được quy định như thế nào? Sau đây, Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

Căn cứ Điều 24 Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 quy định như sau:

“Điều 24. Nhiệm vụ và quyền hạn của Chính phủ đối với công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí

1. Thống nhất quản lý nhà nước về công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong bộ máy nhà nước.

2. Chỉ đạo việc thực hiện công tác phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong hoạt động của bộ máy nhà nước và các hoạt động kinh tế - xã hội.

3. Kiểm tra việc thực hiện công tác phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí.”

Nhiệm vụ của hoạt động thanh tra là rất nặng nề, phức tạp, nhạy cảm, thanh tra không chỉ để phòng ngừa, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm pháp luật, mà còn phát hiện những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật để kiến nghị biện pháp khắc phục. Thanh tra để phục vụ cho việc phát triển và để phòng ngừa, răn đe, bảo đảm công bằng trước pháp luật nên phải giữ đúng các nguyên tắc: Nắm chắc chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tình hình thực tiễn; lấy thực tiễn làm cơ sở, thước đo để hoàn thiện thể chế, chính sách; giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ song phải lắng nghe ý kiến của tập thể để tạo sự thống nhất, đồng thuận; cán bộ thanh tra phải có tư tưởng chính trị vững vàng, bản lĩnh, kiên trì trong công tác, biết đặt lợi ích chung lên trên hết, công tâm, khách quan, đúng pháp luật khi thực thi công vụ. Chính phủ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương trong quá trình tiến hành thanh tra để kịp thời phát hiện những sai phạm, kiên quyết kiến nghị xử lý những vụ việc liên quan đến tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật, đặc biệt là những vụ rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng mang tính đột phá trong đấu tranh, phòng, chống tham nhũng, thu hồi nhiều tiền, tài sản lớn cho Nhà nước.

Chính phủ có vai trò quan trọng trong công tác chỉ đạo, điều hành, tăng cường đôn đốc, kiểm tra việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở các Bộ, ngành, địa phương và thực hiện quyết liệt các giải pháp nhằm giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài. Đặc biêt, trong bối cảnh diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, có thời điểm cả nước phải thực hiện giãn cách xã hội, tuy nhiên Chính phủ luôn chỉ đạo đảm bảo thông suốt trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; yêu cầu thực hiện tốt các biện pháp bảo đảm an toàn sức khỏe, phòng, chống dịch bệnh đối với công dân khiếu nại, tố cáo và lực lượng cán bộ thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân.

Nguyên nhân chính làm phát sinh khiếu nại, tố cáo là do thi hành pháp luật chưa nghiêm, kể cả việc xử lý những hành vi lợi dụng việc khiếu nại, tố cáo để gây mất trật tự xã hội. Cùng với đó các quy định còn pháp luật còn nhiều sơ hở, bất cập ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Việc giải quyết của cơ quan nhà nước chưa kịp thời, không phù hợp với pháp luật, không hợp lý, hợp tình, không được người dân đồng tình cũng cần được thẳng thắn chỉ rõ địa chỉ cụ thể. Một bộ phận cán bộ chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm. Do đó, Chính phủ làm rõ nguyên nhân đích thực, chủ yếu để khắc phục, góp phần xử lý hiệu quả việc khiếu nại, tố cáo. Chính phủ đề ra nhiệm vụ, giải pháp có tính đột phá để tăng cường trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền trong công tác khiếu nại, tố cáo; đồng thời, chỉ đạo quyết liệt việc tổ chức thực hiện.

Trong công tác chỉ đạo việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổ chức triển khai quán triệt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng. Bên cạnh đó, Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền các cấp, các cơ quan, đơn vị trực thuộc tiếp tục thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Trung ương và của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng; chỉ đạo các cơ quan phối hợp chặt chẽ để kịp thời tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp chỉ đạo giải quyết các vụ án, vụ việc theo thẩm quyền; đồng thời, tập trung giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo mới phát sinh, nắm chắc tình hình, thực hiện các giải pháp bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện nhiều hoạt động tổng kết, sơ kết quan trọng về công tác phòng, chống tham nhũng để tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc…

Hoạt động hợp tác quốc tế về phòng, chống tham nhũng: Do tình hình dịch bệnh COVID-19 bùng phát và lan rộng nên đã có ảnh hưởng không nhỏ đến các hoạt động hợp tác quốc tế về phòng, chống tham nhũng. Tuy nhiên, Chính phủ đã chỉ đạo các cơ quan liên quan khắc phục khó khăn, duy trì các hoạt động theo kế hoạch bằng hình thức phù hợp, bảo đảm nghĩa vụ của Việt Nam theo Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng và các cam kết quốc tế khác trong công tác phòng, chống tham nhũng.

Như vậy, thông qua bài viết trên, Luật Hoàng Anh đã chỉ ra quy định về nhiệm vụ và quyền hạn của Chính phủ đối với công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí.

Luật Hoàng Anh