Quyền hạn của Ủy ban thường vụ Quốc hội trong việc đình chỉ, bãi bỏ văn bản của cơ quan nhà nước ở trung ương được quy định như thế nào?

Quyền hạn của Ủy ban thường vụ Quốc hội trong việc đình chỉ, bãi bỏ văn bản của cơ quan nhà nước ở trung ương được quy định như thế nào?

Ủy ban thường vụ Quốc hội là cơ quan thường trực của Quốc hội. Vậy Ủy ban thường vụ Quốc hội có quyền hạn gì trong việc đình chỉ, bãi bỏ văn bản của cơ quan nhà nước ở trung ương? Sau đây, Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

Căn cứ Điều 51 Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014 quy định như sau:

“Điều 51. Đình chỉ, bãi bỏ văn bản của cơ quan nhà nước ở trung ương

1. Ủy ban thường vụ Quốc hội đình chỉ hoặc theo đề nghị của Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội hoặc đại biểu Quốc hội đình chỉ việc thi hành văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, cơ quan khác do Quốc hội thành lập trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội và trình Quốc hội quyết định việc bãi bỏ văn bản đó tại kỳ họp gần nhất.

2. Ủy ban thường vụ Quốc hội bãi bỏ hoặc theo đề nghị của Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội hoặc đại biểu Quốc hội bãi bỏ văn bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, cơ quan khác do Quốc hội thành lập trái với pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội.”

Đình chỉ là tạm ngừng, tạm hoãn. Một văn bản quy phạm pháp luật bị đình chỉ hiệu lực là tạm thời bị ngừng hiệu lực pháp luật. Việc một cơ quan nhà nước có thẩm quyền ra quyết định đình chỉ việc thi hành một văn bản quy phạm pháp luật của một cơ quan nhà nước khác chỉ xảy ra trong trường hợp, cơ quan ra quyết định đình chỉ thường là cơ quan nhà nước cấp trên, trong khi thực hiện quyền giám sát, kiểm tra, thanh tra đối với cơ quan nhà nước có văn bản bị đình chỉ nhưng không có thẩm quyền bãi bỏ bản thân văn bản đó, quyền bãi bỏ đó thuộc một số cơ quan nhà nước cấp cao hơn.

Bãi bỏ là bỏ đi, không thi hành nữa. Một văn bản quy phạm pháp luật bị bãi bỏ là khi văn bản đó đã cũ hoặc không còn phù hợp nên không thi hành nữa.

Các văn bản thuộc quyền hạn giám sát, xử lý của Ủy ban thường vụ Quốc hội được quy định tại Điều 164 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 cụ thể như sau:

“Điều 164. Giám sát, xử lý văn bản quy phạm pháp luật có dấu hiệu trái pháp luật

3. Ủy ban thường vụ Quốc hội đình chỉ việc thi hành văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước trái với Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội và trình Quốc hội quyết định việc bãi bỏ văn bản đó tại kỳ họp gần nhất; bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước trái với pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội; bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh trái với Hiến pháp, luật và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên.”

Tại Điều 12 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 sửa đổi năm 2020 quy định về việc đình chỉ, bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật như sau:

• Văn bản quy phạm pháp luật chỉ được bãi bỏ bằng văn bản quy phạm pháp luật của chính cơ quan nhà nước đã ban hành văn bản đó hoặc bị đình chỉ việc thi hành hoặc bãi bỏ bằng văn bản của cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền.
• Văn bản bãi bỏ hoặc đình chỉ việc thi hành văn bản khác phải xác định rõ tên văn bản, phần, chương, mục, tiểu mục, điều, khoản, điểm của văn bản bị bãi bỏ hoặc đình chỉ việc thi hành.
• Văn bản bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật phải được đăng Công báo, niêm yết theo quy định.
• Khi ban hành văn bản quy phạm pháp luật, cơ quan ban hành văn bản phải đồng thời bãi bỏ văn bản, phần, chương, mục, tiểu mục, điều, khoản, điểm của văn bản quy phạm pháp luật do mình đã ban hành trái với quy định của văn bản mới đó.
• Một văn bản quy phạm pháp luật có thể được ban hành để đồng thời bãi bỏ nội dung trong nhiều văn bản quy phạm pháp luật do cùng cơ quan ban hành trong các trường hợp sau đây: để thực hiện điều ước quốc tế có liên quan mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; nội dung bãi bỏ có liên quan chặt chẽ với nhau để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với văn bản mới được ban hành; để thực hiện phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính đã được phê duyệt. 

Như vậy, thông qua bài viết trên, Luật Hoàng Anh đã chỉ ra các quy định về quyền hạn của Ủy ban thường vụ Quốc hội trong việc đình chỉ, bãi bỏ văn bản của cơ quan nhà nước ở trung ương.

Luật Hoàng Anh