2
Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại
MỤC LỤC
Chồng cũ, vợ cũ không cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn không còn là chuyện hiếm gặp trong xã hội hiện tại. Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 không có một chương riêng quy định chi tiết về việc thi hành án. Luật thi hành án hiện hành cũng không có các điều khoản quy định chi tiết về việc thi hành án hôn nhân. Trong bài viết này Luật Hoàng Anh sẽ giải đáp những thắc mắc xoay quanh việc chồng cũ, vợ cũ không đồng ý cấp dưỡng cho con sau khi ly hôn.
Điều 82, Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn:
"1. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
2. Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con".
Có nhiều người sau khi ly hôn không những không muốn gặp con mà còn muốn trốn tránh trách nhiệm trợ cấp như đã thỏa thuận với người trực tiếp nuôi con. Có rất nhiều lý do giải thích cho vấn đề này: có thể là người trực tiếp nuôi con kết hôn và đưa con về sống chung với chồng, vợ mới khiến người còn lại không muốn tiếp tục cấp dưỡng cũng có người muốn chấm dứt hoàn toàn quan hệ, bỏ đi nơi khác để bắt đầu một cuộc sống mới. Dù là với bất kì lí do gì thì hành vi trốn tránh nghĩa vụ trợ cấp thể hiện sự không tôn trọng đối với con, người trực tiếp nuôi con và xem thường quyết định, bản án của Tòa án.
Thứ nhất, giải quyết theo hướng dân sự yêu cầu Tòa án buộc vợ cũ, chồng cũ thực hiện nghĩa vụ cấp cấp dưỡng
Theo quy định tại Điều 119 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, những người có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng bao gồm:
"1. Người được cấp dưỡng, cha, mẹ hoặc người giám hộ của người đó, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó.
2. Cá nhân, cơ quan, tổ chức sau đây, theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, có quyền yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó:
a) Người thân thích;
b) Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
c) Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
d) Hội liên hiệp phụ nữ.
3. Cá nhân, cơ quan, tổ chức khác khi phát hiện hành vi trốn tránh thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng có quyền đề nghị cơ quan, tổ chức quy định tại các điểm b, c và d khoản 2 Điều này yêu cầu Tòa án buộc người không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng phải thực hiện nghĩa vụ đó".
Theo Khoản 2 Điều 2 Luật thi hành án dân sự năm 2008 sửa đổi, bổ sung năm 2014 quy định:
“2. Những bản án, quyết định sau đây của Toà án cấp sơ thẩm được thi hành ngay, mặc dù có thể bị kháng cáo, kháng nghị:
a) Bản án, quyết định về cấp dưỡng, trả lương, trả công lao động, trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm, trợ cấp mất sức lao động hoặc bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, tổn thất về tinh thần, nhận người lao động trở lại làm việc;..”
Điều 4 Luật thi hành án dân sự năm 2008 sửa đổi, bổ sung năm 2014 quy định về bảo đảm hiệu lực của bản án, quyết định quy định:
“Bản án, quyết định quy định tại Điều 2 của Luật này phải được cơ quan, tổ chức và mọi công dân tôn trọng. Cá nhân, cơ quan, tổ chức có liên quan trong phạm vi trách nhiệm của mình chấp hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thi hành án".
Theo quy định tại Khoản 3, Điều 52, Nghị định số 110/2013/NĐ-CP ngày 24 tháng 09 năm 2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã:
"3. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Không thực hiện công việc phải làm, không chấm dứt thực hiện công việc không được làm theo bản án, quyết định;
b) Trì hoãn thực hiện nghĩa vụ thi hành án trong trường hợp có điều kiện thi hành án".
Theo những quy định trên, nếu chồng cũ, vợ cũ không tự nguyện cấp dưỡng theo quyết định, bản án của Tòa án đã tuyên thì có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án buộc chồng cũ/ vợ cũ thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng đó. Thời điểm thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng tính từ ngày được ghi trong quyết định, bản án. Khi giải quyết theo hướng này, chồng cũ/ vợ cũ có thể sẽ bị phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng hoặc cảnh cáo.
Thứ hai, giải quyết theo hướng hình sự
Trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng có thể bị xử lý hình sự theo quy định tại Điều 186 Bộ luật Hình sự năm 2015 về tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng:
"Người nào có nghĩa vụ cấp dưỡng và có khả năng thực tế để thực hiện việc cấp dưỡng đối với người mà mình có nghĩa vụ cấp dưỡng theo quyết định của Tòa án mà từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm".
Quy định về tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng với mức hình phạt cao nhất là 2 năm đã đủ chế tài răn đe để chồng cũ, vợ cũ có trách nhiệm hơn đối với con của mình, đối với nghĩa vụ mà mình phải thực hiện.
Luật Hoàng Anh
Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh