Phương thức cấp dưỡng cho con khi ly hôn được pháp luật quy định như thế nào?

 Cấp dưỡng cho con là một trong những vấn đề được yêu cầu giải quyết thường xuyên khi vợ chồng ly hôn. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về quy định cấp dưỡng cũng như phương thức cấp dưỡng cho con khi ly hôn. Để giúp quý khách hàng đảm vệ quyền lợi hợp pháp của con, trong nội dung bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ giải đáp cụ thể về phương thức cấp dưỡng cho con khi ly hôn. 

Điều 117 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:

"Việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần.

Các bên có thể thỏa thuận thay đổi phương thức cấp dưỡng, tạm ngừng cấp dưỡng trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng lâm vào tình trạng khó khăn về kinh tế mà không có khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết". 

Theo quy định này, có hai phương thức cấp dưỡng là:

1. Cấp dưỡng định kỳ (hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm) 

Đây là phương thức được ưu tiên sử dụng trên thực tế. Việc cấp dưỡng được chia nhỏ theo các mốc thời gian tạo cho người cấp dưỡng tâm lí thoải mái, nhẹ nhàng hơn. Khoản tiền này được trích từ tài sản và thu nhập hàng tháng của người cấp dưỡng sẽ hạn chế trường hợp người cấp dưỡng thực hiện chậm nghĩa vụ của mình. Bên cạnh đó, phương thức này cũng giúp cho con được chu cấp sinh hoạt đều đặn và đầy đủ mỗi tháng, tránh trường hợp người vợ cũ/ chồng cũ nhận được số tiền lớn và tiêu xài hết một lần. 

Quy định này cho thấy sự linh hoạt, mềm dẻo của các nhà làm luật khi chia phương thức cấp dưỡng định kì thành các mốc thời gian khác nhau theo tháng, quý, nửa năm, hằng năm. Bởi trên thực tế những người có thu nhập theo tháng thường là nhân viên nhà nước, nhân viên văn phòng, lao động tự do. Còn những người làm nông theo vụ mùa, người kinh doanh, người đi xuất khẩu lao động thì phương thức trợ cấp theo quý, nửa năm, theo năm sẽ thuận lợi hơn cho họ. 

Ngoài ra, chia nhỏ thời gian như này còn tạo điều kiện cho con và người cấp dưỡng có cơ hội được gặp nhau, giữ gìn tình cảm ruột thịt. Đứa trẻ cũng cảm nhận được sự quan tâm của bố/ mẹ và hình thành nhận thức đúng đắn khi lớn lên. Thực tế không thiếu những trường hợp chồng/ cũ gửi tiền cấp dưỡng một lần cho đối phương và con cái lầm tưởng là bố, mẹ không còn quan tâm, yêu thương mình, sinh ra cảm giác ghét bỏ, tủi thân. 

2. Cấp dưỡng một lần

Phương thức cấp dưỡng một lần giúp bảo vệ tối đa quyền lợi được cấp dưỡng của con trong trường hợp chồng cũ, vợ cũ trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, bỏ đi nơi khác sinh sống và cắt đứt liên lạc. Hiểu rõ hơn, cấp dưỡng một lần không phải là cấp dưỡng trọn gói và chấm dứt nghĩa vụ cấp dưỡng. Bởi xã hội thì luôn vận hành thay đổi kéo theo nhu cầu sinh hoạt của con cũng khác đi và mức cấp dưỡng được quy định trong hiện tại không thể dự liệu được hết những thay đổi về nhu cầu của con trong tương lai. Ví dụ trong một số trường hợp khi con bị bệnh hiểm nghèo, ốm đau, tai nạn mà bố, mẹ có khả năng cấp dưỡng thì phải bổ sung cấp dưỡng theo yêu cầu của người được cấp dưỡng. 

Khoản 2, Điều 18 Nghị định số 70/2001/NĐ-CP ngày 03 tháng 10 năm 2001 hướng dẫn chi tiết thi hành luật Hôn nhân và gia đình quy định nghĩa vụ cấp dưỡng một lần được thực hiện trong bốn trường hợp sau:

"a) Do người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thoả thuận với người có nghĩa vụ cấp dưỡng;

b) Theo yêu cầu của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và được Toà án chấp nhận;

c) Theo yêu cầu của người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó và được Toà án chấp nhận trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng thường xuyên có các hành vi phá tán tài sản hoặc cố tình trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng mà hiện có tài sản để thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng một lần;

d) Theo yêu cầu của người trực tiếp nuôi con khi vợ chồng ly hôn mà có thể trích từ phần tài sản được chia của bên có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con". 

Việc lựa chọn phương thức cấp dưỡng nào dựa trên sự thỏa thuận, thu nhập của các bên. Nếu các bên không thỏa thuận được thì yêu cầu tòa án giải quyết dựa vào tình hình thu nhập thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và khoản chi phí cho nhu cầu cơ bản của người được cấp dưỡng. Tóm lại việc xác định phương thức cấp dưỡng phù hợp là một trong những nội dung quan trọng đảm bảo tính khả thi của việc cấp dưỡng cho con khi vợ chồng ly hôn. 

Luật Hoàng Anh