Quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng khi ly hôn được quy định như thế nào?

Thứ ba, 31/01/2023, 16:41:58 (GMT+7)

Pháp luật quy định như thế nào về mối quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng khi ly hôn

Vợ chồng kết hôn, yêu thương nhau trên cơ sở tình yêu tự nguyện, bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau. Tuy nhiên, trên thực tế cuộc sống có rất nhiều lý do để vợ chồng ly hôn, lựa chọn cho mình một con đường riêng. Ly hôn có sự tác động không nhỏ đến hạnh phúc gia đình, ảnh hưởng đến lợi ích của vợ chồng và con cái. Vì vậy khi giải quyết ly hôn, một trong những vấn đề đầu tiên Tòa án phải giải quyết đó là quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng. 


I. Quyền nhân thân giữa vợ và chồng là gì?


Điều 39 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về quyền nhân thân giữa vợ và chồng:
“1. Cá nhân có quyền kết hôn, ly hôn, quyền bình đẳng của vợ chồng, quyền xác định cha, mẹ, con, quyền được nhận làm con nuôi, quyền nuôi con nuôi và các quyền nhân thân khác trong quan hệ hôn nhân, quan hệ cha mẹ và con và quan hệ giữa các thành viên gia đình.
Con sinh ra không phụ thuộc vào tình trạng hôn nhân của cha, mẹ đều có quyền và nghĩa vụ như nhau đối với cha, mẹ của mình.
2. Cá nhân thực hiện quyền nhân thân trong hôn nhân và gia đình theo quy định của Bộ luật này, Luật hôn nhân và gia đình và luật khác có liên quan”. 

Theo quy định trên, vợ hoặc chồng có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn và đây là quyền nhân thân gắn với tư cách cá nhân vợ, chồng. Quyền nhân thân không thể chuyển giao được, tuy nhiên Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 bổ sung trường hợp cha, mẹ, người thân thích khác của vợ, chồng có quyền yêu cầu tòa án giải quyết việc ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ (khoản 2 Điều 51). 


II. Hậu quả về quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng khi ly hôn


Về nguyên tắc, khi bản án, quyết định ly hôn của Tòa án có hiệu lực pháp luật thì quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng chấm dứt. Người vợ, chồng đã ly hôn có quyền kết hôn với người khác. Sau khi ly hôn, các quyền và nghĩa vụ về nhân thân giữa vợ và chồng sẽ chấm dứt hoàn toàn, dù vợ chồng có thỏa thuận hay không thỏa thuận được Tòa án cũng sẽ quyết định. Nghĩa là những quyền và nghĩa vụ nhân thân giữa vợ và chồng phát sinh khi kết hôn như vợ chồng có nghĩa vụ yêu thương, tôn trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau; quyền đại diện cho nhau sẽ đương nhiên chấm dứt. Những quyền nhân thân khác mà vợ, chồng với tư cách là công dân thì sẽ không bị ảnh hưởng, không thay đổi dù vợ chồng có ly hôn (nghề nghiệp, họ tên, quê quán…)
Trên thực tế không thiếu những trường hợp vợ chồng đã ly hôn, phán quyết ly hôn của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật nhưng sau đó vợ chồng lại lựa chọn tái hợp, về chung sống cùng nhau để chăm sóc con cái, xây dựng lại từ đầu. Những trường hợp này không kết hôn sẽ được xem là sống chung như vợ chồng, dù không trái với luật nhưng cũng không được pháp luật công nhận và bảo vệ. Đặc biệt trong trường hợp xảy ra tranh chấp, Tòa án sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc giải quyết về vấn đề tài sản và con chung. 
Theo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao, trong trường hợp vợ chồng đã ly hôn theo phán quyết của Tòa án có hiệu lực pháp luật, sau đó vợ chồng lại tái hợp, chung sống với nhau trong một thời gian, giữa họ lại có con chung, có tài sản chung và vì một lý do nào đó mà sau này họ lại có yêu cầu “chấm dứt hôn nhân bằng ly hôn” thì Tòa án không giải quyết việc ly hôn nữa. Theo quy định, trường hợp vợ chồng đã ly hôn và có bản án hay quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật, nếu kết hôn với nhau vẫn phải đăng ký kết hôn theo thủ tục tại Điều 9 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, Nghị quyết số 35/2000/QH10 ngày 09/6/2000 của Quốc hội về việc thi hành Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định về tình trạng nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn sẽ không được pháp luật thừa nhận là vợ chồng. Việc kết hôn không đăng ký kể từ ngày 01/01/2001 đã bị xóa bỏ.


Luật Hoàng Anh 

 

Dịch vụ pháp lý

Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh

Đăng ký email

Số điện thoại nhận tin

© Bản quyền thuộc về -Luật Hoàng Anh- Mọi sự sao chép phải được sự chấp thuận của Luật Hoàng Anh bằng văn bản.
Lên đầu trang zalo.png messenger.png 0908 308 123
Tư  vn  min  phí  ngay Chat  vi  lut  sư