Thủ tục ly hôn theo yêu cầu của một bên

Việc giải quyết ly hôn theo yêu cầu của một bên vợ chồng được thực hiện theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự và các văn bản pháp luật khác liên quan. Để giảm bớt lo lắng cũng như thời gian tìm hiểu cho các bên khi làm thủ tục ly hôn theo yêu cầu một bên, trong bài viết dưới đây, Luật Hoàng Anh sẽ trình bày chi tiết về thủ tục ly hôn theo yêu cầu của một bên. 
Thủ tục ly hôn theo yêu cầu của một bên được diễn ra theo các bước cơ bản sau:
- Xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết
Việc xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết là một trong những điều kiện tiên quyết để Tòa án tiến hành thu lý và giải quyết vụ án ly hôn. Theo đó, Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 đã quy định các nguyên tắc xác định thẩm quyền Tòa án. Cụ thể, Tòa án có thẩm quyền giải quyết các vụ việc dân sự được xác định theo cấp và lãnh thổ. 
Khoản 2 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện:
"2. Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết những yêu cầu sau đây:
a) Yêu cầu về dân sự quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9 và 10 Điều 27 của Bộ luật này;
b) Yêu cầu về hôn nhân và gia đình quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10 và 11 Điều 29 của Bộ luật này;
c) Yêu cầu về kinh doanh, thương mại quy định tại khoản 1 và khoản 6 Điều 31 của Bộ luật này;
d) Yêu cầu về lao động quy định tại khoản 1 và khoản 5 Điều 33 của Bộ luật này".
Khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định về Thẩm quyền của Tòa án nhân dân theo lãnh thổ:
"a) Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này".
Địa chỉ nơi cư trú, làm việc cuối cùng của bị đơn trong trường hợp này là địa chỉ của bị đơn đã từng cư trú, làm việc mà nguyên đơn biết được gần nhất tính đến thời điểm khởi kiện và được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cấp, xác nhận hoặc có các căn cứ khác chứng minh (Khoản 3 Điều 5 Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐTP ngày 05/05/2017 hướng dẫn một số quy định tại Khoản 1, khoản 3 Điều 192 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015). 
- Hình thức và nội dung đơn ly hôn
Hội đồng thẩm phán tối cao đã ban hành Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP ngày 13/01/2017 ban hành một số biểu mẫu trong tố tụng dân sự, trong đó có biểu mẫu 23- Đơn khởi kiện. Hiện nay trên Cổng thông tin của Tòa án nhân dân tối cao cũng đăng tải mẫu Đơn xin ly hôn song các cơ quan lập pháp không có một văn bản chính thức hay biểu mẫu quy định về đơn ly hôn dẫn đến tình trạng hiện nay chưa có một tên đơn chính thức. 
- Phương thức gửi đơn ly hôn
Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 quy định mới vè phương thức gửi đơn điện tử. Nghĩa là các chủ thể khởi kiện yêu cầu ly hôn có thể gửi đơn qua 2 hình thức là nộp trực tiếp tại Tòa án hoặc gửi đơn theo đường dịch vụ bưu chính và gửi bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án. Hình thức này sẽ góp phần rút ngắn thời gian, công sức, chi phí cho người dân cũng như giúp Tòa án giảm bớt khối lượng công việc hành chính. Xử lý hồ sơ trực tuyến sẽ giảm những tiêu cực trong hoạt động tư pháp và giúp cho người khởi kiện dễ dàng theo dõi quá trình giải quyết vụ án của mình. 
- Các giấy tờ kèm theo đơn ly hôn
Khoản 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định:
"Kèm theo đơn khởi kiện phải có tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Người khởi kiện bổ sung hoặc giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ khác theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án".
Theo đó, một bên vợ, chồng khi nộp đơn ly hôn thì cần gửi kèm theo các giấy tờ, tài liệu liên quan đến việc ly hôn như đơn xin ly hôn, chứng minh nhân dân, hộ chiếu, hộ khẩu, giấy chứng nhận kết hôn, giấy khai sinh của con (nếu có), bản sao chứng từ, tài liệu về quyền sở hữu tài sản...

Luật Hoàng Anh