Điều kiện, thủ tục lấy bộ phận cơ thể không tái sinh ở người sống?

Khái quát chung

Bộ phận cơ thể không tái sinh là bộ phận sau khi lấy ra khỏi cơ thể người thì cơ thể không thể sản sinh hoặc phát triển thêm bộ phận khác thay thế bộ phận đã lấy.

Lấy bộ phận cơ thể người không tái sinh là việc tách bộ phận không tái sinh từ cơ thể người hiến khi còn sống.

Hành vi lấy bộ phận cơ thể không tái sinh ở người sống nguy hiểm hơn là lấy các mô, bộ phận tái sinh khác, bởi khi lấy ra khỏi cơ thể người thì cơ thể không thể sản sinh hoặc phát triển thêm bộ phận khác thay thế bộ phận đã lấy. Điều này gây ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí khả năng hoạt động bình thường của người hiến tặng. Do đó, việc lấy bộ phận cơ thể không tái sinh ở người sống phải đảm bảo tuân thủ điều kiện, thủ tục quy định tại Điều 15 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác số 75/2006/QH 11 ngày 29 tháng 11 năm 2006.

Điều kiện, thủ tục lấy bộ phận cơ thể không tái sinh ở người sống

Thứ nhất, việc lấy bộ phận cơ thể không tái sinh ở người sống phải tuân theo quy định tại Điều 14 của Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác số 75/2006/QH 11 ngày 29 tháng 11 năm 2006 và chỉ được tiến hành sau khi có ý kiến đồng ý bằng văn bản của Hội đồng tư vấn lấy, ghép bộ phận cơ thể người.

"Điều 14. Điều kiện, thủ tục lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sống

1. Chỉ cơ sở y tế quy định tại Điều 16 của Luật này mới được tiến hành lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sống.

2. Chỉ lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sống đã đăng ký hiến. Trong trường hợp cấp cứu mà cần phải ghép mô hoặc cần ghép mô cho cha, mẹ, anh, chị, em ruột thì được phép lấy mô của người chưa đăng ký hiến nếu có sự đồng ý của người đó.

3. Cơ sở y tế trước khi tiến hành lấy mô, bộ phận cơ thể ở người sống có trách nhiệm sau đây:

a) Tư vấn về sức khỏe, tâm lý xã hội cho người hiến;

b) Kiểm tra các thông số sinh học của người hiến.

4. Bộ trưởng Bộ Y tế quy định cụ thể việc tư vấn, kiểm tra các thông số sinh học của người hiến mô, bộ phận cơ thể ở người sống."

Do bộ phận không tái sinh sau khi lấy ra khỏi cơ thể người hiến thì cơ thể không thể sản sinh hoặc phát triển thêm bộ phận khác thay thế bộ phận đã lấy nên việc quyết định lấy bộ phận không tái sinh phải thận trọng hơn khi có ý kiến đồng ý bằng văn bản của Hội đồng tư vấn lấy, ghép bộ phận cơ thể người.

Thứ hai, Hội đồng tư vấn lấy, ghép bộ phận cơ thể người do cơ sở y tế quy định tại Điều 16 của Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác thành lập. Thành phần của Hội đồng tư vấn lấy, ghép bộ phận cơ thể người phải có ít nhất là năm người, bao gồm các chuyên gia về y tế, pháp luật và tâm lý.

Cơ sở y tế quy định tại Điều 16 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác là nơi được lấy, ghép bộ phận cơ thể người.

Cuối cùng, Bộ trưởng Bộ Y tế quy định cụ thể về tổ chức và hoạt động của Hội đồng tư vấn lấy, ghép bộ phận cơ thể người tại Quyết định số 06/2008/QĐ-BYT ngày 14 tháng 02 năm 2008.

Tổ chức và hoạt động của Hội đồng tư vấn lấy, ghép bộ phận cơ thể người

Tổ chức Hội đồng tư vấn

a) Hội đồng tư vấn do người đứng đầu cơ sở y tế ra quyết định thành lập.

b) Thành phần Hội đồng tư vấn có ít nhất là năm người, bao gồm:

- Một Chủ tịch Hội đồng tư vấn là người trong ban lãnh đạo cơ sở y tế.

- Một Phó chủ tịch Hội đồng tư vấn là trưởng nhóm phẫu thuật lấy, ghép bộ phận cơ thể người.

- Uỷ viên Hội đồng tư vấn gồm các chuyên gia liên quan đến ghép bộ phận cơ thể người, chuyên gia pháp luật và chuyên gia tâm lý.

- Thư ký Hội đồng tư vấn là một uỷ viên kiêm nhiệm của Hội đồng.

c) Hội đồng tư vấn hoạt động theo chế độ kiêm nhiệm và có thời hạn hoạt động theo quy định của người đứng đầu cơ sở y tế.

Nhiệm vụ của Hội đồng tư vấn

a) Hội đồng tư vấn có nhiệm vụ tổ chức tư vấn cho người hiến, nhận bộ phận cơ thể không tái sinh (gọi tắt là bộ phận cơ thể ) về phương diện sức khoẻ và tâm lý xã hội, giúp cho người hiến, nhận bộ phận cơ thể đưa ra quyết định cuối cùng về việc hiến, nhận bộ phận cơ thể một cách tự nguyện.

b) Trao đổi phân tích cho người hiến và người nhận về những tác động, ảnh hưởng đến tâm lý xã hội, sức khoẻ trước mắt cũng như lâu dài và những rủi ro có thể xẩy ra trong quá trình lấy, ghép bộ phận cơ thể và cuộc sống lâu dài của họ sau này.

c) Đánh giá thông qua trắc nghiệm tâm lý của người tự nguyện hiến bộ phận cơ thể và theo dõi diễn biến tâm lý của họ.

Trách nhiệm của Hội đồng tư vấn

a) Tư vấn khoa học, đầy đủ, chính xác cho người hiến và người nhận bộ phận cơ thể về phương diện sức khoẻ, tâm lý xã hội. Tư vấn đảm bảo nguyên tắc bí mật theo quy định của pháp luật.

b) Đưa ra kết luận khoa học làm cơ sở cho người đứng đầu cơ sở y tế xem xét, quyết định về việc lấy, ghép bộ phận cơ thể người .

c) Chịu trách nhiệm trước người đứng đầu cơ sở y tế và trước pháp luật về hoạt động tư vấn của mình.

Quyền hạn của Hội đồng tư vấn

a) Yêu cầu người hiến, người nhận bộ phận cơ thể, các cá nhân và đơn vị có liên quan cung cấp thông tin, tài liệu phục vụ công tác tư vấn theo quy định của pháp luật.

b) Hoạt động trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao theo quy định này.

Nguyên tắc và phương pháp làm việc của Hội đồng tư vấn

a) Nguyên tắc: Hội đồng tư vấn làm việc theo nguyên tắc thiểu số phục tùng đa số. Khi họp Hội đồng phải có ít nhất 2/3 thành viên Hội đồng đồng ý và ghi biên bản đầy đủ thì kết luận của Hội đồng mới có giá trị pháp lý.

b) Phương pháp: Thành viên Hội đồng tư vấn, trao đổi trực tiếp phân tích cho người hiến và người nhận bộ phận cơ thể tại cơ sở y tế. Nội dung tư vấn được ghi chép đầy đủ, sau đó Hội đồng gửi biên bản họp kèm theo kết quả các phiếu tư vấn cho người đứng đầu cơ sở y tế xem xét, quyết định.

Xem thêm: Tổng hợp bài viết Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác

Luật Hoàng Anh