Những hành vi bị nghiêm cấm trong công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm?

Căn cứ pháp lý

Điều 8 Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 03/2007/QH12 ngày 21 tháng 11 năm 2007 quy định những hành vi bị cấm như sau:

“Điều 8. Những hành vi bị nghiêm cấm

1. Cố ý làm lây lan tác nhân gây bệnh truyền nhiễm.

2. Người mắc bệnh truyền nhiễm, người bị nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm và người mang mầm bệnh truyền nhiễm làm các công việc dễ lây truyền tác nhân gây bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật.

3. Che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời các trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật.

4. Cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm.

5. Phân biệt đối xử và đưa hình ảnh, thông tin tiêu cực về người mắc bệnh truyền nhiễm.

6. Không triển khai hoặc triển khai không kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo quy định của Luật này.

7. Không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.”

Những hành vi bị nghiêm cấm

Thứ nhất, cố ý làm lây lan tác nhân gây bệnh truyền nhiễm.

Tác nhân gây bệnh truyền nhiễm là vi rút, vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm có khả năng gây bệnh truyền nhiễm.

Cố ý làm lây lan là hành vi của con người cố tình thực hiện những hành vi làm cho tác nhân bệnh truyền nhiễm lan rộng trong cộng đồng.

Thứ hai, người mắc bệnh truyền nhiễm, người bị nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm và người mang mầm bệnh truyền nhiễm làm các công việc dễ lây truyền tác nhân gây bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật.

Người mắc bệnh truyền nhiễm là người bị nhiễm tác nhân gây bệnh truyền nhiễm có biểu hiện triệu chứng bệnh.

Người bị nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm là người tiếp xúc hoặc người có biểu hiện triệu chứng bệnh truyền nhiễm nhưng chưa rõ tác nhân gây bệnh.

Người mang mầm bệnh truyền nhiễm là người mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm nhưng không có biểu hiện triệu chứng bệnh.

Thực hiện những công việc dễ lây truyền tác nhân gây bệnh thường là những công việc như để người khác dùng chung đồ dùng vệ sinh cá nhân với mình, không nghiêm túc thực hiện quy định cách ly,…

Thứ ba, che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời các trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật.

Khoản 1 Điều 47 Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm quy định:

“Điều 47. Khai báo, báo cáo dịch

1. Khi có dịch, người mắc bệnh dịch hoặc người phát hiện trường hợp mắc bệnh dịch hoặc nghi ngờ mắc bệnh dịch phải khai báo cho cơ quan y tế gần nhất trong thời gian 24 giờ, kể từ khi phát hiện bệnh dịch…”

Che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời các trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật là hành vi của người biết thông tin về dịch, người mắc bệnh truyền nhiễm những đã cố ý không khai báo hoặc khai báo chậm trễ. Người thực hiện hành vi này thường do chủ quan, coi thường tính nghiêm trọng của bệnh truyền nhiễm hoặc không khai báo để trốn việc cách ly hay các biện pháp phòng dịch của Nhà nước.

Cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm.

Thứ tư, Cố ý khai báo, thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm.

Theo quy định tại Điều 21 Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm về nội dung giám sát bệnh truyền nhiễm, giám sát các trường hợp mắc bệnh, bị nghi ngờ mắc bệnh và mang mầm bệnh truyền nhiễm bao gồm thông tin về địa điểm, thời gian, các trường hợp mắc bệnh, tử vong; tình trạng bệnh; tình trạng miễn dịch; đặc điểm chủ yếu về dân số và các thông tin cần thiết khác.

Giám sát tác nhân gây bệnh truyền nhiễm bao gồm các thông tin liên quan về chủng loại, đặc tính sinh học và phương thức lây truyền từ nguồn truyền nhiễm.

Giám sát trung gian truyền bệnh bao gồm các thông tin liên quan đến số lượng, mật độ, thành phần và mức độ nhiễm tác nhân gây bệnh truyền nhiễm của trung gian truyền bệnh.

Những thông tin như vậy nhằm giúp cơ quan quản lý nhà nước về bệnh truyền nhiễm hiểm rõ tình hình bệnh và có biện pháp ngăn chặn kịp thời. Nếu khai báo sai sẽ gây ảnh hưởng đến hiệu quả phòng, chống dịch; gây lãng phí nhân lực, cửa cải xã hội.

Thứ năm, phân biệt đối xử và đưa hình ảnh, thông tin tiêu cực về người mắc bệnh truyền nhiễm.

Điều 21, Hiến pháp 2013 ghi nhận quyền của con người như sau:

“Điều 21.

1. Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.

Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.”

Bệnh tật là điều không ai mong muốn, người mắc bệnh đã có những mặc cảm nhất định về bệnh của mình. Hành vi phân biệt đối xử và đưa hình ảnh, thông tin tiêu cực về người mắc bệnh truyền nhiễm lên đài báo hay mạng xã hội không những xúc phạm danh dự, xâm phạm đời sống cá nhân của người bệnh mà còn gây ảnh hưởng xấu đến xã hội, làm cho cộng đồng có cái nhìn sai trái về người bệnh.

Thứ sáu, không triển khai hoặc triển khai không kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo quy định của Luật này.

Hành vi này trái với nguyên tắc thứ tư: “Chủ động, tích cực, kịp thời, triệt để trong hoạt động phòng, chống dịch” theo quy định tại Khoản 4 Điều 4 Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm.

Không triển khai hoặc triển khai không kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm sẽ làm bệnh truyền nhiễm có cơ hội lây lan, có khả năng cao trở thành dịch hoặc đại dịch, gây ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống xã hội.

Cuối cùng, không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Đây là hành vi của người mắc bệnh truyền nhiễm, người bị nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm và người mang mầm bệnh truyền nhiễm. Cũng giống như hành vi “không triển khai hoặc triển khai không kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo quy định”, không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền sẽ làm bệnh truyền nhiễm có cơ hội lây lan.

Xem thêm: Tổng hợp bài viết Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm

Luật Hoàng Anh