Việc thực hiện nghĩa vụ quân sự bao gồm những hình thức nào?

Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân. Theo quy định của pháp luật hiện hành, nghĩa vụ quân sự bao gồm nghĩa vụ phục vụ tại ngũ và nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị. Vậy các quy định chi tiết về hai nghĩa vụ này như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

Nghĩa vụ phục vụ tại ngũ 

Theo từ điển Tiếng Việt, tại ngũ là đang còn ở trong quân đội. Từ đó, có thể hiểu, nghĩa vụ phục vụ tại ngũ là nghĩa vụ làm việc trong quân đội. 

Khoản 5, Điều 3, Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 quy định 

" Điều 3. Giải thích từ ngữ

5. Hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ là công dân đang phục vụ trong lực lượng thường trực của Quân đội nhân dân và lực lượng Cảnh sát biển."

Điều 6, Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 quy định về nghĩa vụ phục vụ tại ngũ như sau: 

- Công dân nam trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự có nghĩa vụ phục vụ tại ngũ trong Quân đội nhân dân

Điều 30, Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 quy định về độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự là từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.

Quân đội nhân dân Việt Nam là lực lượng nòng cốt của lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam, là đội quân từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà phục vụ, sẵn sàng chiến đấu hy sinh “vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân”. Tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam là Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, đội quân chủ lực đầu tiên được thành lập ngày 22 tháng 12 năm 1944 theo chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh. [1]

Các công dân nam trong độ tuổi này có nghĩa vụ phục vụ tại ngũ trong Quân đội nhân dân Việt Nam 

- Công dân nữ trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự trong thời bình nếu tự nguyện và quân đội có nhu cầu thì được phục vụ tại ngũ.

Thời bình là thời kỳ đất nước hoà bình, không xảy ra chiến sự. 

Nếu như việc phục vụ tại ngũ đối với các công dân nam (trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự ) là nghĩa vụ đối với đất nước thì công dân nữ trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự trong thời bình được phục vụ tại ngũ dựa trên tinh thần tự nguyện và dựa trên nhu cầu của quân đội. 

Nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị 

Theo từ điển Tiếng Việt, dự bị là một tính từ chỉ trạng thái sẵn sàng có thể thay thế hoặc bổ sung khi cần.

Điều 7, Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 quy định về nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị đối với các công dân như sau: 

Nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị đối với các công dân nam 

Công dân nam trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự có nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị bao gồm các trường hợp sau đây:

- Hết độ tuổi gọi nhập ngũ nhưng chưa phục vụ tại ngũ;

Theo quy định tại Điều 30, Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015, độ tuổi gọi nhập ngũ là từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.

- Thôi phục vụ tại ngũ;

Các công dân nam đã thôi phục vụ tại ngũ thì có nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị.

- Thôi phục vụ trong Công an nhân dân.

Công an nhân dân là lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội. (căn cứ tại Điều 3, Luật Công an nhân dân năm 2018) 

Các công dân nam đã thôi phục vụ trong Công an nhân dân thì có nghĩa vụ phục vụ tại ngũ. 

Nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị đối với các công dân nữ 

Công dân nữ trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự có ngành, nghề chuyên môn phù hợp yêu cầu của Quân đội nhân dân có nghĩa vụ phục vụ trong ngạch dự bị đối với các công dân nữ. 

Điều 3, Nghị định 14/2016/NĐ-CP quy định chi tiết về ngành, nghề chuyên môn của công dân nữ phù hợp yêu cầu của Quân đội nhân dân như sau: 

- Trình độ thạc sĩ, tiến sĩ: ngôn ngữ và văn hoá nước ngoài, báo chí và truyền thông, văn thư- lưu trữ, tài chính - kế toán…

-Trình độ cao đẳng, đại học: giáo viên sư phạm, nghệ thuật trình diễn…

Xem thêm: Tổng hợp cái bài viết về Luật nghĩa vụ quân sự

Luật Hoàng Anh

[1]: http://mod.gov.vn/wps/portal/!ut/p/b1/04_Sj9CPykssy0xPLMnMz0vMAfGjzOLdHP2CLJwMHQ38zT0sDDyNnZ1NjcOMDQ2cDIAKIoEKDHAARwNC-sP1o8BKnN0dPUzMfQwMLHzcTQ08HT1CgywDjY0NHI2hCvBY4eeRn5uqX5AbYZBl4qgIAMIPlg0!/dl4/d5/L2dBISEvZ0FBIS9nQSEh/ truy cập ngày 11/11/2021