Điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được quy định như thế nào từ ngày 01/07/2025?

Chính sách Bảo hiểm xã hội là công cụ hữu hiệu giúp Nhà nước thực hiện công bằng xã hội, đảm bảo ổn định đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động. Luật Bảo hiểm xã hội 2024 được Quốc hội ban hành đã quy định về quyền, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với bảo hiểm xã hội và tổ chức thực hiện bảo hiểm xã hội; trợ cấp hưu trí xã hội; đăng ký tham gia và quản lý thu, đóng bảo hiểm xã hội; các chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm xã hội tự nguyện;...

Vậy điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được quy định như thế nào từ ngày 01/07/2025?. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết vấn đề trên. Hãy GỌI NGAY tới 0908308123 để được Luật sư tư vấn miễn phí và cung cấp các dịch vụ theo yêu cầu.

Căn cứ pháp lý

- Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024;

- Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014;

- Nghị định 176/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí.

Nguyên tắc thực hiện bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người tham gia BHXH khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, khi nghỉ hưu hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội hoặc do ngân sách nhà nước bảo đảm. Điều 5 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã quy định việc thực hiện bảo hiểm xã hội cần tuân theo nguyên tắc sau:

Thứ nhất, mức hưởng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện được tính trên cơ sở mức đóng và thời gian đóng bảo hiểm xã hội; có chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật này.

Thứ hai, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được tính trên cơ sở tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được tính trên cơ sở thu nhập làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện do người tham gia lựa chọn.

Thứ ba, người vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng chế độ trợ cấp hằng tháng, chế độ hưu trí và chế độ tử tuất trên cơ sở thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì không được tính vào thời gian làm cơ sở tính hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.

Thứ tư, quỹ bảo hiểm xã hội được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch; được sử dụng đúng mục đích và được hạch toán độc lập theo các quỹ thành phần, các nhóm đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định và chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định.

Thứ năm, việc thực hiện bảo hiểm xã hội phải đơn giản, dễ dàng, thuận tiện, bảo đảm kịp thời và đầy đủ quyền lợi của người tham gia, người thụ hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.

Thứ sáu, thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để xác định điều kiện hưởng lương hưu và trợ cấp tuất hằng tháng tính theo năm, một năm phải tính đủ 12 tháng. Trường hợp tính mức hưởng, thời gian đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm.

Thứ bảy, việc giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội được xác định theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội tại thời điểm hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.

Như vậy, Điều 5 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã tạo nền tảng pháp lý quan trọng cho việc thực hiện các chính sách BHXH theo hướng công khai, minh bạch và hiệu quả, từ đó định hướng cho việc xây dựng hệ thống BHXH đảm bảo lợi ích người dân, phù hợp với tình hình kinh tế-xã hội hiện nay.

>>>Xem thêm tại: Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được quy định như thế nào từ ngày 01/07/2025?

Điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

Trợ cấp hưu trí xã hội là loại hình bảo hiểm xã hội do ngân sách nhà nước bảo đảm cho người cao tuổi đủ điều kiện theo quy định của Luật này. Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã quy định điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội gồm:

1. Công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Từ đủ 75 tuổi trở lên;

b) Không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, trừ trường hợp khác theo quy định của Chính phủ;

c) Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

2. Công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng đủ điều kiện quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều này thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Căn cứ theo quy định trên, đối tượng và điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội bao gồm:

Thứ nhất, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên sẽ thuộc đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Thứ hai, không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng hoặc đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng thấp hơn mức trợ cấp hưu trí quy định.

Thứ ba, có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Trong đó, nội dung văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được hướng dẫn chi tiết tại phụ lục kèm theo Nghị định 176/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí.

Bên cạnh đó, đối tượng từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi là công dân Việt Nam, thuộc diện hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo và đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trên cũng được xem xét để hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã quy định Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội trên cơ sở đề nghị của Chính phủ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ. 

Quy định này đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp thực tiễn, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân theo từng điều kiện phát triển kinh tế- xã hội.

>>>Xem thêm tại: Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được quy định như thế nào từ ngày 01/07/2025?

Chế độ, trình tự, thủ tục thực hiện trợ cấp hưu trí xã hội

So sánh với quy định Luật Bảo hiểm xã hội 2014, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng. Theo đó, hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng bao gồm: trợ cấp hưu trí xã hội, bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm hưu trí bổ sung. Trong đó, Điều 22 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 đã quy định chế độ, trình tự, thủ tục thực hiện chế độ trợ cấp hưu trí xã hội như sau:

Mức trợ cấp hưu trí xã hội

Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng do Chính phủ quy định phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ. Định kỳ 03 năm, Chính phủ thực hiện rà soát, xem xét việc điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội.

Tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Hiện nay, theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 176/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí, mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng là 500.000 đồng/tháng. Trường hợp đối tượng cũng đồng thời được hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng thì được hưởng chế độ trợ cấp cao hơn.

Trình tự, thủ tục thực hiện trợ cấp hưu trí xã hội

Trình tự, thủ tục thực hiện trợ cấp hưu trí xã hội được quy định tại Điều 4 Nghị định 176/2025/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí như sau:

Thứ nhất, ộp văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

Người đề nghị trợ cấp hưu trí xã hội nộp văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo các hình thức sau: (1) Gửi trực tiếp; (2) Thông qua tổ chức bưu chính; (3) Trên môi trường mạng đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường, đặc khu trực thuộc tỉnh, thành phố nơi cư trú.

Thứ hai, xem xét, thực hiện xác thực và chuẩn hoá thông tin liên quan của người đề nghị trợ cấp hưu trí xã hội.

Trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức xem xét, thực hiện xác thực và chuẩn hoá thông tin liên quan của người đề nghị trợ cấp hưu trí xã hội với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, quyết định và thực hiện chi trả trợ cấp hưu trí xã hội cho người đề nghị theo quy định pháp luật. Thời gian hưởng chế độ trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng tính từ tháng Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã ký quyết định;

Trường hợp người đề nghị không đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trả lời bằng văn bản, nêu rõ lý do.

Bạn không có thời gian để thực hiện hoặc chưa nắm rõ các quy định pháp luật hiện hành, hãy liên hệ với Luật Hoàng Anh để được tư vấn và cung cấp dịch vụ một cách HIỆU QUẢ và TIẾT KIỆM CHI PHÍ NHẤT.

Luật Hoàng Anh.