Điều kiện chuyển người bệnh từ tuyến dưới lên tuyến trên, từ tuyến trên về tuyến dưới như thế nào?

1. Chuyển bệnh nhân từ tuyến dưới lên tuyến trên

Theo Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 14/2014/TT-BYT ngày 14/04/2014 của Bộ Y tế, cơ sở khám, chữa bệnh chuyển người từ tuyến dưới lên tuyến trên thì phải đáp ứng 03 điều kiện sau:

a. Bệnh nhân có bệnh không phù hợp với năng lực, chẩn đoán, điều trị, danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thầm quyền về y tế phê duyệt hoặc bệnh phù hợp với năng lực chẩn đoán và điều trị, danh mục kỹ thuật của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thầm quyền về y tế phê duyệt nhưng do điều kiện khách quan, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó không đủ điều kiện để chẩn đoán và điều trị

Như vậy, đây là điều kiện về bệnh của bệnh nhân, trong đó có 02 trường hợp mà cơ sở khám, chữa bệnh có thể chuyển người bệnh lên tuyến trên:

- Cơ sở khám, chữa bệnh có năng lực, chẩn đoán, điều trị, danh mục kỹ thuật (của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thầm quyền về y tế phê duyệt) không phù hợp để điều trị bệnh: Do bệnh nặng, cần các thao tác y tế, thuốc, phương pháp điều trị mà cơ sở khám, chữa bệnh và cơ sở khám, chữa bệnh cùng tuyến không thể thực hiện được, dẫn đến phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trên để điều trị. Ví dụ: Người bệnh nhiễm COVID-19 chuyển bệnh nặng và cần máy thở ecmo, mà cơ sở y tế nơi người bệnh điều trị là tuyến tỉnh không có máy thở ecmo, phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trung ương để điều trị.

- Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã được cơ quan Nhà nước có thầm quyền về y tế phê duyệt nhưng do điều kiện khách quan, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đó không đủ điều kiện để chẩn đoán và điều trị: Đây là trường hợp cơ sở khám, chữa bệnh vì lý do khách quan mà không đủ điều kiện để điều trị cho bệnh nhân, ví dụ như số lượng bệnh nhân quá tải, hiện tượng bất khả kháng như thiên tai, địch họa, bệnh dịch,…

b. Căn cứ vào danh mục kỹ thuật đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về y tế phê duyệt, nếu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến trên liền kề không có dịch vụ kỹ thuật phù hợp thì cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến dưới được chuyển lên tuyến cao hơn

Thông thường, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khi chuyển bệnh nhân lên tuyến trên thường chuyển lên tuyến trên liền kề (Tuyến xã lên tuyến huyện, tuyến huyện lên tuyến tỉnh, tuyến tỉnh lên tuyến trung ương). Tuy nhiên, trong trường hợp tuyến trên liền kề không có dịch vụ kỹ thuật phù hợp thì cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến dưới được chuyển lên tuyến cao hơn. Ví dụ: Trường hợp người bệnh nhiễm COVID-19 chuyển bệnh nặng và cần máy thở ecmo, mà cơ sở y tế nơi người bệnh điều trị là tuyến huyện không có máy thở ecmo, mà cơ sở khám, chữa bệnh tuyến tỉnh cũng không có máy thở ecmo, nên phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trung ương để điều trị.

c. Trước khi chuyển tuyến, người bệnh phải được hội chẩn và có chỉ định chuyển tuyến (trừ phòng khám, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến 4)

Vì chuyển bệnh nhân lên tuyến trên tức là bệnh nhân đang ở tình trạng mà cơ sở khám, chữa bệnh không đủ điều kiện để điều trị (có thể là bệnh nặng, khó điều trị) nên việc vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở dự kiến khám, chữa bệnh tuyến trên cũng hết sức khó khăn. Do đó, cần có hoạt động hội chẩn và chỉ định chuyển tuyến để chắc chắn rằng bệnh nhân phải được chuyển tuyến, trừ trường hợp phòng khám, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến xã do điều kiện về chuyên môn và cơ sở vật chất tại đây chưa đủ để hội chẩn.

2. Chuyển bệnh nhân từ tuyến trên về tuyến dưới

Theo Khoản 2 Điều 5 Thông tư số 14/2014/TT-BYT ngày 14/04/2014 của Bộ Y tế, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong trường hợp này chỉ phải thỏa mãn 01 điều kiện duy nhất: Khi người bệnh đã được chẩn đoán, được điều trị qua giai đoạn cấp cứu, xác định tình trạng bệnh thuyên giảm, có thể tiếp tục điều trị ở tuyến dưới. Đây cũng là trường hợp mà cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được chuyển bệnh nhân về tuyến dưới phù hợp (tức có thể không xuống dưới 1 tuyến, mà có thể xuống dưới 2 tuyến, 3 tuyến tùy vào tình hình của bệnh nhân).

Xem thêm: Tổng hợp bài viết về Luật bảo hiểm y tế

Luật Hoàng Anh