Những thay đổi của tổ chức bảo hiểm tương hỗ phải được chấp thuận bởi Bộ Tài chính là gì? (Phần 1)

Tổ chức bảo hiểm tương hỗ

Theo Điều 70 Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000, sửa đổi, bổ sung năm 2010, năm 2019: Tổ chức bảo hiểm tương hỗ là tổ chức có tư cách pháp nhân được thành lập để kinh doanh bảo hiểm nhằm tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên. Thành viên tổ chức bảo hiểm tương hỗ vừa là chủ sở hữu vừa là bên mua bảo hiểm.

Theo đó:

- Tổ chức bảo hiểm tương hỗ là tổ chức, được thành lập theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm: Tổ chức bảo hiểm tương hỗ được thành lập nếu được cấp Giấy phép thành lập và hoạt động. Tuy nhiên, trước khi đề nghị cấp Giấy phép thành lập và hoạt động, các thành viên sáng lập phải giao kết hợp đồng phục vụ cho việc thành lập tổ chức bảo hiểm tương hỗ.

- Tổ chức bảo hiểm tương hỗ có tư cách pháp nhân: Có tài khoản ngân hàng riêng (có tài sản độc lập), có trụ sở riêng, có khả năng chịu trách nhiệm dân sự, hình sự đối với hoạt động của chính tổ chức bảo hiểm tương hỗ.

- Mục đích thành lập tổ chức là nhằm tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên: Khác với doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài, tổ chức bảo hiểm tương hỗ không được thành lập dựa trên mục đích thu lợi nhuận qua hoạt động kinh doanh bảo hiểm, mà được thành lập nhằm hỗ trợ các thành viên trong tổ chức. Ở đặc điểm này, tổ chức bảo hiểm tương hỗ giống với các tổ chức nghề nghiệp hơn so với các doanh nghiệp, chi nhánh nước ngoài.

Những thay đổi phải được chấp thuận của Bộ Tài chính

Theo Điều 4 Chương III Thông tư số 52/2005/TT-BTC ngày 20/06/2005 của Bộ Tài chính, có 07 trường hợp thay đổi của tổ chức bảo hiểm tương hỗ phải có sự chấp thuận của Bộ Tài chính.

Đổi tên tổ chức bảo hiểm tương hỗ

Tổ chức bảo hiểm tương hỗ được cấp Giấy phép thành lập và hoạt động, trong đó có nội dung tên tổ chức bảo hiểm tương hỗ (tên đầy đủ, tên viết tắt, tên giao dịch). Đây cũng là nội dung xác định tổ chức bảo hiểm tương hỗ, phân biệt với những chủ thể khác như doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, hay cả với các tổ chức bảo hiểm tương hỗ khác. Tên tổ chức bảo hiểm tương hỗ phải có cụm từ “Bảo hiểm tương hỗ”, viết tắt là “BHTH”, đồng thời tên của tổ chức bảo hiểm tương hỗ cũng phải phù hợp với thuần phong, mỹ tục. Do đó, khi đổi tên tổ chức bảo hiểm tương hỗ thì phải được Bộ Tài chính chấp thuận.

Tổ chức bảo hiểm tương hỗ muốn đổi tên phải gửi đến Bộ Tài chính bằng văn bản đề nghị đổi tên do người đại diện trước pháp luật hoặc người có thẩm quyền của tổ chức ký và văn bản xác nhận của cơ quan, cá nhân có thẩm quyền của tổ chức bảo hiểm tương hỗ về việc đổi tên.

Tăng hoặc giảm mức vốn thành lập của tổ chức bảo hiểm tương hỗ

Số vốn thành lập của tổ chức bảo hiểm tương hỗ là điều kiện quan trọng để tổ chức bảo hiểm tương hỗ được thành lập và hoạt động. Trong Giấy phép thành lập và hoạt động, tổ chức bảo hiểm tương hỗ phải được nêu rõ số vốn thành lập và nguồn vốn (để xác định tính hợp pháp của nguồn vốn), đồng thời, mức vốn thành lập của tổ chức bảo hiểm tương hỗ cũng không được thấp hơn mức vốn pháp định. Vì vậy, trong quá trình hoạt động, tổ chức bảo hiểm tương hỗ muốn tăng hoặc giảm mức vốn thành lập của tổ chức bảo hiểm tương hỗ thì phải có sự chấp thuận của Bộ Tài chính.

Tổ chức bảo hiểm tương hỗ muốn thay đổi mức vốn thành lập phải gửi đến Bộ Tài chính hồ sơ bao gồm các thành phần sau:

- Bản giải trình về việc điều chỉnh tăng, giảm mức vốn thành lập có chữ ký của người đại diện trước pháp luật hoặc người có thẩm quyền của tổ chức, trong đó ghi rõ số vốn tăng (hoặc giảm), lý do tăng (hoặc giảm), phương án sử dụng vốn và thời gian thực hiện

- Giải trình về nguồn tài chính dùng để tăng vốn trong trường hợp tăng vốn thành lập

Mở hoặc chấm dứt hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện

- Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của doanh nghiệp, bao gồm cả chức năng đại diện theo ủy quyền. Ngành, nghề kinh doanh của chi nhánh phải đúng với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp

- Văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ đại diện theo ủy quyền cho lợi ích của doanh nghiệp và bảo vệ các lợi ích đó.

Việc mở, chấm dứt hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện thể hiện tình trạng kinh doanh của tổ chức bảo hiểm tương hỗ, cũng ảnh hưởng lớn đển hoạt động này. Vì vậy cần có sự chấp thuận của Bộ Tài chính.

Hồ sơ đề nghị mở chi nhánh, văn phòng đại diện của tổ chức bảo hiểm tương hỗ giống với hồ sơ đề nghị mở chi nhánh, văn phòng đại diện (cụ thể: Thủ tục mở, chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm như thế nào?)

Hồ sơ đề nghị chấm dứt hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện tổ chức bảo hiểm tương hỗ bao gồm:

- Văn bản đề nghị chấm dứt hoạt động

- Báo cáo tình hình hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện trong 3 năm gần nhất. Trường hợp chi nhánh, văn phòng đại diện hoạt động chưa được 3 năm thì báo cáo tình hình hoạt động từ khi bắt đầu hoạt động

- Trách nhiệm và các vấn đề phát sinh khi chấm dứt hoạt động

Xem thêm: Những thay đổi của tổ chức bảo hiểm tương hỗ phải được chấp thuận bởi Bộ Tài chính là gì? (Phần 2)

Tổng hợp bài viết về Luật kinh doanh bảo hiểm

Luật Hoàng Anh