Thời điểm tính hưởng và việc thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện như thế nào?

1. Thời điểm tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Theo Khoản 4 Điều 77 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014:

“Điều 77. Bảo hiểm xã hội một lần

4. Thời điểm tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần là thời điểm ghi trong quyết định của cơ quan bảo hiểm xã hội.”

Quyết định của cơ quan bảo hiểm xã hội ở đây là quyết định giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội một lần cho người lao động trong trường hợp người lao động có yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần và nộp hồ sơ đến cơ quan bảo hiểm xã hội để giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội một lần. Trong thời hạn nhất định, cơ quan bảo hiểm xã hội phải ra quyết định giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội một lần cho người lao động, chỉ khi có quyết định này thì mới tiến hành việc chi trả bảo hiểm xã hội một lần cho người lao động. Vì vậy thời điểm ghi trong quyết định của cơ quan bảo hiểm xã hội là căn cứ xác thực nhất về thời điểm tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần (Khác với thời điểm hưởng hưu là thời điểm người lao động đạt đủ các điều kiện về tuổi và số năm đóng bảo hiểm xã hội)

2. Thực hiện chế độ bảo hiểm đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

2.1. Thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện cho các trường hợp thông thường

a. Người lao động được hưởng trợ cấp một lần khi có yêu cầu trong 03 trường hợp:

- Đủ điều kiện về tuổi theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 73 của Luật này nhưng chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội mà không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội;

- Ra nước ngoài để định cư (khi người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội, trường hợp người đang hưởng lương hưu thì được tính mức hưởng trợ cấp một lần theo công thức khác)

- Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế

b. Mức hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội

Xem thêm:

Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện như thế nào? (Phần 1)

Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện như thế nào? (Phần 2)

2.2. Thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đang hưởng lương hưu mà ra nước ngoài

Theo Khoản 5 Điều 77 Luật bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014, việc thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đang hưởng lương hưu ra nước ngoài để định cư ở nước ngoài được thực hiện như sau:

a. Người lao động trong trường hợp này chỉ được nhận trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần

b. Mức hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần:

(i) Trước năm 2014 (trước ngày 01/01/2014) cho 02 tháng hưởng lương hưu đầu tiên: Mỗi năm được tính bằng 1,5 tháng lương hưu đang hưởng. Tức:

Mức hưởng trợ cấp một lần trước năm 2014 = Số năm đóng bảo hiểm trước năm 2014 x (1,5 x Tháng lương hưu đang hưởng)

Trong đó: Tháng lương hưu đang hưởng là số tiền lương hưu mà người lao động được hưởng tại tháng giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội một lần

Ví dụ: Người lao động A tham gia bảo hiểm xã hội 20 năm từ năm 2000 đến hết năm 2019, tức khoảng thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước năm 2014 là 14 năm. Tiền lương hưu đang hưởng của người lao động là 6.000.000 Đồng. Người lao động hưởng lương bảo hiểm xã hội một lần vào tháng lương thứ 4 sau khi nghỉ hưu. Suy ra:

Mức hưởng trợ cấp một lần cho các năm trước năm 2014 (mức trong 02 tháng đầu) = 14 x (1,5 x 6.000.000) = 126.000.000 (Đồng)

 (ii) Từ năm 2014 trở đi (từ ngày 01/01/2014) cho 02 tháng hưởng lương hưu đầu tiên: Mỗi năm được tính bằng 02 tháng lương hưu đang hưởng. Tức:

Mức hưởng trợ cấp một lần cho các năm từ năm 2014 trở đi = Số năm đóng bảo hiểm từ năm 2014 x (02 x Tháng lương hưu đang hưởng)

Trong đó:

Tháng lương hưu đang hưởng là số tiền lương hưu mà người lao động được hưởng tại tháng giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội một lần

Ví dụ: Như ví dụ trên, người lao động A tham gia bảo hiểm xã hội 20 năm từ năm 2000 đến hết năm 2019, tức khoảng thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ năm 2014 trở đi là 06 năm. Người lao động hưởng lương bảo hiểm xã hội một lần vào tháng lương thứ 4 sau khi nghỉ hưu. Tiền lương hưu đang hưởng của người lao động là 6.000.000 Đồng. Suy ra:

Mức hưởng trợ cấp một lần cho các năm từ 2014 trở đi (mức trong 02 tháng đầu) = 06 x (02 x 6.000.000) = 72.000.000 (Đồng)

(iii) Từ tháng thứ 03 hưởng lương hưu trở đi: Mỗi tháng trừ đi 0,5 tháng lương hưu đang hưởng

Ví dụ: Trong trường hợp trên, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần cho 02 tháng đầu là: 126.000.000 + 72.000.000 = 198.000.000 (Đồng)

Mà người lao động hưởng lương hưu đến tháng thứ 04, suy ra, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần là: 198.000.000 – 2 x 0,5 x 6.000.000 = 192.000.000 (Đồng)

Chú ý: Mức bảo hiểm xã hội một lần thấp nhất bằng 03 tháng lương hưu đang hưởng

Xem thêm: Tổng hợp bài viết về Luật bảo hiểm xã hội

Luật Hoàng Anh