Trách nhiệm trong trường hợp tái bảo hiểm như thế nào?

Tái bảo hiểm là doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm thực hiện dịch vụ bảo hiểm cho một doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm khác, hay một doanh nghiệp trở thành chủ thể tham gia bảo hiểm trong quan hệ bảo hiểm với một doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm khác. (Xem thêm: Tái bảo hiểm là gì theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm?). Vậy các bên có trách nhiệm như thế nào trong trường hợp tái bảo hiểm.

Theo Điều 27 Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000, cả ba chủ thể (doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm, bên mua bảo hiểm) đều có các trách nhiệm nhất định trong trường hợp tái bảo hiểm.

Đối với doanh nghiệp bảo hiểm

Doanh nghiệp bảo hiểm là doanh nghiệp được thành lập, tổ chức và hoạt động theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định của pháp luật liên quan để kinh doanh bảo hiểm, tái bảo hiểm.

Theo Khoản 1 Điều 27 Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000, doanh nghiệp bảo hiểm chịu trách nhiệm duy nhất đối với bên mua bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm, kể cả trong trường hợp tái bảo hiểm các trách nhiệm đã nhận bảo hiểm. Theo đó, doanh nghiệp bảo hiểm không chịu trách nhiệm đối với doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm, do doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm nhận phần trách nhiệm từ doanh nghiệp bảo hiểm, nên việc thực hiện bảo hiểm phần trách nhiệm của doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm chỉ ảnh hưởng tới quyền và quyền lợi của bên mua bảo hiểm chứ không ảnh hưởng tới doanh nghiệp bảo hiểm.

Đối với doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm

Doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm trên thực tế cũng là doanh nghiệp bảo hiểm (được thành lập, tổ chức và hoạt động theo quy định của pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định của pháp luật liên quan để kinh doanh bảo hiểm, tái bảo hiểm) nhưng nhận bảo hiểm lại cho một phần hoặc toàn bộ trách nhiệm của bên nhận bảo hiểm (doanh nghiệp bảo hiểm) với bên mua bảo hiểm (cá nhân, tổ chức tham gia bảo hiểm).

Theo Khoản 2 Điều 27 Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000, doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm không được yêu cầu bên mua bảo hiểm trực tiếp đóng phí bảo hiểm cho mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm. Tức là, thông thường, bên mua bảo hiểm vẫn sẽ đóng phí bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm đã giao kết hợp đồng bảo hiểm chứ không đóng trực tiếp cho bên nhận tái bảo hiểm (đây cũng là sự khác nhau giữa tái bảo hiểm và đồng bảo hiểm), bên nhận tái bảo hiểm nhận được phí bảo hiểm từ doanh nghiệp bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm với bên mua bảo hiểm và không được yêu cầu bên mua bảo hiểm đóng bảo hiểm trực tiếp cho mình. Tuy nhiên, nếu bên nhận tái bảo hiểm có thỏa thuận với doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm về việc trực tiếp thanh toán phí bảo hiểm cho bên nhận tái bảo hiểm hoặc bản thân bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm có sự thỏa thuận về việc thanh toán phí bảo hiểm cho bên nhận tái bảo hiểm thì có thể coi là hợp pháp.

Đối với bên mua bảo hiểm

Bên mua bảo hiểm là một trong hai bên giao kết hợp đồng với bên nhận bảo hiểm (doanh nghiệp bảo hiểm), và là chủ thể được bảo hiểm trong quan hệ bảo hiểm (đồng thời phải thực hiện các nghĩa vụ thanh toán phí bảo hiểm cho doanh nghiệp bảo hiểm tương ứng với trách nhiệm bảo hiểm).

Theo Khoản 3 Điều 27 Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000, bên mua bảo hiểm không được yêu cầu doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường cho mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác trong hợp đồng bảo hiểm. Bên mua bảo hiểm chỉ được thanh toán tiền bảo hiểm hoặc tiền bồi thường từ doanh nghiệp bảo hiểm (là bên nhận bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm) chứ không được trả tiền bảo hiểm hoặc bồi thường từ doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm. Thay vào đó, doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm thanh toán chi phí bảo hiểm cho doanh nghiệp nhượng bảo hiểm (tức chính là doanh nghiệp bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm). Vì vậy, khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, chỉ có doanh nghiệp bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm có trách nhiệm trả tiền hoặc bồi thường cho bên mua bảo hiểm.

Xem thêm: Tổng hợp bài viết về Luật kinh doanh bảo hiểm

Luật Hoàng Anh