Cầm giữa tài sản trong hợp đồng song vụ?

Trong hợp đồng song vụ, để đảm bảo nghĩa vụ được thực hiện khi bên có nghĩa vụ không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình, pháp luật cho phép bên có quyền cầm giữ tài sản của bên có nghĩa vụ như một biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ thông thường. Điều 412 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về cầm giữ tài sản trong hợp đồng song vụ như sau:

“Điều 412. Cầm giữ tài sản trong hợp đồng song vụ
Trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình thì bên có quyền xác lập quyền cầm giữ tài sản đối với tài sản của bên có nghĩa vụ theo quy định từ Điều 346 đến Điều 350 của Bộ luật này”.

1.Khái niệm

-Khoản 1 Điều 402 BLDS năm 2015 quy định: “Hợp đồng song vụ là hợp đồng mà mỗi bên đều có nghĩa vụ đối với nhau”. Trong hợp đồng song vụ mỗi chủ thể tham gia vừa là bên có quyền vừa là bên có nghĩa vụ. Nội dung về quyền của chủ thể này đối lập tương ứng với nghĩa vụ của chủ thể kia và ngược lại. Đây là điểm khác biệt giữa hợp đồng song vụ và hợp đồng đơn vụ.
-Cấm giữ tài sản là một trong những biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ, Điều 346 BLDS năm 2015 quy định: “Cầm giữ tài sản là việc bên có quyền (sau đây gọi là bên cầm giữ) đang nắm giữ hợp pháp tài sản là đối tượng của hợp đồng song vụ được chiếm giữ tài sản trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ”. Cầm giữ tài sản phát sinh hiệu lực từ thời điểm đến hạn thực hiện nghĩa vụ mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ. 

2.Nội dung

-Lần đầu tiên BLDS ghi nhận cầm giữ tài sản với tính chất là một biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ. Cũng như mục đích mà các biện pháp bảo đảm khác hướng đến, cầm giữ tài sản nhằm nâng cao trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ của bên có tài sản bị cầm giữ và bảo vệ lợi ích của bên có quyền. Quy định về cầm giữ tài sản trong hợp đồng song vụ thông quan dẫn chiếu nội dung về cầm giữ tài sản được quy định từ Điều 346 đến Điều 350 BLDS năm 2015. 
-Theo quy định về cầm giữ tài sản, thì bên bên cầm giữ chỉ có quyền cầm giữ tài sản khi bên có nghĩa vụ không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình. Do đó, bên có nghĩa vụ không thực hiện nghĩa vụ khi đến hạn là cơ sở để bên có quyền cầm giữ tài sản. Tuy nhiên việc cầm giữa tài sản này chỉ áp dụng khi tài sản cầm giữ là đối tượng của hợp đồng song vụ, như vậy đối với những hợp đồng song vụ khác bên có quyền không thể xác lập quyền cầm giữ tài sản của bên có nghĩa vụ. Ví dụ: A đem xe đến cửa hàng của B để sửa chữa, đến hạn, A đến lấy xe nhưng lại chưa có tiền thanh toán thì B có quyền giữ xe của A cho đến khi A thanh toán toàn bộ chi phí sửa xe.

 Xem thêm: Tổng hợp các bài viết hỏi đáp Luật Dân sự

Luật Hoàng Anh