Chất lượng của tài sản mua bán là gì?

1.Căn cứ pháp lý

Trong hợp đồng mua bán, chất lượng của tài sản mua bán có ý nghĩa quan trọng trong việc xác lập hợp đồng, quyết định đến giá mua và giá bán. Điều 432 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về chất lượng của tài sản như sau:

“Điều 432. Chất lượng của tài sản mua bán
1. Chất lượng của tài sản mua bán do các bên thỏa thuận.
2. Trường hợp tiêu chuẩn về chất lượng của tài sản đã được công bố hoặc được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định thì thỏa thuận của các bên về chất lượng của tài sản không được thấp hơn chất lượng của tài sản được xác định theo tiêu chuẩn đã công bố hoặc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
3. Khi các bên không có thỏa thuận hoặc thỏa thuận không rõ ràng về chất lượng tài sản mua bán thì chất lượng của tài sản mua bán được xác định theo tiêu chuẩn về chất lượng của tài sản đã được công bố, quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc theo tiêu chuẩn ngành nghề.
Trường hợp không có tiêu chuẩn về chất lượng của tài sản đã được công bố, quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và tiêu chuẩn ngành nghề thì chất lượng của tài sản mua bán được xác định theo tiêu chuẩn thông thường hoặc theo tiêu chuẩn riêng phù hợp với mục đích giao kết hợp đồng và theo quy định của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng”

2.Nội dung

Căn cứ vào quy định trên có thể thấy chất lượng của tài sản mua bán được xác định dựa trên các yếu tố sau:
-Một là, thỏa thuận của các bên. Chất lượng của tài sản được xem xét dựa trên cơ sở thỏa thuận của các bên. Trong hợp đồng mua bán tài sản, mục đích của bên mua là xác lập quyền sở hữu với tài sản và sở hữu tài sản về mặt thực tế, vì vậy, chất lượng của tài sản có thể do các bên tự do thỏa thuận. Hợp đồng mua bán tài sản hình thành dựa trên cơ sở thuận mua, vừa bán, vì vậy sự thỏa thuận của các bên về chất lượng của tài sản mua bán là hoàn toàn phù hợp. 
-Hai là, nếu chất lượng của tài sản đã được công bố hoặc được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định thì thỏa thuận của các bên về chất lượng của tài sản không được thấp hơn chất lượng của tài sản được xác định theo tiêu chuẩn đã công bố hoặc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Bởi thông thường, tiêu chuẩn chất lượng của tài sản mà đã được công bố hoặc được quy định bởi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chỉ xác định chất lượng tối thiểu phải đạt được. Điều đó có nghĩa bên bán có thể thỏa thuận chất lượng của tài sản mua bán ở một giới hạn cao hơn các tiêu chuẩn hoặc quy định của cơ quan Nhà nước đã công bố. Thông thường, những sản phẩm được Nhà nước công bố chất lượng là những sản phẩm mà khi sử dụng có ảnh hưởng đến sức khỏe của con người như thuốc men, lương thực, thực phẩm,…Quy định này nhằm mục đích bảo vệ các bên trong hợp đồng, tránh trường hợp bên mua ép chất lượng xuống thấp để mua được tài sản với giá rẻ. Đồng thời để bên mua biết bên bán nâng cao chất lượng của tài sản bao nhiêu so với chất lượng chuẩn, tránh việc bên bán vì muốn thu lợi mà nâng chất lượng của tài sản quá cao, làm ảnh hưởng đến lợi ích của bên mua, phải mua tài sản với giá đắt mà chất lượng thì không tương xứng. 
-Ba là, nếu các bên không có thỏa thuận rõ ràng về chất lượng tài sản mua bán thì chất lượng chuẩn được áp dụng. Chất lượng do cơ quan Nhà nước quy định và được công bố nhằm mục đích ổn định thị trường, còn trên thực tế thỏa thuận của các bên trong hợp đồng vẫn mang tính quyết định, vì vậy, bên bán hoàn toàn có thể thỏa thuận về chất lượng cao hơn giới hạn chuẩn được công bố. Tuy nhiên, trong trường hợp các bên không có thỏa thuận nào về chất lượng của tài sản mua bán, thì đương nhiên chất lượng được công bố, được cơ quan Nhà nước quy định sẽ được áp dụng. 
-Bốn là, khi các bên không có thỏa thuận về chất lượng tài sản, mà cũng không có tiêu chuẩn về chất lượng của tài sản được công bố, quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và tiêu chuẩn nghành nghề. Tài sản là đối tượng của hợp đồng mua bán có phạm vi rất rộng và phong phú, mà tiêu chuẩn chất lượng của tài sản được công bố, quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và tiêu chuẩn nghành nghề chỉ giới hạn đối với những tài sản mà khi sử dụng có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sức khỏe của con người như thuốc men, lương thực, thực phẩm,…Chính vì vậy, sẽ có những tài sản không có chất lượng tiêu chuẩn được áp dụng. Trong trường hợp này nếu các bên cũng không có thỏa thuận về chất lượng khi giao kết hợp đồng, thì chất lượng của tài sản mua bán được xác định theo tiêu chuẩn thông thường hoặc theo tiêu chuẩn riêng phù hợp với mục đích giao kết hợp đồng và theo quy định của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Quy định này hướng đến bảo vệ lợi ích của các bên chủ thể dựa trên tiêu chuẩn chất lượng mang tính khách quan để các bên thực hiện. Việc xác định chất lượng tài sản trong trường hợp này không nghiêng về lợi ích của bất kỳ một bên nào trong hợp đồng, nên có thể cân bằng lợi ích của các bên, tránh việc xảy ra mâu thuẫn.

 Xem thêm: Tổng hợp các bài viết hỏi đáp Luật Dân sự

Luật Hoàng Anh