Cước phí vận chuyển của hợp đồng vận chuyển tài sản?

1.Căn cứ pháp lý

Hợp đồng vận chuyển tài sản là hợp đồng có đền bù, theo đó, tiền cước mà bên thuê vận chuyển phải trả chính là khoản đền bù cho việc thực hiện nghĩa vụ chuyên chở tài sản của bên vận chuyển. Chính vì vậy, mà pháp luật đã ghi nhận các quy định chung điều chỉnh mức phí vận chuyển tài sản. Điều 533 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về cước phí vận chuyển như sau:

“Điều 533. Cước phí vận chuyển
1. Mức cước phí vận chuyển do các bên thỏa thuận; nếu pháp luật có quy định về mức cước phí vận chuyển thì áp dụng mức cước phí đó.
2. Bên thuê vận chuyển phải thanh toán đủ cước phí vận chuyển sau khi tài sản được chuyển lên phương tiện vận chuyển, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”

2.Nội dung

2.1.Cách xác định cước phí

Hợp đồng vận chuyển tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó, bên vận chuyển có nghĩa vụ chuyển tài sản đến địa điểm đã định theo thỏa thuận và giao tài sản đó cho người có quyền nhận, bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ trả cước phí vận chuyển. Như vậy, cước phí vận chuyển chính là khoản tiền mà bên thuê vận chuyển phải trả cho bên vận chuyển. Bên vận chuyển tài sản bản chất là nhà cung ứng dịch vụ nhằm mục đích kinh doanh tìm kiếm lợi nhuận. Cước phí mà bên thuê vận chuyển phải trả không chỉ là chi phí mà bên vận chuyển phải bỏ ra mà còn là lợi nhuận thu được. Đó là mục đích tham gia giao kết hợp đồng của bên cung ứng dịch vụ vận chuyển. Vì tầm quan trọng đó, mà cước phí vận chuyển phải được ghi nhận là điều khoản trong hợp đồng vận chuyển tài sản, và được xác định như sau:
-Một là, cước phí được xác định theo thỏa thuận của các bên. Thông thường, khi xác lập hợp đồng vận chuyển tài sản các bên sẽ thỏa thuận với nhau về cước phí vận chuyển. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bên vận chuyển thường ấn định chi phí cụ thể mà bên thuê vận chuyển có thể chấp nhận hoặc không. Trong trường hợp bên thuê vận chuyển chấp nhận với mức giá mà bên vận chuyển đưa ra thì được xem là đã có sự thỏa thuận, thống nhất ý chí giữa các bên, ví dụ: khi gửi hàng qua bưu điện thì cước phí do bưu điện đưa ra. Khi đã xác định mức giá cụ thể bên thuê vận chuyển phải thanh toán cho bên vận chuyển số tiền như đã thỏa thuận. Cước phí vận chuyển phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: địa điểm vận chuyển xa hay gần, khối lượng tài sản, loại tài sản, thời gian vận chuyển, phương tiện vận chuyển, hình thức vận chuyển,….do đó, khi thỏa thuận xác định cước phí vận chuyển các bên phải căn cứ vào các yếu tố trên. Hợp đồng vận chuyển được xác lập trên cơ sở thỏa thuận giữa các bên, mà cước phí vận chuyển cũng là một phần của nội dung hợp đồng. Vì vậy, việc trao cho các chủ thể quyền thỏa thuận về cước phí là hoàn toàn phù hợp. 
-Hai là, cước phí được xác định theo quy định pháp luật. Trong một số trường hợp đặc biệt, pháp luật ấn định mức cước phí cụ thể mà các bên khi xác lập hợp đồng vận chuyển tài sản phải tuân theo. Việc ấn định giá của pháp luật là công cụ giúp Nhà nước thực hiện mục tiêu bình ổn giá một số mặt hàng trên phạm vi lãnh thổ. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố ban hành các quyết định trong đó quy định về giá cước vận chuyển hàng hóa bằng phương tiện vận tải như: lấy chỉ tiêu độ dài (km), loại hàng hóa (đất, sỏi, cát, gạch các loại,…), loại đường,…

2.2.Thời điểm thanh toán cước phí

Thời điểm thanh toán chi phí vận chuyển là thời điểm mà bên thuê vận chuyển trả tiền vận chuyển cho bên vận chuyển. Thời điểm thanh toán được xác định như sau:
-Một là, theo thỏa thuận của các bên. Trên cơ sở thỏa thuận về cước phí vận chuyển các bên có quyền thỏa thuận về thời gian thanh toán cước phí vận chuyển. Bên vận chuyển có thể quy định về thời hạn thanh toán cụ thể, thường thì là khi bên vận chuyển nhận tài sản để chuyên chở. Như vậy, bên vận chuyển chỉ thực hiện công việc chuyên chở hàng hóa khi bên thuê vận chuyển thanh toán tiền vận chuyển theo thỏa thuận.
-Hai là, theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp các bên không thỏa thuận về thời hạn thanh toán tiền vận chuyển, thì thời điểm thanh toán được xác định theo quy định của pháp luật. Cụ thể, bên thuê vận chuyển phải thanh toán đủ cước phí vận chuyển sau khi tài sản được chuyển lên phương tiện vận chuyển. Như vậy, thời điểm thanh toán cước phí phải được thực hiện trước khi bên vận chuyển chuyên chở hàng hóa. Quy định như vậy nhằm bảo vệ lợi ích cho bên vận chuyển, trong trường hợp tài sản đã được chuyên chở theo thỏa thuận nhưng bên thuê vận chuyển trốn tránh nghĩa vụ không thanh toán cước phí như thỏa thuận. Bởi nghĩa vụ mà bên thuê vận chuyển phải thực hiện là trả tiền, trong trường hợp họ đã thanh toán tiền mà bên vận chuyển không chuyên chở hàng hóa thì họ có thể dễ dàng đòi lại tài sản là cước phí đã thanh toán. Trong khi nghĩa vụ của bên vận chuyển là công việc phải thực hiện, trường hợp bên thuê vận chuyển không thanh toán tiền thì họ cũng không thể đòi lại công việc đã thực hiện được. Chính vì vậy mà pháp luật ưu tiên cho bên vận chuyển được thanh toán trước khi thực hiện công việc. Quy định này nhằm tránh việc xảy ra tranh chấp giữa các bên, đồng thời là căn cứ để giải quyết tranh chấp có thể xảy ra.

 Xem thêm: Tổng hợp các bài viết hỏi đáp Luật Dân sự

Luật Hoàng Anh