Đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản là gì?

1.Căn cứ pháp lý

Hợp đồng mua bán hàng hóa là phương tiện pháp lý tạo điều kiện cho công dân, tổ chức trao đổi hàng hóa, thỏa mãn nhu cầu sinh hoạt, tiêu dùng, sản xuất, kinh doanh. Chính vì vậy, đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản cũng phải thỏa mãn những quy định của pháp luật, đảm bảo tính pháp lý trong giao dịch dân sự. Điều 431 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản như sau:

“Điều 431. Đối tượng của hợp đồng mua bán
1. Tài sản được quy định tại Bộ luật này đều có thể là đối tượng của hợp đồng mua bán. Trường hợp theo quy định của luật, tài sản bị cấm hoặc bị hạn chế chuyển nhượng thì tài sản là đối tượng của hợp đồng mua bán phải phù hợp với các quy định đó.
2. Tài sản bán thuộc sở hữu của người bán hoặc người bán có quyền bán”

2.Nội dung

Hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận của các bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán. Tài sản là đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản, cụ thể bao gồm: vật, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Nếu đối tượng mà là vật thì vật đó phải được xác định rõ. Đó cũng thể là vật hình thành trong tương lai, có thể dễ dàng nhận thấy như mua bán chung cư đang được xây dựng, mua bán hoa màu chưa thu hoạch,…Tuy nhiên, vì đó là vật hình thành trong tương lai, tức tại thời điểm mua bán tài sản đó vẫn chưa hình thành, như vậy sẽ rất rủi ro cho bên mua. Chính vì vậy, bên bán phải có nghĩa vụ chứng minh là vật đó đang hoặc chuẩn bị được hình thành. Do sự phát triển đa dạng, phong phú của các quan hệ xã hội về tài sản, mà đối tượng của hợp đồng mua bán không chỉ đơn thuần là vật chất cụ thể. Theo đó, quyền tài sản cũng là đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản. Quyền tài sản là quyền sở hữu của chủ thể đối với tài sản thuộc sở hữu của mình, để chứng minh mình có quyền đối với tài sản đó, thì khi xác lập hợp đồng mua bán, bên bán phải có chứng từ hoặc bằng chứng chứng minh quyền đó thuộc sở hữu của họ. Theo đó, quyền tài sản có thể là quyền sử dụng đất, quyền đòi nợ, quyền sở hữu đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ,…Giấy tờ có giá có thể là cổ phiếu, trái phiếu,…cũng có thể được mua bán, chuyển giao giữa các chủ thể với nhau. Tiền tham gia vào hợp đồng mua bán hàng hóa với không phải đối tượng của hợp đồng mà với vai trò thanh toán, định giá các loại tài sản khác. 
Để trở thành đối tượng của hợp đồng mua bán, tài sản phải đáp ứng các điều kiện nhất định, cụ thể như sau:
-Một là, đối tượng của hợp đồng mua bán hàng hóa phải được phép giao dịch. Đối với các loại tài sản bị cấm, không được phép giao dịch như ma túy, vũ khí, chất nổ,...thì các bên không được phép xác lập, thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa đối với những loại tài sản đó. Hợp đồng mua bán hàng hóa dựa trên cơ sở thỏa mãn nhu cầu sinh hoạt, tiêu dùng, sản xuất, kinh doanh tạo điều kiện phát triển kinh tế, xã hội. Những loại tài sản theo quy định của pháp luật bị cấm không được phép giao dịch là những tài sản có thể gây nguy hiểm cho đời sống, sức khỏe của chủ thể, gây ảnh hưởng đến lợi ích của cộng đồng, quốc gia, dân tộc. 
-Hai là, đối tượng bị hạn chế chuyển nhượng thì phải tuân thủ theo quy định của pháp luật. Đối với những loại tài sản bị hạn chế chuyển nhượng pháp luật quy định chặt chẽ về trình tự, thủ tục,…Như vậy, để xác lập hợp đồng mua bán tài sản có đối tượng bị hạn chế chuyển nhượng, các chủ thể phải tuân thủ theo các quy định của pháp luật về trình tự, thủ tục, số lượng,…mà pháp luật quy định
-Ba là, tài sản phải thuộc quyền sở hữu của bên bán hoặc bên bán có quyền bán. Để tài sản được chuyển giao hợp pháp, thì bên chuyển giao phải có quyền đối với tài sản đó. Chuyển giao tài sản là hình thức thực hiện quyền định đoạt tài sản mà chỉ chủ sở hữu mới có thể thực hiện. Pháp luật trao cho chủ sở hữu tài sản quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình. Theo đó, chủ sở hữu có thể tự mình định đoạt tài sản bằng cách bán tài sản cho người khác, hoặc có thể trao quyền đó cho một chủ thể khác. Chủ thể được chủ sở hữu chuyển giao quyền có quyền bán tài sản không thuộc sở hữu của mình mà không bị xem là vi phạm pháp luật, và hợp đồng mua bán tài sản đó vẫn có hiệu lực pháp luật. 
-Bốn là, tài sản mua bán phải được xác định. Như đã phân tích ở trên, tài sản của hợp đồng mua bán có thể là vật hoặc quyền tài sản nhưng phải được xác định rõ, tránh việc xảy ra tranh chấp sau này. Nếu đối tượng là vật thì phải xác định về mặt số lượng, đặc điểm, chất lượng,…Nếu đối tượng là quyền tài sản thì phải được xác định thông quan giấy chứng nhận quyền, hoặc bằng chứng chứng minh bên bán có quyền tài sản đó.

 Xem thêm: Tổng hợp các bài viết hỏi đáp Luật Dân sự

Luật Hoàng Anh