Phạt tiền đến 30.000.000 đồng khi vi phạm các quy định về quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế

Hình thức xử phạt chính trong vi phạm hành chính là hình thức xử phạt được áp dụng cho mỗi hành vi vi phạm mà không phụ thuộc vào hình thức xử phạt khác (hình thức xử phạt bổ sung) trong hệ thống các hình thức xử phạt. Đối với mỗi hành vi cụ thể, luật có thể quy định một hoặc nhiều hình thức xử phạt chính khác nhau như cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành chính chỉ được áp dụng một hình thức xử phạt chính cho một hành vi, kèm theo hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả nếu có.

Khoản 2, 3 Điều 2 Nghị định 91/2016/NĐ-CP quy định:

• Hóa chất diệt côn trùng, diệt khuẩn là hóa chất có chứa hoạt chất diệt côn trùng, diệt khuẩn ở dạng kỹ thuật dùng để gia công chế biến thành chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế (sau đây gọi tắt là hóa chất).
• Chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn là sản phẩm có chứa hoạt chất diệt côn trùng, diệt khuẩn, có tên thương mại riêng và được sử dụng trực tiếp để diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế (sau đây gọi tắt là chế phẩm).

Các hóa chất, chế phẩm muốn đi vào sử dụng và đảm bảo an toàn cho cuộc sống của con người thì phải thuộc danh mục chế phẩm, hóa chất do Bộ Y Tế ban hành. Đối với quảng cáo, ngoài việc tuân thủ quy định tại Luật Quảng cáo năm 2012, việc vi phạm các hành vi sau về quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế chịu hình thức xử phạt chính là phạt tiền và biện pháp khắc phục hậu quả tại Điều 53, Nghị định 38/2021/NĐ-CP.

1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng

Đối với một trong các hành vi sau đây:

a. Quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế có nội dung không phù hợp với Giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.

Điểm c, Khoản 1, Điều 20, Luật Quảng cáo năm 2012 quy định:

Quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế phải có giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do Bộ Y tế cấp.

Như vậy, giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) là giấy chứng nhận do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của nước xuất khẩu cấp cho thương nhân xuất khẩu sản phẩm, hàng hóa ghi trong CFS để chứng nhận rằng sản phẩm, hàng hóa đó được sản xuất và được phép lưu hành tự do tại nước xuất khẩu.

Việc xin giấy chứng nhận lưu hành tự mang một ý nghĩa quan trọng khi dựa vào CFS, nước nhập khẩu sẽ nắm bắt được chất lượng sản phẩm nhập khẩu vào nước họ, đồng thời doanh nghiệp xuất khẩu sẽ dễ dàng xuất khẩu hàng hóa vào nước khác hơn. Sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu yêu cầu phải có CFS để làm cơ sở cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp các giấy chứng nhận khác theo quy định của pháp luật hiện hành. Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu yêu cầu phải có CFS do cơ quan có thẩm quyền quy định cụ thể.

Như vậy, Bộ Y tế có thẩm quyền cấp CFS cho thực phẩm chức năng, thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng, thực phẩm bổ sung, phụ gia thực phẩm, nước uống, nước sinh hoạt, nước khoáng thiên nhiên; thuốc lá điếu; hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế; Thuốc, mỹ phẩm; Khoản 3, Điều 10, Nghị định 69/2018/NĐ-CP quy định nội dung CFS như sau:

• Tên cơ quan, tổ chức cấp CFS.
• Số, ngày cấp CFS.
• Tên sản phẩm, hàng hóa được cấp CFS.
• Loại hoặc nhóm sản phẩm, hàng hóa được cấp CFS.
• Tên và địa chỉ của nhà sản xuất.
• Trên CFS phải ghi rõ là sản phẩm, hàng hóa được sản xuất và được phép bán tự do tại thị trường của nước sản xuất hoặc nước cấp CFS.
• Họ tên, chữ ký của người ký CFS và dấu của cơ quan, tổ chức cấp CFS.

Trường hợp quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế có nội dung không phù hợp với Giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp là không trung thực đối với các tiêu chí quy định trên và chịu mức phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Sửa đổi so với Nghị định 158/2013/NĐ-CP khi phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế có nội dung không phù hợp với Giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.

b. Quảng cáo đối với hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế không đúng theo nội dung giấy xác nhận quảng cáo do Bộ Y tế cấp.

Việc xác nhận nội dung quảng cáo được áp dụng với hàng hóa mang tính chất đặc biệt, quy định tại Thông tư 09/2015/TT-BYT. Do vậy, nội dung quảng cáo phải bảo đảm đúng các quy định của pháp luật về quảng cáo, không có hành vi bị cấm. Đồng thời, tiếng nói, chữ viết, hình ảnh trong quảng cáo phải bảo đảm ngắn gọn, thông dụng, đúng quy định tại Điều 18 của Luật quảng cáo. Cỡ chữ nhỏ nhất trong nội dung quảng cáo phải bảo đảm tỷ lệ đủ lớn để có thể đọc được trong điều kiện bình thường và không được nhỏ hơn tỷ lệ tương đương cỡ chữ Vntime hoặc Times New Roman 12 trên khổ giấy A4.

Nội dung quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế phải phù hợp với Giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do Bộ Y tế cấp. Tức là đáp ứng những nội dung như:

• Tên cơ quan, tổ chức cấp CFS.
• Số, ngày cấp CFS.
• Tên sản phẩm, hàng hóa được cấp CFS.
• Loại hoặc nhóm sản phẩm, hàng hóa được cấp CFS.
• Tên và địa chỉ của nhà sản xuất.
• Trên CFS phải ghi rõ là sản phẩm, hàng hóa được sản xuất và được phép bán tự do tại thị trường của nước sản xuất hoặc nước cấp CFS.
• Họ tên, chữ ký của người ký CFS và dấu của cơ quan, tổ chức cấp CFS.

Trường hợp không thực hiện quy định chịu mức phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng. Điểm mới so với Nghị định 158/2013/NĐ-CP khi không quy định về vấn đề này.

2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng

Đối với hành vi quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế thiếu một trong các nội dung sau đây:

- Tên hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế;

- Tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường;

- Tính năng, công dụng;

- Lời khuyến cáo: “Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng” hoặc “Hạn chế phạm vi sử dụng đối với các sản phẩm có sử dụng hóa chất trong Danh mục hạn chế sử dụng”.

Khoản 2, Điều 5, Nghị định 181/2013/NĐ-CP quy định: Quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế phải có các nội dung sau đây:

• Tên hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế;
• Tính năng, công dụng của hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế;
• Tên, địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường;
• Khuyến cáo “Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng” hoặc “Hạn chế phạm vi sử dụng đối với các sản phẩm có sử dụng hóa chất trong danh mục hạn chế sử dụng”.

Việc quy định điều này để phân biệt hóa chất, chế phẩm này với hóa chất, chế phẩm khác, cung cấp thông tin cho người tiêu dùng để biết rằng, thứ họ đang sử dụng là gì. Do đó, với hành vi quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế thiếu một trong các nội dung được đề cập đến ở trên chịu mức tiền phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. Tăng lên so với quy định tại Khoản 2, Điều 71, Nghị định 158/2013/NĐ-CP Phạt tiền từ 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế thiếu một trong các nội dung trên.

3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng

• Đối với hành vi quảng cáo hoặc phát hành quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế chưa có số đăng ký lưu hành do Bộ Y tế cấp.

Việc đăng ký lưu hành là một trong những nội dung, nghĩa vụ bắt buộc của chủ cơ sở khi lưu hành trên thị trường hóa chất, chế phẩm.

Việc xin giấy chứng nhận lưu hành tự mang một ý nghĩa quan trọng khi dựa vào CFS, nước nhập khẩu sẽ nắm bắt được chất lượng sản phẩm nhập khẩu vào nước họ, đồng thời doanh nghiệp xuất khẩu sẽ dễ dàng xuất khẩu hàng hóa vào nước khác hơn. Sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu yêu cầu phải có CFS để làm cơ sở cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp các giấy chứng nhận khác theo quy định của pháp luật hiện hành. Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu yêu cầu phải có CFS do cơ quan có thẩm quyền quy định cụ thể.

Vì vậy, đối với hành vi quảng cáo hoặc phát hành quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế chưa có số đăng ký lưu hành do Bộ Y tế cấp là vi phạm quy định điều kiện kinh doanh chế phẩm, hóa chất, có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho người sử dụng. Hành vi này khi vi phạm chịu mức tiền phạt tương ứng từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.

Điểm mới của Nghị định 38/2021/NĐ-CP so với Nghị định 158/2013/NĐ-CP khi không quy định vấn đề này.

4. Biện pháp khắc phục hậu quả với các hành vi vi phạm quy định về quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế

Biện pháp khắc phục hậu quả được hiểu là hình thức cưỡng chế do Nhà nước tiến hành, buộc người có hành vi vi phạm hành chính phải thực hiện những nghĩa vụ pháp lý nhất định nhằm hạn chế hoặc khôi phục lại tình trạng ban đầu do vi phạm hành chính gây ra. Trong đó, buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với hành vi vi phạm là một trong những biện pháp chung quy định trong xử phạt vi phạm hành chính nhằm khắc phục lỗi của chủ thể.

Cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính phải xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm in, tạp chí in quảng cáo; nếu cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính không tự nguyện thực hiện thì bị cưỡng chế thực hiện là một trong những biện pháp được quy định trong Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012. Các hành vi sau ngoài việc chịu mức phạt tiền theo Điều 51, Nghị định 38/2021/NĐ-CP thì không được quảng cáo những sản phẩm này

- Buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm in, tạp chí in quảng cáo đối với hành vi:

- Quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế có nội dung không phù hợp với Giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp

- Quảng cáo đối với hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế không đúng theo nội dung giấy xác nhận quảng cáo do Bộ Y tế cấp

- Đối với hành vi quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế thiếu một trong các nội dung sau đây:

• Tên hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế
• Tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường
• Tính năng, công dụng
• Lời khuyến cáo: “Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng” hoặc “Hạn chế phạm vi sử dụng đối với các sản phẩm có sử dụng hóa chất trong Danh mục hạn chế sử dụng
• Quảng cáo hoặc phát hành quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong lĩnh vực gia dụng và y tế chưa có số đăng ký lưu hành do Bộ Y tế cấp

Nhìn chung, những quy định về quảng cáo hóa chất, chế phẩm diệt côn trùng, diệt khuẩn dùng trong gia dụng và y tế được phát triển dựa trên quy định của Nghị định 158/2013/NĐ-CP có bổ sung một số điều khoản để bao quát hành vi con người. Khi vi phạm, ngoài mức phạt tiền tối thiểu là 5.000.000 đồng và mức phạt tiền tối đa là 30.000.000 đồng thì chịu biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm in, tạp chí in quảng cáo.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo

Luật Hoàng Anh