Thẩm quyền của Hải quan trong xử lý vi phạm hành chính lĩnh vực văn hóa, quảng cáo

Hải quan là một ngành có nhiệm vụ thực hiện kiểm tra, giám sát hàng hóa, phương tiện vận tải, phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Tổ chức thực hiện pháp luật về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, kiến nghị chủ trương, biện pháp quản lý Nhà nước về hải quan đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh và chính sách thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Địa bàn hoạt động hải quan bao gồm các khu vực cửa khẩu đường bộ, ga đường sắt liên vận quốc tế, cảng biển quốc tế, cảng sông quốc tế, cảng hàng không dân dụng quốc tế, các địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa khẩu, khu chế xuất, kho ngoại quan, kho bảo thuế, khu vực ưu đãi hải quan, bưu điện quốc tế, các địa điểm kiểm tra hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu trong lãnh thổ và trên vùng biển thực hiện quyền chủ quyền của Việt Nam, trụ sở doanh nghiệp khi tiến hành kiểm tra sau thông quan và các địa bàn hoạt động hải quan khác theo quy định của pháp luật.

Trong địa bàn hoạt động hải quan, cơ quan hải quan chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát, kiểm soát đối với hàng hoá, phương tiện vận tải. Như vậy, Trong lĩnh vực quảng cáo, văn hóa,… việc xuất nhập khẩu các mặt hàng đều có thể diễn ra và tình trạng buôn lậu cũng xảy ra thường xuyên. Do đó, cần có một cơ quan đứng ra để giải quyết điều này, cụ thể là Hải quan quy định tại Điều 69, Nghị định 38/2021/NĐ-CP

1. Thẩm quyền trong xử phạt cảnh cáo

Cảnh cáo hành chính là hình phạt luôn đứng đầu nhất tương ứng với hình phạt nhẹ nhất, nhắc nhở và khiển trách công khai của pháp luật đối với cá nhân, tổ chức khi vi phạm liên quan đến các lỗi nhẹ, mang tính chất không nghiêm trọng. Tức là khi vi phạm liên quan đến lĩnh vực này, hành vi đó không gây ảnh hưởng trên diện rộng, với nhiều người và có thể sửa sai được.

Cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính không nghiêm trọng, có tình tiết giảm nhẹ và theo quy định thì bị áp dụng hình thức xử phạt cảnh cáo hoặc đối với mọi hành vi vi phạm hành chính do người chưa thành niên từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi thực hiện. Cảnh cáo được quyết định bằng văn bản.

Những người sau đây về Hải quan có thẩm quyền trong xử phạt cảnh cáo:

• Công chức Hải quan đang thi hành công vụ
• Đội trưởng thuộc Chi cục Hải quan, Đội trưởng thuộc Chi cục kiểm tra sau thông quan
• Chi cục trưởng Chi cục Hải quan, Chi cục trưởng Chi cục kiểm tra sau thông quan, Đội trưởng Đội kiểm soát thuộc Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Đội trưởng Đội kiểm soát chống buôn lậu, Đội trưởng Đội thủ tục Hải quan, Hải đội trưởng Hải đội kiểm soát trên biển và Đội trưởng Đội kiểm soát bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ thuộc Cục điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan
• Cục trưởng Cục điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan thuộc Tổng cục Hải quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương
• Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan

Xuất phát từ tính chất của việc xử phạt cảnh cáo là một hình thức nhẹ mang tính răn đe với các chủ thể vi phạm và các hành vi tác động ít đến đời sống xã hội trong lĩnh vực văn hóa, quảng cáo. Hầu hết, với các chức danh của Hải quan được đề cập ở trên đều được xử phạt cảnh cáo. Việc đặt ra quy định này, phù hợp với Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 và Nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định trước đó.

2. Thẩm quyền trong xử phạt tiền

Phạt tiền là hình thức xử phạt chính trong đó, tổ chức cá nhân phải bỏ ra một khoản vật chất để nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền với hành vi vi phạm của mình.

Đối từng lĩnh vực cụ thể có mức tiền phạt tối đa khác nhau. Mức phạt tiền tối đa đối với một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa là 50.000.000 đồng đối với cá nhân và 100.000.000 đồng đối với tổ chức. Mức phạt tiền tối đa đối với một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo là 100.000.000 đồng đối với cá nhân và 200.000.000 đồng đối với tổ chức.

Như vậy, việc xác định thẩm quyền của Hải quan được dựa trên mức tiền phạt tối đa mà cá nhân đó được xử phạt. Với mỗi một hành vi vi phạm, sẽ có một mức phạt tiền cụ thể. Dựa vào mức tiền đó, sẽ xác định được ai là có thẩm quyền xử phạt dựa trên các yếu tố sau:

• Công chức Hải quan đang thi hành công vụ: Phạt tiền đến 500.000 đồng.
• Đội trưởng thuộc Chi cục Hải quan, Đội trưởng thuộc Chi cục kiểm tra sau thông quan: Phạt tiền đến 5.000.000 đồng.
• Chi cục trưởng Chi cục Hải quan, Chi cục trưởng Chi cục kiểm tra sau thông quan, Đội trưởng Đội kiểm soát thuộc Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Đội trưởng Đội kiểm soát chống buôn lậu, Đội trưởng Đội thủ tục Hải quan, Hải đội trưởng Hải đội kiểm soát trên biển và Đội trưởng Đội kiểm soát bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ thuộc Cục điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan: Phạt tiền đến 25.000.000 đồng.
• Cục trưởng Cục điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan thuộc Tổng cục Hải quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Phạt tiền đến 50.000.000 đồng.
• Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan: Phạt tiền đến 50.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa; phạt tiền đến 100.000.000 đồng đối với hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo.

Ví dụ: A là cá nhân, vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, quảng cáo, cụ thể: Mua, bán, trao đổi, vận chuyển trái phép trên lãnh thổ Việt Nam di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh và di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia có nguồn gốc bất hợp pháp; quy định tại Điểm đ, Khoản 7, Điều 20, Nghị định 38/2021/NĐ-CP, phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng

=> Trong trường hợp này, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan hoặc Cục trưởng Cục điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan thuộc Tổng cục Hải quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có thẩm quyền xử phạt. Căn cứ vào việc phân định thẩm quyền quy định tại Điểm c, Khoản 5, Điều 71, Nghị định 38/2021/NĐ-CP thì người có thẩm quyền ở đây là Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan

3. Thẩm quyền trong xử phạt bổ sung

Hình thức xử phạt bổ sung là hình thức xử phạt được áp dụng kèm theo hình thức xử phạt chính đối với những hành vi nhất định nhằm tăng cường, củng cố tác dụng của hình thức xử phạt chính. Nếu cá nhân, tổ chức không bị áp dụng hình thức xử phạt chính thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền không được áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đối với họ. Khi vi phạm quy định về quảng cáo bằng loa phóng thanh và hình thức tương tự, hình thức xử phạt bổ sung quy định là tịch thu tang vật vi phạm.

Trong lĩnh vực quảng cáo, văn hóa, việc xử phạt hành chính bổ sung cũng được xác định dựa trên tính nghiêm trọng của hành vi. Có thể cá nhân thanh tra này được áp dụng hình thức xử phạt bổ sung này hoặc có thể được áp dụng hình thức xử phạt bổ sung khác. Cụ thể như sau:

- Chi cục trưởng Chi cục Hải quan, Chi cục trưởng Chi cục kiểm tra sau thông quan, Đội trưởng Đội kiểm soát thuộc Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Đội trưởng Đội kiểm soát chống buôn lậu, Đội trưởng Đội thủ tục Hải quan, Hải đội trưởng Hải đội kiểm soát trên biển và Đội trưởng Đội kiểm soát bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ thuộc Cục điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan

• Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có giá trị không vượt quá 25.000.000 tiền phạt

- Cục trưởng Cục điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan thuộc Tổng cục Hải quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương

• Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn;
• Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có giá trị không vượt quá mức 50.000.000 tiền phạt

- Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan

• Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính

Như vậy, không phải ai cũng có quyền xử phạt bổ sung, cụ thể là Công chức Hải quan đang thi hành công vụ; Đội trưởng thuộc Chi cục Hải quan, Đội trưởng thuộc Chi cục kiểm tra sau thông quan. Những quy định trên được đặt ra tương ứng với chức danh nghề nghiệp và thẩm quyền theo trình tự từ trên xuống dưới. Không có sự khác biệt so với Nghị định 158/2013/NĐ-CP.

4. Thẩm quyền trong áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả

Biện pháp khắc phục hậu quả được hiểu là hình thức cưỡng chế do Nhà nước tiến hành, buộc người có hành vi vi phạm hành chính phải thực hiện những nghĩa vụ pháp lý nhất định nhằm hạn chế hoặc khôi phục lại tình trạng ban đầu do vi phạm hành chính gây ra. Trong đó, buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với hành vi vi phạm là một trong những biện pháp chung quy định trong xử phạt vi phạm hành chính nhằm khắc phục lỗi của chủ thể. Trừ Công chức Hải quan đang thi hành công vụ; Đội trưởng thuộc Chi cục Hải quan, Đội trưởng thuộc Chi cục kiểm tra sau thông quan thì các chủ thể được áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:

• Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu;
• Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường, văn hóa phẩm có nội dung độc hại;
• Các biện pháp khắc phục hậu quả khác do Chính phủ quy định.

Như vậy, trong số những người trên, Cảnh sát viên Cảnh sát biển đang thi hành công vụ và Tổ trưởng Tổ nghiệp vụ Cảnh sát biển chỉ có thẩm quyền xử phạt chính là cảnh cáo hoặc phạt tiền chứ không có thẩm quyền trong áp dụng biện pháp xử phạt bổ sung và khắc phục hậu quả. Từ việc xác định thẩm quyền của Bộ đội biên phòng trong xử lý vi phạm hành chính có thể thấy rằng, những quy định trên phù hợp với các nguyên tắc quy định tại Luật xử lý vi phạm hành chính năm 2012 và đảm bảo hình thức xử phạt, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm hành chính; thẩm quyền xử phạt, mức phạt tiền cụ thể theo từng chức danh và thẩm quyền lập biên bản đối với vi phạm hành chính trong từng lĩnh vực quản lý nhà nước.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo

Luật Hoàng Anh