Trường hợp áp dụng tập quán quốc tế trong quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài?

1.Căn cứ pháp lý

Tập quán quốc tế là những quy tắc xử sự chung, hình thành trong thực tiễn quan hệ quốc tế từ lâu đời và được những chủ thể của luật quốc tế thừa nhận rộng rãi là những quy tắc pháp lý có tính bắt buộc. Điều 666 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về áp dụng tập quán quốc tế như sau:

"Điều 666. Áp dụng tập quán quốc tế
Các bên được lựa chọn tập quán quốc tế trong trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 664 của Bộ luật này. Nếu hậu quả của việc áp dụng tập quán quốc tế đó trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam thì pháp luật Việt Nam được áp dụng"

2.Nội dung

-Tập quán quốc tế hình thành từ rất sớm, ban đầu đó là những quy tắc xử sự chung do một hay nhiều quốc gia đưa ra và áp dụng, sau quá trình sử dụng lâu dài những nguyên tắc đó ngày càng được áp dụng rộng rãi đã được nhiều quốc gia khác thừa nhận và áp dụng như những quy phạm pháp lý chung. Theo đó một nguyên tắc được xem là tập quán quốc tế khi đảm bảo các điều kiện sau: được sử dụng trong một thời gian dài, được thừa nhận rộng rãi và không trái với nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế. Pháp luật Việt Nam quy định các bên trong quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài có quyền lựa chọn áp dụng tập quán quốc tế để giải quyết vụ việc, nếu điều ước quốc tế hoặc luật Việt Nam ghi nhận cho họ được quyền lựa chọn luật áp dụng. Vì tập quán quốc tế được áp dụng trong thực tiến từ rất lâu và đã giải quyết rất nhiều vụ việc khác nhau, do đó nó đủ cụ thể để xác định quyền, nghĩa vụ các bên khi xảy ra tranh chấp. Nếu xét theo quy định tại khoản 2 Điều 664 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì các bên chỉ có quyền thỏa thuận lựa chọn luật của một quốc gia nhất định, có thể là Việt Nam hoặc một nước khác. Nhưng Điều này đã bổ sung thêm phạm vi lựa chọn của các bên, theo đó không chỉ là luật quốc gia mà các bên còn có thể lựa chọn áp dụng tập quán quốc tế.
-Tập quán quốc tế trong tư pháp quốc tế được phân chia thành rất nhiều loại, vì vậy các bên nếu thỏa thuận lựa chọn áp dụng tập quán để tránh việc gây nhầm lẫn các bên cần ghi rõ áp dụng tập quán nào. Ví dụ: trong cùng một lĩnh vực thương mại quốc tế riêng Incoterms đã có nhiều bản khác nhau năm 1936, 1953 (được sửa đổi vào năm 1967 và 1976), 1980, 1990, 2000, 2010, vì vậy các bên phải thỏa thuận rõ chọn bản năm nào để tránh gây khó khăn, nhầm lẫn trong việc giải quyết; bên cạnh đó còn có UCP 600 của ICC; Bộ nguyên tắc Unidroit;….
-Tuy nhiên các bên cần lưu ý khi thỏa thuận áp dụng tập quán quốc tế phải đảm bảo quy định của tập quán không được trái với nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam, tập quán đó mới có hiệu lực áp dụng. Đương nhiên nếu quy định của tập quán mà các bên lựa chọn trái với nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam thì sẽ không được áp dụng. Lúc này luật áp dụng được chỉ định là luật Việt Nam. Bởi vì tập quán quốc tế không phải là luật, nên nó không mang tính chất bắt buộc, đó là những tập quán được các bên thỏa thuận áp dụng nếu xét thấy có lợi cho mình, nói cách khác tập quán chỉ mang tính chất tham khảo do đó chỉ được áp dụng khi không có quy định trái với nguyên tắc cơ bản của luật quốc gia. Trường hợp này pháp luật Việt Nam được áp dụng với tư cách là pháp luật của nước có tòa án theo nguyên tắc Lex Fori[1].

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết hỏi đáp Luật Dân sự

Luật Hoàng Anh

[1]PGS. TS. Nguyễn Văn Cù - PGS. TS. Trần Thị Huệ,(2017),"Bình luận khoa học Bộ luật Dân sự 2015 của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam",Nxb công an nhân dân

Luật sư NGUYỄN ĐÌNH HIỆP - Những con số biết nói

Với 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý, Luật sư Nguyễn Đình Hiệp có sự am hiểu sâu sắc hệ thống pháp luật Việt Nam và triển khai thành công rất nhiều các vụ việc như:

> 2

Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại

> 2

Tư vấn cấp Giấy phép viễn thông cho doanh nghiệp Việt Nam

> 8

Tư vấn pháp lý thường xuyên cho các doanh nghiệp Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc. Tiêu biểu như Công ty CP Tập đoàn Bình Minh, Công ty CP DV Viễn thông Hải Phòng

> 10

Tư vấn, xử lý thu hồi công nợ và khởi kiện/khởi tố các đối tượng có nợ khó đòi

> 10

Tư vấn pháp lý đầu tư, giấy phép, chuyển nhượng các dự án khoáng sản. Tiêu biểu như Dự án khai thác Khoáng sản của Công ty khoáng sản An Vượng tại huyện Đà Bắc tỉnh Hoà Bình (50ha).

> 15

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư mở rộng sản xuất. Tiêu biểu như Dự án sản xuất 50 triệu sản phẩm điện tử thanh toán Công ty TNHH ST Vina (Hàn Quốc); Dự án mở rộng quy mô sản xuất của Công ty TNHH RFTech Việt Nam lên 20 triệu đô la Mỹ;

> 20

Tư vấn hợp đồng chuyển giao công nghệ và thực hiện thủ tục đăng ký hợp đồng chuyển giao công nghệ (hầu hết là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài)

> 20

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư bất động sản. Tiêu biểu như Dự án khu nghỉ dưỡng tại Vịnh Lan Hạ, thành phố Hải Phòng (30ha); Khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng Avana Mai Chau Hideway, tỉnh Hòa Bình (32ha)

> 30

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam trong các lĩnh vực. Tiêu biểu như Dự án nhà máy sản xuất của Công ty Mass Well Limited, Công ty Modern Shine Limited tại Trung tâm công nghiệp GNP Yên Bình

> 300

Tư vấn hồ sơ công bố sản phẩm, hồ sơ phòng cháy chữa cháy, hồ sơ an toàn vệ sinh thực phẩm, đăng ký mã số mã vạch, đăng ký/thông báo website…

> 500

Tư vấn bảo hộ nhãn hiệu (thương hiệu), quyền tác giả, sáng chế

> 700

Tư vấn, thực hiện các thủ tục, giấy phép con như: Giấy phép lao động cho người nước ngoài, cấp phép tạm trú cho người nước ngoài, Giấy phép trung tâm ngoại ngữ, Giấy phép ngành dược, Giấy phép quảng cáo…

> 2000

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp mới, chi nhánh, văn phòng đại diện trên cả nước; các thủ tục thay đổi đăng ký doanh nghiệp trên cả nước

> 3000

Tư vấn các vụ việc ly hôn, chia tài sản, quyền nuôi con; chia thừa kế; tranh chấp đất đai; tố tụng dân sự, tố tụng hình sự và tố tụng hành chính.

Chat ngay Gọi ngay Hồ sơ năng lực

Dịch vụ luật sư

Trường hợp áp dụng tập quán quốc tế trong quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài?

1.Căn cứ pháp lý

2.Nội dung