Các cấp sự cố công trình và trách nhiệm của các bên khi xảy ra sự cố công trình là gì?

Công trình xây dựng là sản phẩm được xây dựng theo thiết kế, tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước. Căn cứ tại Khoản 34, Điều 3, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/06/2014 (sau đây gọi tắt là Luật Xây dựng năm 2014), sự cố công trình xây dựng là hư hỏng vượt quá giới hạn an toàn cho phép, làm cho công trình xây dựng hoặc kết cấu phụ trợ thi công xây dựng công trình có nguy cơ sập đổ, đã sập đổ một phần hoặc toàn bộ trong quá trình thi công xây dựng và khai thác sử dụng công trình. Cụ thể, pháp luật hiện hành quy định như thế nào về các cấp sự cố công trình và trách nhiệm của các bên khi xảy ra sự cố công trình là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

1. Cấp sự cố trong quá trình thi công xây dựng và khai thác, sử dụng công trình

Sự cố công trình là những hư hỏng vượt quá mức độ an toàn cho phép, có thể ảnh hưởng trực tiếp tới sức khoẻ và tính mạng của con người. Để các quy định này trở nên rõ ràng hơn nữa, Điều 43, Nghị định 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ quy định về các cấp sự cố

Sự cố công trình xây dựng được chia thành ba cấp theo mức độ hư hại công trình hoặc thiệt hại về người, bao gồm sự cố cấp I, cấp II và cấp III như sau:

a. Sự cố cấp I 

Các sự cố cấp 1 bao gồm:

+ Sự cố công trình xây dựng làm chết từ 6 người trở lên;

+ Sự cố gây sập đổ công trình; sập đổ một phần công trình hoặc hư hỏng có nguy cơ gây sập đổ toàn bộ công trình cấp I trở lên.

b. Sự cố cấp II 

Sự cố cấp II bao gồm:

+ Sự cố công trình xây dựng làm chết từ 1 đến 5 người;

+ Sự cố gây sập đổ công trình; sập đổ một phần công trình hoặc hư hỏng có nguy cơ gây sập đổ toàn bộ công trình cấp II, cấp III.

c. Sự cố cấp III

Sự cố cấp III bao gồm các sự cố còn lại ngoài các sự cố công trình xây dựng quy định tại mục a và mục b. 

Xem thêm: Loại và cấp công trình xây dựng được quy định như thế nào?

2. Trách nhiệm của các bên liên quan khi xảy ra sự cố công trình xây dựng 

Từ việc quy định các cấp sự cố tại mục 1, có thể thấy khi xảy ra sự cố công trình, đặc biệt là sự cố cấp I và sự cố cấp II, thiệt hại về người là rất nặng nề. Vì vậy, pháp luật hiện hành quy định rõ trách nhiệm của các bên liên quan khi xảy ra sự cố công trình xây dựng tại Điều 119, Luật Xây dựng năm 2014, cụ thể như sau: 

a. Trách nhiệm của chủ đầu tư, nhà thầu thi công xây dựng, chủ quản lý sử dụng công trình 

Trong quá trình thi công xây dựng, vận hành, khai thác sử dụng công trình nếu phát hiện nguy cơ mất an toàn, nguy cơ xảy ra sự cố công trình ảnh hưởng đến an toàn tính mạng, công trình lân cận và cộng đồng thì chủ đầu tư, nhà thầu thi công xây dựng, chủ quản lý sử dụng công trình, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm sau:

+ Kịp thời yêu cầu dừng thi công, vận hành, khai thác sử dụng công trình và thực hiện các biện pháp để bảo đảm an toàn cho người và tài sản;

+ Thực hiện các biện pháp cần thiết để hạn chế và ngăn ngừa các nguy hiểm có thể xảy ra đối với công trình; thông báo kịp thời cho tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có liên quan;

+ Bảo vệ hiện trường, trừ trường hợp phải khắc phục khẩn cấp để ngăn chặn thiệt hại.

b. Trách nhiệm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tổ chức, cá nhân có liên quan khi xảy ra sự cố công trình 

Khi phát hiện, được thông báo về sự cố công trình, cơ quan nhà nước có thẩm quyền, tổ chức, cá nhân có liên quan trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm sau:

+ Thực hiện ngay các biện pháp khẩn cấp để khắc phục sự cố;

+ Cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức giám định nguyên nhân sự cố, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân gây ra sự cố công trình.

3. Các quy định chung về việc xử lý đối với công trình có sự cố muốn tiếp tục thi công và tổ chức, cá nhân gây ra sự cố công trình 

- Công trình có sự cố chỉ được thi công xây dựng hoặc tiếp tục vận hành, khai thác sử dụng khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết sự cố cho phép.

- Tổ chức, cá nhân gây ra sự cố công trình có trách nhiệm bồi thường thiệt hại và chịu chi phí có liên quan, bị xử lý vi phạm hành chính; cá nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Ví dụ: Điều 298, Bộ Luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung tại Khoản 100, Điều 1, Bộ Luật Hình sự sửa đổi năm 2017 quy định về các hình phạt đối với tội vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, cụ thể như sau:

"Điều 298. Tội vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng 

1. Người nào vi phạm quy định về xây dựng trong lĩnh vực khảo sát, thiết kế, thi công, sử dụng nguyên liệu, vật liệu, máy móc, giám sát, nghiệm thu công trình hoặc lĩnh vực khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 224 và Điều 281 của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm: 

a) Làm chết người; 

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%; 

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng. 

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm: 

a) Làm chết 02 người; 

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%; 

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng. 

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: 

a) Làm chết 03 người trở lên; 

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên; 

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên. 

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”.

 

 

Xem thêm: 

Tổng hợp các bài viết về Luật Xây dựng

Luật Hoàng Anh