Chủ đầu tư, nhà thầu thiết kế xây dựng công trình có quyền và nghĩa vụ gì trong việc thiết kế xây dựng?

Hoạt động đầu tư xây dựng là quá trình tiến hành các hoạt động xây dựng gồm xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo công trình xây dựng. Trong đó, thiết kế xây dựng là một trong các hoạt động xây dựng, diễn ra trong giai đoạn thực hiện dự án đầu tư xây dựng. Vậy chủ đầu tư, nhà thầu thiết kế xây dựng công trình có các quyền và nghĩa vụ gì trong việc thiết kế công trình xây dựng? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bàim viết dưới đây. 

1. Quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư trong việc thiết kế xây dựng

Căn cứ tại Khoản 9, Điều 3, Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/06/2014 (sau đây gọi tắt là Luật Xây dựng năm 2014), chủ đầu tư xây dựng (sau đây gọi là chủ đầu tư) là cơ quan, tổ chức, cá nhân sở hữu vốn, vay vốn hoặc được giao trực tiếp quản lý, sử dụng vốn để thực hiện hoạt động đầu tư xây dựng. Trong việc thiết kế xây dựng, chủ đầu tư có các quyền và nghĩa vụ riêng được quy định tại Điều 85, Luật Xây dựng năm 2014, được sửa đổi tại Khoản 27, Điều 1, Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020 cụ thể như sau: 

a. Các quyền của chủ đầu tư 

Trong hoạt động thiết kế xây dựng, chủ đầu tư có 04 quyền sau: 

+ Tự thực hiện thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng khi có đủ điều kiện năng lực hoạt động xây dựng, năng lực hành nghề phù hợp với loại, cấp công trình xây dựng; 

+ Lựa chọn nhà thầu thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng trong trường hợp không tự thực hiện thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng; 

+ Đàm phán, ký kết hợp đồng thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng; giám sát và yêu cầu nhà thầu thực hiện đúng hợp đồng đã ký kết; đình chỉ hoặc chấm dứt hợp đồng theo quy định của hợp đồng và quy định của pháp luật có liên quan; 

+ Các quyền khác theo quy định của hợp đồng và của pháp luật có liên quan. 

b. Nghĩa vụ của chủ đầu tư 

Trong hoạt động thiết kế xây dựng, chủ đầu tư có 08 nghĩa vụ sau: 

+ Lựa chọn nhà thầu thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng đủ điều kiện năng lực hoạt động xây dựng, năng lực hành nghề phù hợp với loại, cấp công trình xây dựng; 

+ Xác định nhiệm vụ thiết kế xây dựng; 

+ Cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu cho nhà thầu thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng; 

+ Thực hiện đúng hợp đồng đã ký kết; bồi thường thiệt hại khi vi phạm hợp đồng thiết kế xây dựng đã ký kết;

+ Thẩm định, phê duyệt thiết kế xây dựng theo quy định của Luật này; 

+ Chịu trách nhiệm trước pháp luật và người quyết định đầu tư về kết quả công việc do mình thực hiện; 

+ Lưu trữ hồ sơ thiết kế xây dựng; 

+ Các nghĩa vụ khác theo quy định của hợp đồng và của pháp luật có liên quan

2. Quyền và nghĩa vụ của nhà thầu thiết kế công trình xây dựng 

Nhà thầu là tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực hoạt động xây dựng năng lực hành nghề xây dựng khi tham gia quan hệ hợp đồng trong hoạt động đầu tư xây dựng.

Bên cạnh các quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư, Luật Xây dựng năm 2014 còn quy định về các quyền và nghĩa vụ của nhà thầu thiết kế xây dựng tại Điều 86, cụ thể như sau: 

a. Quyền của nhà thầu thiết kế xây dựng

Trong hoạt động thiết kế xây dựng, nhà thầu thiết kế xây dựng có 05 quyền sau:

+ Yêu cầu chủ đầu tư và các bên liên quan cung cấp thông tin, tài liệu phục vụ cho công tác thiết kế xây dựng;

+ Từ chối thực hiện yêu cầu ngoài nhiệm vụ thiết kế xây dựng và ngoài hợp đồng thiết kế xây dựng;

+ Quyền tác giả đối với thiết kế xây dựng;

+ Thuê nhà thầu phụ thực hiện thiết kế xây dựng theo quy định của hợp đồng thiết kế xây dựng;

+ Các quyền khác theo quy định của hợp đồng thiết kế xây dựng và quy định của pháp luật có liên quan.

b. Các nghĩa vụ của nhà thầu thiết kế xây dựng 

Trong hoạt động thiết kế xây dựng, nhà thầu thiết kế xây dựng có các nghĩa vụ sau:

+ Chỉ được nhận thầu thiết kế xây dựng phù hợp với điều kiện năng lực hoạt động, năng lực hành nghề thiết kế xây dựng;

+ Tuân thủ tiêu chuẩn áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật cho công trình; lập hồ sơ thiết kế xây dựng đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ thiết kế, bước thiết kế, quy định của hợp đồng thiết kế xây dựng và quy định của pháp luật có liên quan;

+ Chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm thiết kế do mình đảm nhận trong đó bao gồm nội dung quy định tại Điều 79 và Điều 80 của Luật Xây dựng năm 2014 về các yêu cầu đối với thiết kế xây dựng và nội dung chủ yếu của thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở; chịu trách nhiệm về chất lượng thiết kế của nhà thầu phụ (nếu có). Nhà thầu phụ khi tham gia thiết kế xây dựng phải chịu trách nhiệm về kết quả thiết kế trước nhà thầu chính và trước pháp luật;

+ Giám sát tác giả thiết kế xây dựng trong quá trình thi công xây dựng theo yêu cầu của chủ đầu tư và quy định trong hợp đồng xây dựng 

Điều 20, Nghị định 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ quy định chi tiết về nội dung giám sát tác giả thiết kế xây dựng trong quá trình thi công xây dựng bao gồm: giải thích và làm rõ các tài liệu thiết kế công trình khi có yêu cầu của chủ đầu tư, nhà thầu thi công xây dựng và nhà thầu giám sát thi công xây dựng công trình; phối hợp với chủ đầu tư khi được yêu cầu để giải quyết các vướng mắc, phát sinh về thiết kế trong quá trình thi công xây dựng; điều chỉnh thiết kế phù hợp với thực tế thi công xây dựng công trình, xử lý những bất hợp lý trong thiết kế theo yêu cầu của chủ đầu tư; thông báo kịp thời cho chủ đầu tư và kiến nghị biện pháp xử lý khi phát hiện việc thi công sai với thiết kế được duyệt của nhà thầu thi công xây dựng; tham gia nghiệm thu công trình xây dựng khi có yêu cầu của chủ đầu tư. Trường hợp phát hiện hạng mục công trình, công trình xây dựng không đủ điều kiện nghiệm thu phải có ý kiến kịp thời bằng văn bản gửi chủ đầu tư.

+ Không được chỉ định nhà sản xuất cung cấp vật liệu, vật tư và thiết bị xây dựng trong nội dung thiết kế xây dựng của công trình sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công.

+ Bồi thường thiệt hại khi đề ra nhiệm vụ khảo sát, sử dụng thông tin, tài liệu, tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, giải pháp kỹ thuật, công nghệ không phù hợp gây ảnh hưởng đến chất lượng công trình và vi phạm hợp đồng thiết kế xây dựng;

+ Các nghĩa vụ khác theo quy định của hợp đồng thiết kế xây dựng và quy định của pháp luật có liên quan.

Xem thêm: 

Tổng hợp các bài viết về Luật Xây dựng

Luật Hoàng Anh