Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản là gì?

Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường bất động sản, vai trò của loại hình môi giới bất động sản ngày càng được khẳng định như một trung gian quan trọng trong việc thúc đẩy các bên trong giao dịch mua bán, cho thuê và chuyển nhượng bất động sản. Tuy nhiên, để đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và hợp pháp trong quá trình hoạt động, các tổ chức, cá nhân hành nghề kinh doanh môi giới bất động sản phải tuân thủ những điều kiện chặt chẽ được quy định bởi pháp luật. 

Vậy quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản là gì?. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết vấn đề trên. Hãy GỌI NGAY tới 0908308123 để được Luật sư tư vấn đất đai miễn phí và cung cấp các dịch vụ theo yêu cầu.

Căn cứ pháp lý

- Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023;

- Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014;

- Nghị định 96/2024/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết Luật Kinh doanh bất động sản. 

Môi giới bất động sản là gì?

Khoản 11 Điều 3 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 quy định như sau:

Môi giới bất động sản là việc làm trung gian cho các bên trong mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua bất động sản.

Theo quy định trên, môi giới bất động sản là hoạt động trung gian trong quá trình mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, hoặc thuê lại bất động sản. Hiện nay, hoạt động môi giới bất động sản gồm những nội dung sau: 

- Tìm kiếm đối tác đáp ứng các điều kiện của khách hàng để tham gia đàm phán, ký kết hợp đồng.

- Đại diện theo ủy quyền để thực hiện các công việc liên quan đến các thủ tục mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua bất động sản.

- Cung cấp thông tin, hỗ trợ cho các bên trong việc đàm phán, ký kết hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua bất động sản.

Quyền của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản

Điều 64 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 đã quy định cụ thể về quyền của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản như sau: 

Đối với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản

Thứ nhất, thực hiện môi giới bất động sản theo quy định của Luật này.

Theo đó, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản được thực hiện dịch vụ môi giới bất động sản được quy định tại Điều 62 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 như sau: 

1. Tìm kiếm đối tác đáp ứng các điều kiện của khách hàng để tham gia đàm phán, ký kết hợp đồng.

2. Đại diện theo ủy quyền để thực hiện các công việc liên quan đến các thủ tục mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua bất động sản.

3. Cung cấp thông tin, hỗ trợ cho các bên trong việc đàm phán, ký kết hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua bất động sản.

Căn cứ quy định trên, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản có quyền thực hiện 03 nội dung trên theo quy định. 

Thứ hai, yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp hồ sơ, thông tin bất động sản thực hiện giao dịch.

Theo đó, để đảm bảo dịch vụ môi giới bất động sản diễn ra hiệu quả, đáp ứng được mong muốn của khách hàng; doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bất động sản có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp hồ sơ, thông tin bất động sản. 

Ví dụ đối với khách hàng là người có nhu cầu thuê, thuê mua bất động sản thì doanh nghiệp kinh doanh bất động sản thì doanh nghiệp cần phải biết được họ quan tâm đến phân khúc bất động sản nào trên thị trường, mẫu mã, diện tích…

Thứ ba, thu phí dịch vụ của khách hàng theo thỏa thuận của các bên.

Căn cứ theo thỏa thuận được ghi nhận trong hợp đồng dịch vụ được ký kết bởi các bên; doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản có quyền thu phí dịch vụ. 

Thứ tư, từ chối môi giới bất động sản không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh.

Theo đó, doanh nghiệp môi giới bất động sản có quyền từ chối môi giới bất động sản không đủ điều kiện như bất động sản không có giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất; bất động sản đang bị tranh chấp…

Quy định trên không chỉ góp phần đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho các bên liên quan mà còn đảm bảo tính minh bạch, trung thực trong hoạt động kinh doanh bất động sản. 

Thứ năm, yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan bồi thường thiệt hại do lỗi của họ gây ra.

Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản có quyền yêu cầu các tổ chức cá nhân có liên quan bồi thường thiệt hại do lỗi của họ gây ra. Những thiệt hại có thể bao gồm thiệt hại về kinh tế, uy tín, hoặc các tổn thất phát sinh từ việc giải quyết tranh chấp liên quan đến bất động sản. 

Quy định trên bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp môi giới và tạo điều kiện cho các hoạt động kinh doanh diễn ra một cách công bằng, tuân thủ pháp luật. 

Thứ sáu, quyền khác theo hợp đồng.

Bên cạnh các quyền được quy định trên, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có thể có các quyền khác theo hợp đồng. Tuy nhiên, nội dung các quyền không được trái với quy định pháp luật và được ghi nhận trong hợp dịch vụ được ký kết với khách hàng. 

Đối với cá nhân hành nghề môi giới bất động sản

Khoản 2 Điều 64 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 đã quy định các quyền của cá nhân hành nghề môi giới bất động sản bao gồm: 

a) Quyền quy định tại các điểm a, b, d và đ khoản 1 Điều này;

b) Hưởng thù lao, hoa hồng môi giới bất động sản theo quy định tại Điều 63 của Luật này.

Như vậy, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản giống với doanh nghiệp môi giới bất động sản trong các quyền: (1) thực hiện môi giới bất động sản; (2) yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp hồ sơ, thông tin bất động sản thực hiện giao dịch; (3) từ chối môi giới bất động sản không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh; (4) yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan bồi thường thiệt hại do lỗi của họ gây ra. 

Ngoài ra, theo Điều 63 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, cá nhân được hưởng tiền thù lao, hoa hồng môi giới bất động sản từ cá nhân môi giới bất động sản và doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sàn giao dịch bất động sản hoặc doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản. Mức thù lao môi giới bất động sản không phụ thuộc vào giá của giao dịch được môi giới bất động sản.

Nghĩa vụ của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản

Nghĩa vụ của doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản được quy định cụ thể tại Điều 65 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 như sau: 

Đối với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản 

Thứ nhất, cung cấp đầy đủ, trung thực hồ sơ, thông tin về bất động sản do mình môi giới và chịu trách nhiệm về hồ sơ, thông tin do mình cung cấp.

Hoạt động cung cấp hồ sơ, thông tin về bất động sản cho khách hàng là một trong những nội dung của hoạt động môi giới bất động sản. Vì thế, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp khách hàng, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 quy định doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản phải cung cấp hồ sơ, thông tin về bất động sản một cách đầy đủ, trung thực và chính xác. 

Thứ hai, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức hành nghề môi giới bất động sản cho nhân viên môi giới bất động sản làm việc trong doanh nghiệp hằng năm.

Theo đó, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động cần tổ chức các chương trình đào tạo và bồi dưỡng hàng năm nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng hành nghề cho đội ngũ nhân viên môi giới bất động sản. Việc này không chỉ giúp nhân viên nắm vững các quy định pháp luật và xu hướng thị trường bất động sản mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo cung cấp thông tin chính xác và tư vấn hiệu quả cho khách hàng.

Thứ ba, bồi thường thiệt hại do lỗi của mình gây ra.

Trong trường hợp doanh nghiệp môi giới bất động sản không thực hiện đúng theo cam kết hợp đồng đã ký kết hay không tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành, gây thiệt hại cho khách hàng thì có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật dân sự. 

Thứ tư, nghĩa vụ khác theo hợp đồng.

Bên cạnh các nghĩa vụ được quy định trên, tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản còn phải thực hiện nghĩa vụ khác trong hợp đồng đã cam kết thỏa thuận với khách hàng.

Ngoài ra, để đảm bảo sự quản lý chặt chẽ của cơ quan nhà nước đối với hoạt động môi giới bất động sản, doanh nghiệp môi giới bất động sản còn có các nghĩa vụ sau: (1) Thực hiện nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước; (2) Thực hiện chế độ báo cáo theo quy định của pháp luật và chịu sự kiểm tra, thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. 

>>>Xem thêm tại: Xử lý như thế nào khi chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản hết hạn?

Đối với cá nhân hành nghề môi giới bất động sản 

Khoản 2 Điều 65 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023 đã quy định quyền nghĩa vụ của cá nhân hành nghề môi giới bất động sản bao gồm: 

a) Nghĩa vụ quy định tại các điểm a, c và d khoản 1 Điều này;

b) Thực hiện quy chế hoạt động của sàn giao dịch bất động sản hoặc doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản nơi cá nhân làm việc;

c) Tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức hành nghề môi giới bất động sản hằng năm.

Như vậy, ngoài việc thực hiện thực hiện các nghĩa vụ chung được quy định trên, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản thực hiện các nghĩa vụ: (1) Thực hiện quy chế hoạt động của sàn giao dịch bất động sản hoặc doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản nơi cá nhân làm việc; (2) Tham gia đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức hành nghề môi giới bất động sản hằng năm.

Các quy định trên có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc xây dựng môi trường hành nghề môi giới bất động sản minh bạch và chuyên nghiệp; từ đó góp phần đảm bảo quyền và lợi ích của khách hàng khi tham gia giao dịch. 

Bạn không có thời gian để thực hiện hoặc chưa nắm rõ các quy định pháp luật về kinh doanh bất động sản, hãy liên hệ với Luật Hoàng Anh để được tư vấn và cung cấp dịch vụ một cách HIỆU QUẢ và TIẾT KIỆM CHI PHÍ NHẤT.