Việc sử dụng và quản lý chất lượng vật liệu xây dựng được quy định như thế nào?

Vật liệu xây dựng là sản phẩm, hàng hóa được sử dụng để tạo nên công trình xây dựng, trừ các trang thiết bị điện và thiết bị công nghệ. Pháp luật hiện hành quy định như thế nào về việc sử dụng và quản lý chất lượng vật liệu xây dựng? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

1. Các quy định về việc sử dụng vật liệu và cấu kiện xây dựng trong công trình xây dựng 

Công trình xây dựng là sản phẩm được xây dựng theo thiết kế, tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước.

Bên cạnh đó, Khoản 3, Điều 3, Nghị định 09/2021/NĐ-CP ngày 09/02/2021 của Chính phủ (sau đây gọi tắt là Nghị định 09/2021/NĐ-CP) quy định về cấu kiện xây dựng như sau: 

"Điều 3. Giải thích từ ngữ

3. Cấu kiện xây dựng là sản phẩm vật liệu xây dựng được chế tạo để lắp ghép thành kết cấu công trình."

Từ quy định trên, việc sử dụng vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng, nói cách khác chính là việc sử dụng vật liệu xây dựng và các sản phẩm vật liệu xây dựng đã được chế tạo để lắp ghép thành kết cấu công trình được quy định tại Điều 7, Nghị định 09/2021/NĐ-CP, cụ thể như sau: 

a. Nguyên tắc sử dụng vật kiệu xây dựng và cấu kiện xây dựng trong công trình xây dựng

Sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng khi sử dụng trong công trình xây dựng phải đảm bảo chất lượng, đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, tuân thủ thiết kế và chỉ dẫn kỹ thuật (nếu có).

b. Các quy định chi tiết về việc sử dụng và khuyến khích sử dụng vật liệu xây dựng 

- Thủ tướng Chính phủ quy định lộ trình sử dụng vật liệu xây không nung, vật liệu xây dựng tiết kiệm tài nguyên, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường, ( bao gồm vật liệu xây dựng được sản xuất từ việc sử dụng chất thải làm nguyên liệu hoặc nhiên liệu, vật liệu xây dựng có tính năng tiết kiệm năng lượng vượt trội so với vật liệu cùng chủng loại) vật liệu xây dựng sản xuất trong nước đối với công trình sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công.

+ Công trình sử dụng vốn đầu tư công là côn g trình sử dụng các nguồn vốn sau: vốn ngân sách nhà nước; vốn từ nguồn thu hợp pháp của các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập dành để đầu tư

+ Công trình sử dụng vốn nhà nước ngoài đầu tư công là các công trình xây dựng sử dụng vốn nhà nước nhưng không bao gồm vốn đầu tư công.

Theo quy định tại Khoản 44, Điều 4, Luật Đấu thầu năm 2013 quy định vốn nhà nước bao gồm vốn ngân sách nhà nước; công trái quốc gia, trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương; vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ; vốn từ quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp; vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước; vốn tín dụng do Chính phủ bảo lãnh; vốn vay được bảo đảm bằng tài sản của Nhà nước; vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước; giá trị quyền sử dụng đất.

Như vậy, lộ trình sử dụng vật liệu xây không nung, vật liệu xây dựng tiết kiệm tài nguyên, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường, vật liệu xây dựng sản xuất trong nước đối với công trình sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công được Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết tại Quyết định 1266/ngày 18/08/2020 của Thủ tướng Chính phủ.

Thời kỳ 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050, Chiến lược phát triển vật liệu xây dựng không nung, cát là gì?

- Khuyến khích sử dụng vật liệu xây không nung, vật liệu xây dựng tiết kiệm tài nguyên, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường, vật liệu xây dựng sản xuất trong nước đối với các công trình xây dựng được đầu tư bằng nguồn vốn khác.

2. Quản lý việc xử lý, sử dụng chất thải trong sản xuất vật liệu xây dựng 

Chất thải trong sản xuất vật liệu xây dựng phần lớn là các chất thải chứa nhiều chất độc hại, ảnh hưởng không tốt tới sức khoẻ con người. Vì vậy, việc xử lý và sử dụng chất thải trong sản xuất vật liệu xây dựng cần được giám sát, quản lý một cách chặt chẽ. Điều 9, Nghị định 09/2021/NĐ-CP quy định về việc quản lý xử lý, sử dụng chất thải trong sản xuất vật liệu xây dựng như sau: 

a. Trách nhiệm của các chủ cơ sở phát thải tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, phân bón, hóa chất, luyện kim và các cơ sở công nghiệp khác trong việc xử lý và sử dụng chất thải 

+ Phải tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường và các quy định khác của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;

+ Có trách nhiệm phân loại, xử lý tro, xỉ, thạch cao đảm bảo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và sử dụng trong công trình xây dựng;

+ Trường hợp không đủ khả năng tự phân loại, xử lý tro, xỉ, thạch cao thì phải thuê đơn vị có đủ năng lực để thực hiện việc phân loại, xử lý tro, xỉ, thạch cao đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật làm vật liệu xây dựng.

b. Trách nhiệm của các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng có xử lý, sử dụng chất thải làm nguyên liệu, nhiên liệu

Đối với các cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng có xử lý, sử dụng chất thải làm nguyên liệu, nhiên liệu cần phải 

+ Hoạt động sản xuất phải tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng và pháp luật về bảo vệ môi trường;

+ Đảm bảo việc sản xuất sản phẩm vật liệu xây dựng phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đồng thời đảm bảo các tiêu chuẩn bảo vệ sức khỏe và bảo vệ môi trường.

3. Các yêu cầu về chất lượng sản phẩm, hàng hoá vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng 

Điều 10, Nghị định 09/2021/NĐ-CP quy định về các yêu cầu về chất lượng sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng đó là: 

+ Chất lượng sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng phải tuân thủ và phù hợp với các quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa; pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

+ Sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng sản xuất trong nước đưa ra thị trường phải đạt tiêu chuẩn đã công bố. 

Những sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng chưa có tiêu chuẩn quốc gia thì nhà sản xuất phải có trách nhiệm xây dựng và công bố tiêu chuẩn cơ sở theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

+ Sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng nhập khẩu phải công bố tiêu chuẩn áp dụng. 

Đối với sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng và cấu kiện xây dựng nhập khẩu được quản lý bằng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia thì phải tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng.

Xem thêm: 

Tổng hợp các bài viết về Luật Xây dựng

Luật Hoàng Anh