Cùng chuyên mục
Theo quy định của pháp luật thì hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán là một trong hai hoạt động giao dịch, bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh. Theo Khoản 17 Điều 2 Thông tư 58/2021/TT-BTC quy định về khái niệm hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán như sau:
“Điều 2. Giải thích từ ngữ
17. Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán (sau đây gọi tắt là hợp đồng tương lai chỉ số) là hợp đồng tương lai dựa trên tài sản cơ sở là chỉ số chứng khoán.”
Trong đó:
Hợp đồng tương lai là loại chứng khoán phái sinh niêm yết, xác nhận cam kết giữa các bên để thực hiện một trong các giao dịch sau đây:
Tài sản cơ sở của hợp đồng tương lai bao gồm hàng hóa hoặc công cụ tài chính, nhà đầu tư giao dịch hợp đồng tương lai chọn tài sản cơ sở nào là (gián tiếp) thì giao dịch theo loại tài sản cơ sở đó và chịu tác động theo sự thay đổi của giá tài sản đó.
Với hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu: tài sản cơ sở là một chỉ số cổ phiếu cụ thể. Ví dụ với hợp đồng tương lai chỉ số VN30, thì tài sản cơ sở của loại hợp đồng này sẽ là chỉ số VN30.
Theo Khoản 1 Điều 3 Thông tư 58/2021/TT-BTC quy định:
“Điều 3. Hợp đồng tương lai chỉ số
1. Tài sản cơ sở của hợp đồng tương lai chỉ số là chỉ số chứng khoán do Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam thiết kế trên cơ sở các nguyên tắc xây dựng và quản lý chỉ số do Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam ban hành sau khi báo cáo và được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận.”
Hợp đồng tương lai chỉ số khi đáo hạn được thực hiện dưới hình thức thanh toán bằng tiền theo quy chế do Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam ban hành. Mẫu hợp đồng tương lai chỉ số do Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam ban hành sau khi báo cáo và được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận.
Hiện tại, thị trường chứng khoán phái sinh cung cấp 2 dòng sản phẩm là: Hợp đồng tương lai trên Chỉ số cổ phiếu (Hợp đồng tương lai VN30) và Hợp đồng tương lai trên Trái phiếu Chính phủ (Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ kỳ hạn 5 năm và Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm).
Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán là công cụ được giao dịch trên một sở giao dịch tập trung với các điều khoản được chuẩn hóa. Cụ thể:
- Công cụ cơ sở của hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán là một chỉ số chứng khoán cụ thể. Về mặt khái niệm, chỉ số cổ phiếu là chỉ báo thống kế đo lường sự biến động của một danh mục cổ phiếu được xem là đại diện cho thị trường, hoặc một lĩnh vực, ngành cụ thể nào đó của thị trường cổ phiếu.
- Hệ số nhân hợp đồng là giá trị bằng tiền tương ứng với một điểm chỉ số. Khi nhận giá hợp đồng tương lai với hệ số nhân được quy định cho hợp đồng, ta thu được giá trị danh nghĩa của một hợp đồng tương lại liên quan.
- Đơn vị yết giá là số điểm của chỉ số cơ sở.
- Bước giá có thể được quy định khác nhau cho từng hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu cụ thể và được biểu diễn theo điểm chỉ số. Bước giá thường cũng được quy đổi ra một giá trị bằng tiền nhất định (dựa vào hệ số nhân của hợp đồng), qua đó phản ánh sự thay đổi về giá trị của hợp đồng tương ứng với mức biến động tối thiểu của giá hợp đồng tương lai.
- Phương thức thanh toán khi đáo hạn của hợp đồng tương lai chỉ số là thanh toán bằng tiền.
Các đặc điểm khác về giờ giao dịch, tháng đáo hạn, ngày đáo hạn được quy định tùy theo thông lệ của từng sở giao dịch.
Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật chứng khoán.
Luật Hoàng Anh
Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh
Công ty Luật TNHH HoangAnh IBC
Mã số thuế: 0109471688
Thời gian làm việc
T2 - T7 8.00 - 17h30. CN Nghỉ
