Luật Doanh nghiệp năm 2020 nghiêm cấm những hành vi nào?

Luật Doanh nghiệp năm 2020 quy định các hành vi bị nghiêm cấm tại Điều 16 như sau:

“Điều 16. Các hành vi bị nghiêm cấm

1. Cấp hoặc từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, yêu cầu người thành lập doanh nghiệp nộp thêm giấy tờ khác trái với quy định của Luật này; gây chậm trễ, phiền hà, cản trở, sách nhiễu người thành lập doanh nghiệp và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

2. Ngăn cản chủ sở hữu, thành viên, cổ đông của doanh nghiệp thực hiện quyền, nghĩa vụ theo quy định của Luật này và Điều lệ công ty.

3. Hoạt động kinh doanh dưới hình thức doanh nghiệp mà không đăng ký hoặc tiếp tục kinh doanh khi đã bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp đang bị tạm dừng hoạt động kinh doanh.

4. Kê khai không trung thực, không chính xác nội dung hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và nội dung hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.

5. Kê khai khống vốn điều lệ, không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký; cố ý định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị.

6. Kinh doanh các ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh; kinh doanh ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài; kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi chưa đủ điều kiện kinh doanh theo quy định của pháp luật hoặc không bảo đảm duy trì đủ điều kiện đầu tư kinh doanh trong quá trình hoạt động.

7. Lừa đảo, rửa tiền, tài trợ khủng bố.”

Như vậy, các hành vi sau đây bị nghiêm cấm:

1. Đối với cơ quan nhà nước, chủ thể khác

1.1. Cấp hoặc từ chối cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, yêu cầu người thành lập doanh nghiệp nộp thêm giấy tờ khác trái với quy định của Luật này; gây chậm trễ, phiền hà, cản trở, sách nhiễu người thành lập doanh nghiệp và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh. Quyền này đã được pháp luật ghi nhận. Người thành lập doanh nghiệp thực hiện quyền này thông qua việc đăng ký doanh nghiệp tại cơ quan đăng ký doanh nghiệp. Vì vậy, việc gây phiền hà, sách nhiễu từ phía cơ quan nhà nước sẽ cản trợ việc thực hiện quyền này.

1.2. Ngăn cản chủ sở hữu, thành viên, cổ đông của doanh nghiệp thực hiện quyền, nghĩa vụ theo quy định của Luật này và Điều lệ công ty.

Chủ sở hữu, thành viên, cổ đông của doanh nghiệp được pháp luật và Điều lệ công ty quy định thực hiện những quyền và nghĩa vụ nhất định. Quyền và nghĩa vụ gắn liền với chủ sở hữu, thành viên, cổ đông đó của doanh nghiệp. Mọi hành vi ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của các chủ thể trên đều bị nghiêm cấm.

2. Đối với doanh nghiệp

2.1. Hoạt động kinh doanh dưới hình thức doanh nghiệp mà không đăng ký hoặc tiếp tục kinh doanh khi đã bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp đang bị tạm dừng hoạt động kinh doanh.

Đăng ký doanh nghiệp là sự ghi nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về mặt pháp lý sự ra đời của chủ thể kinh doanh. Các doanh nghiệp bắt buộc phải đăng ký doanh nghiệp để nhận được sự công nhận và cho phép từ phía cơ quan nhà nước.

Khi doanh nghiệp bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc bị tạm dừng hoạt động kinh doanh là khi doanh nghiệp đã có hành vi sai phạm nghiêm trọng trong kinh doanh. Để bảo đảm hoạt động kinh tế, quyền và lợi ích của nhiều bên, các doanh nghiệp này không được tiếp tục tiến hành kinh doanh cho đến khi có quyết định của cơ quan nhà nước.

2.2. Kê khai không trung thực, không chính xác nội dung hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và nội dung hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.

Một trong những nghĩa vụ của doanh nghiệp được pháp luật ghi nhận là “Chịu trách nhiệm về tính trung thực, chính xác của thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và các báo cáo; trường hợp phát hiện thông tin đã kê khai hoặc báo cáo thiếu chính xác, chưa đầy đủ thì phải kịp thời sửa đổi, bổ sung các thông tin đó” (Khoản 3 Điều 8 Luật Doanh nghiệp năm 2020). Hành vi gian dối, không trung thực này của doanh nghiệp không những ảnh hưởng đến việc quản lý của cơ quan nhà nước mà còn ảnh hưởng đến đối tác, khách hàng khi tham gia giao dịch với doanh nghiệp.

2.3. Kê khai khống vốn điều lệ, không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký; cố ý định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị.

Luật Doanh nghiệp năm 2020 không quy định doanh nghiệp phải có bao nhiêu vốn tối thiểu và tối đa, trừ những doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề bắt buộc phải có vốn pháp định tối thiểu, như: Ngân hàng, bảo hiểm… Một số doanh nghiệp đã lợi dụng quy định này đưa ra số vốn cao vượt ngoài khả năng của doanh nghiệp đó. Vốn điều lệ thì sẽ tạo niềm tin cho đối tác, ngân hàng nhưng sẽ mang đến rủi ro cao nếu làm ăn thất bại dẫn đến gây nợ cho khách hàng hoặc nặng nề hơn là giải thể, phá sản hoặc vay ngân hàng quá nhiều dẫn đến không có khả năng chi trả.

Cũng theo quy định tại Luật Doanh nghiệp, các cổ đông phải thanh toán đủ số cổ phần đã đăng ký mua trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, trừ trường hợp điều lệ công ty hoặc hợp đồng đăng ký mua cổ phần quy định một thời hạn khác ngắn hơn. Vậy đây là thời gian để doanh nghiệp có thời gian thu xếp vốn, bởi có người góp bằng tiền, tài sản hoặc thương hiệu… Nếu trong thời hạn trên mà doanh nghiệp không góp đủ thì phải đăng ký điều chỉnh vốn điều lệ bằng số vốn thực góp. Nếu công ty không thực hiện việc điều chỉnh vốn điều thì có thể bị xử phạt hành chính.

Định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị khiến vốn điều lệ doanh nghiệp không đúng với thực tế và cũng mang đến hậu quả như kê khai khống điều lệ.

2.4. Kinh doanh các ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh; kinh doanh ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài; kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khi chưa đủ điều kiện kinh doanh theo quy định của pháp luật hoặc không bảo đảm duy trì đủ điều kiện đầu tư kinh doanh trong quá trình hoạt động.

8 ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh; 25 ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài; 59 ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài; và các điều kiện đầu tư kinh doanh khác được quy định tại Nghị định 31/2021/NĐ-CP ngày 26 tháng 03 năm 2021 của Chính phủ. Các nhóm ngành, nghề này chịu sự hạn chế, ràng buộc của pháp luật bởi những ảnh hưởng tiêu cực của nó đến kinh tế, chính trị, xã hội. Vì thế, dù bằng phương thức nào, doanh nghiệp cũng không được phép thành lập và hoạt động doanh nghiệp trong nhóm ngành, nghề đó.

2.5. Lừa đảo, rửa tiền, tài trợ khủng bố.

Lừa đảo là hành vi gian dối để làm người khác tin nhằm thực hiện những mục đích vụ lợi, trái pháp luật. Rửa tiền là cố ý hợp thức hóa những khoản tiền, tài sản có nguồn gốc từ các hành vi phạm tội. Còn tài trợ cho khủng bố là sự hỗ trợ tài chính dưới bất kỳ hình thức nào cho khủng bố. Đây là cách hành vi nhẹ thì ảnh hưởng đến các đối tác, khách hàng, nặng nề hơn thì sẽ gây hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, chính trị, xã hội.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Doanh nghiệp

Luật Hoàng Anh