Quy định về khái niệm, đặc trưng và hình thức của chào bán chứng khoán ra công chúng?

Có nhiều cách tiếp cận khác nhau để nhìn nhận thế nào là phát hành chứng khoán ra công chúng. Khó có thể khẳng định, định nghĩa nào chuẩn mực hơn định nghĩa nào vì mỗi quốc gia thậm chí mỗi nhà khoa học luật trong từng quốc gia có thể có những cách hiệu khác nhau về phát hành chứng khoán ra công chúng. Tuy nhiên theo pháp luật chứng khoán Việt Nam thì phát hành chứng khoán ra công chúng có thể được hiểu như sau:

1. Khái niệm chào bán chứng khoán ra công chúng

Theo Khoản 19 Luật chứng khoán số 54/2019/QH14 ngày 26 tháng 11 năm 2019 (sau đây gọi là Luật chứng khoán 2019) quy định về chào bán chứng khoán ra công chúng phải đáp ứng một trong ba điều kiện như sau:

“Điều 4. Giải thích từ ngữ

19. Chào bán chứng khoán ra công chúng là việc chào bán chứng khoán theo một trong các phương thức sau đây:

a) Chào bán thông qua phương tiện thông tin đại chúng;

b) Chào bán cho từ 100 nhà đầu tư trở lên, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp;

c) Chào bán cho các nhà đầu tư không xác định.”

Như vậy, chào bán chứng khoán ra công chúng là việc chào bán thông qua phương tiện thông tin đại chúng hoặc chào bán cho từ 100 nhà đầu tư trở lên, không kể nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp hoặc chào bán cho các nhà đầu tư không xác định.

2. Đặc trưng của chào bán chứng khoán ra công chúng

- Chào bán chứng khoán ra công chúng có quy mô rộng. Tính quy mô được thể hiện ở những khía cạnh như: chào bán chứng khoán cho số lượng lớn nhà đầu tư; khối lượng chào bán lớn; sử dụng phương quảng cáo hoặc mời chào rộng rãi trong chào bán ra công chúng.

- Về nguyên tắc, việc đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi chào bán chứng khoán ra công chúng là thủ tục pháp lý bắt buộc. Vì vậy, việc chào bán chỉ được thực hiện sau khi chủ thể phát hành đã đăng ký chào bán với cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý thị trường chứng khoán.

- Chủ thể chào bán chứng khoán ra công chúng rất đa dạng, có thể là doanh nghiệp, Chính phủ hay Chính quyền địa phương.

- Mục đích của chào bán chứng khoán ra công chúng là huy động vốn trung và dài hạn.

- Chào bán chứng khoán ra công chúng phải đáp ứng các điều kiện và tuân thủ quy trình luật định.

- Việc chào bán thường được tiến hành thông qua tổ chức trung gian là các công ty bảo lãnh phát hành hoặc đại lý phát hành chứng khoán.

- Việc chào bán thực hiện trên phạm vi rộng lớn; thu hút số lượng lớn nhà đầu tư bỏ vốn để mua chứng khoán trong đợt phát hành.

- Tổng giá trị chứng khoán đã chào bán thường phải đạt tới mức độ nhất định nhằm tập trung được lượng vốn lớn, giúp chủ thể phát hành thực hiện được dự án mở rộng quy mô kinh doanh hoặc đầu tư mới.

3. Hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng

Theo Khoản 1 Điều 14 Luật chứng khoán 2019 quy đinh về hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng như sau:

“Điều 14. Hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng

1. Hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng bao gồm chào bán chứng khoán lần đầu ra công chúng, chào bán thêm cổ phiếu hoặc quyền mua cổ phần ra công chúng và các hình thức khác.”

Theo quy định trên với quy định tại Điều 10 Nghị định 155/2020/NĐ-CP thì hình thức chào bán chứng khoán ra công chúng gồm có:

- Chào bán chứng khoán lần đầu ra công chúng bao gồm:

+ Chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng để huy động thêm vốn cho tổ chức phát hành (1);

+ Chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng để trở thành công ty đại chúng thông qua thay đổi cơ cấu sở hữu nhưng không làm tăng vốn điều lệ của tổ chức phát hành (2);

+ Kết hợp hình thức quy định tại (1) và (2);

+ Chào bán chứng chỉ quỹ lần đầu ra công chúng để thành lập quỹ đầu tư chứng khoán.

- Chào bán thêm chứng khoán ra công chúng bao gồm:

+ Công ty đại chúng chào bán thêm cổ phiếu ra công chúng hoặc phát hành quyền mua cổ phần cho cổ đông hiện hữu;

+ Công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán chào bán thêm chứng chỉ quỹ ra công chúng để tăng vốn điều lệ của Quỹ đầu tư.

- Cổ đông công ty đại chúng chào bán cổ phiếu ra công chúng.

- Tổ chức phát hành chào bán trái phiếu và các loại chứng khoán khác ra công chúng.

 Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật chứng khoán.

Luật Hoàng Anh