Phạm vi áp dụng thủ tục tố tụng truy cứu trách nhiệm hình sự pháp nhân là gì?

Thứ ba, 31/01/2023, 16:56:41 (GMT+7)

Bài viết trình bày về phạm vi áp dụng thủ tục tố tụng truy cứu trách nhiệm hình sự pháp nhân theo quy định pháp luật.

Ngày nay, cùng với những thành tựu đạt được trong phát triển kinh tế những mặt trái của nền kinh tế thị trường cũng làm phát sinh nhiều hiện tượng tiêu cực, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội, theo đó bên cạnh các hành vi vi phạm pháp luật khác của cá nhân, một số pháp nhân đã vì lợi ích nên đã có những hành vi trái pháp luật gây thiệt hại nghiêm trọng cho xã hội. Chính vì vậy, BLHS 2015 quy định truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội.

1. Cơ sở pháp lý

Căn cứ Điều 431 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 (BLTTHS) tuân thủ pháp luật về phạm vi áp dụng thủ tục tố tụng truy cứu trách nhiệm hình sự pháp nhân được quy định như sau:

“Điều 431. Phạm vi áp dụng

Thủ tục tố tụng đối với pháp nhân bị tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố, bị điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án được tiến hành theo quy định của Chương này, đồng thời theo những quy định khác của Bộ luật này không trái với quy định của Chương này.”

2. Quy định của BLTTHS 2015 về phạm vi áp dụng thủ tục tố tụng truy cứu trách nhiệm hình sự pháp nhân.

Điểm mới về nội dung đổi mới mang tính đột phá trong chính sách hình sự của Nhà nước ta là quy định trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội. Nội dung này đã được thể hiện trong BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Với tư cách là luật hình thức, để đảm bảo phù hợp và thống nhất với nội dung của BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Và BLTTHS 2015 đã bổ sung Chương XXIX gồm 16 Điều (từ Điều 431 đến 446) quy định cụ thể thủ tục truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân. Theo đó, khi xác định có dấu hiệu tội phạm, CQTHTT phải khởi tố vụ án hình sự. Việc tham gia tố tụng của pháp nhân phạm tội được thể hiện thông qua người đại diện. Quá trình tiến hành tố tụng, pháp nhân có thể bị áp dụng các biện pháp cưỡng chế như kê biên tài sản, phong tỏa tài sản, tạm đình chỉ hoạt động có thời hạn, buộc nộp một khoản tiền để đảm bảo thi hành án.

Theo quy định của BLHS 2015, pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự phải đảm bảo 3 điều kiện như sau: hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân; hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân; hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân.

Ngoài các yêu cầu chung, quá trình chứng minh tội phạm, cơ quan tố tụng phải làm rõ lỗi của pháp nhân, lỗi của từng cá nhân là thành viên của pháp nhân, trên cơ sở đó xác định chính xác trách nhiệm hình sự. Về thủ tục tố tụng đối với pháp nhân bị tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố, bị điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án được tiến hành theo quy định của Chương này, đồng thời theo những quy định khác của Bộ luật này không trái với quy định của Chương này.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015

Luật Hoàng Anh

Dịch vụ pháp lý

Để nhận tin tức và quà tặng từ Luật Hoàng Anh

Đăng ký email

Số điện thoại nhận tin

© Bản quyền thuộc về -Luật Hoàng Anh- Mọi sự sao chép phải được sự chấp thuận của Luật Hoàng Anh bằng văn bản.
Lên đầu trang zalo.png messenger.png 0908 308 123
Tư  vn  min  phí  ngay Chat  vi  lut  sư