Phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố khi nào?

1. Cơ sở pháp lý

Căn cứ Điều 149 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 (BLTTHS) phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố được quy định như sau:

“Điều 149. Phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố

1. Khi lý do tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố không còn, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra ra quyết định phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố tiếp không quá 01 tháng kể từ ngày ra quyết định phục hồi.

2. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày ra quyết định phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải gửi quyết định phục hồi cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền, cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố.”

2. Quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 về phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

Đây là cũng là Điều luật mới được quy định trong BLTTHS 2015, quy định về điều kiện và thủ tục phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố sau khi cơ quan có thẩm quyền giải quyết đã ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

Do phải chờ đợi kết quả giám định, kết quả định giá, tài liệu, chứng cứ, yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp, nên BLTTHS 2015 không quy định cụ thể thời hạn tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Tuy nhiên, Điều 149 BLTTHS 2015 quy định Cơ quan Điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải ra quyết định phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố không còn. Điều đó có ý nghĩa là khi có kết quả theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố như kết quả giám định, kết quả định giá, tài liệu cung cấp, thì cơ quan đã ra quyết định tạm đình chỉ phải ra quyết định phục hồi.

Ví dụ: Nếu lý do tạm đình chỉ là chờ kết quả trưng cầu giám định thì khi có kết quả trưng cầu giám định, Cơ quan Điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải ra quyết định phục hồi.

Thời hạn để cơ quan có thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố trong trường hợp được phục hồi không quá 01 tháng kể từ ngày ra quyết định phục hồi.

Cơ quan Điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải gửi quyết định phục hồi cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền, cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày ra quyết định phục hồi.

Như vậy cùng với quy định mới về tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Điều 149 BLTTHS 2015 đã quy định phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Với quy định này, thẩm quyền ra quyết định phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố không chỉ thuộc về cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành hoạt động điều tra mà tại khoản 4 Điều 147 BLTTHS 2015 quy định, Viện kiểm sát cũng có quyền ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Do đó, khi lý do tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố không còn, Viện kiểm sát cũng có quyền ra quyết định phục hồi giải quyết tố giác,tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố để đảm bảo việc thi hành theo đúng pháp luật và thực hiện chức năng giám sát, kiểm sát hoạt động tố tụng.

Như vậy, nhằm khắc phục những bất cập, hạn chế của BLTTHS năm 2003 chỉ quy định chung chung về hoạt động tiếp nhận, giải quyết tin báo tố giác tội phạm, Bộ luật TTHS năm 2015 đã cụ thể hóa, bổ sung xây dựng những quy định mới về công tác tiếp nhận, giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố, tạo cơ sở pháp lý cho việc áp dụng các chế định một cách thống nhất, khách quan, bảo đảm đúng căn cứ pháp luật. Cụ thể về bổ sung quy định về vấn đề phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, khi lý do tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố không còn, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra ra quyết định phục hồi giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố tiếp không quá 01 tháng kể từ ngày ra quyết định phục hồi. Quy định này nhằm xử lý các tin báo tồn đọng có điều kiện giải quyết, để từ đó góp phần xử lý triệt để các hành vi có dấu hiệu tội phạm, tránh bỏ lọt tội phạm và người phạm tội.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015

Luật Hoàng Anh