Quy trình, thủ tục về việc tiếp nhận, chuyển giao tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án trong hoạt động hợp tác quốc tế?

1. Cơ sở pháp lý

Căn cứ Điều 497 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 (BLTTHS) tuân thủ pháp luật về việc tiếp nhận, chuyển giao tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án được quy định như sau:

“Điều 497. Việc tiếp nhận, chuyển giao tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án

Việc tiếp nhận, chuyển giao tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án được thực hiện theo quy định của điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên, quy định của Bộ luật này, pháp luật về tương trợ tư pháp và quy định khác của pháp luật Việt Nam có liên quan.”

2. Quy định của BLTTHS 2015 về việc tiếp nhận, chuyển giao tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án.

Việc tiếp nhận, chuyển giao tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án có thể do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cho cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam nhằm phục vụ cho việc giải quyết vụ án hình sự ở Việt Nam hoặc để ủy thác cho cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam truy cứu trách nhiệm hình sự người thực hiện tội phạm đang có mặt ở Việt Nam. Hoặc cũng có thể là việc tiếp nhận, chuyển giao tài liệu, đồ vật có liên quan đến vụ án do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho cơ quan có thẩm quyền nước ngoài nhằm phục vụ cho việc giải quyết vụ án hình sự hoặc để ủy thác cho cơ quan có thẩm quyền nước ngoài truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người Việt Nam đang có mặt ở nước ngoài.

Tuy nhiên, việc tiếp nhận, chuyển giao các tài liệu này phải dựa trên cơ sở quy định của điều ước quốc tế mà CHXHCN Việt Nam là thành viên, quy định của Bộ luật TTHS 2015, pháp luật về tương trợ tư pháp và quy định khác của pháp luật Việt Nam có liên quan. Theo quy định tại Điều 46 Luật tương trợ tư pháp 2007 có quy định như sau:

“Điều 46. Chuyển giao đồ vật, vật chứng liên quan đến vụ án

Các đồ vật, vật chứng do phạm tội mà có hoặc cần để làm chứng cứ tại phiên tòa có thể được xem xét chuyển giao cho nước yêu cầu dẫn độ phù hợp với điều ước quốc tế mà Việt Nam và nước yêu cầu dẫn độ là thành viên trên cơ sở tôn trọng quyền của bên thứ ba.”

Hay việc tiếp nhận, chuyển giao các tài liệu còn được quy định trên cơ sở tại Điều 238 BLTTHS 2015 quy định như sau:

“Điều 238. Giao, nhận hồ sơ vụ án và bản kết luận điều tra

1. Khi Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra giao hồ sơ vụ án kèm theo bản kết luận điều tra đề nghị truy tố và vật chứng (nếu có) thì Viện kiểm sát phải kiểm tra và xử lý như sau:

a) Trường hợp tài liệu trong hồ sơ vụ án, vật chứng kèm theo (nếu có) đã đầy đủ so với bảng kê tài liệu, vật chứng và bản kết luận điều tra đã được giao cho bị can hoặc người đại diện của bị can thì nhận hồ sơ vụ án;

b) Trường hợp tài liệu trong hồ sơ vụ án, vật chứng kèm theo (nếu có) không đủ so với bảng kê tài liệu, vật chứng hoặc bản kết luận điều tra chưa được giao cho bị can hoặc người đại diện của bị can thì chưa nhận hồ sơ vụ án và yêu cầu Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra bổ sung tài liệu, vật chứng; yêu cầu giao bản kết luận điều tra cho bị can hoặc người đại diện của bị can.

2. Việc giao, nhận hồ sơ vụ án và bản kết luận điều tra được lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật này và đưa vào hồ sơ vụ án.”

Ngoài ra, Việc giao nhận hồ sơ vụ án kết thúc điều tra và vật chứng được hướng dẫn bởi Điều 36 Thông tư liên tịch 04/2018/TTLT-VKSNDTC-BCA-BQP, cụ thể:

“Điều 36. Giao nhận hồ sơ vụ án kết thúc điều tra và vật chứng

1. Điều tra viên, Cán bộ điều tra trực tiếp giao hồ sơ, vật chứng (nếu có) cho Viện kiểm sát cùng cấp. Việc giao nhận hồ sơ được thực hiện theo quy định tại Điều 238 Bộ luật Tố tụng hình sự.

2. Thủ tục giao nhận vật chứng giữa Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát được thực hiện như sau:

a) Vật chứng đi kèm hồ sơ vụ án là vật chứng được đánh số bút lục đưa vào hồ sơ vụ án và được chuyển giao cùng hồ sơ vụ án;

b) Đối với vật chứng không đi kèm hồ sơ vụ án thì khi ra quyết định truy tố, Viện kiểm sát ra quyết định chuyển vật chứng đến cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp nơi Tòa án có thẩm quyền xét xử vụ án. Trong thời hạn 02 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định chuyển vật chứng của Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra có trách nhiệm thực hiện các thủ tục bàn giao vật chứng cho cơ quan thi hành án dân sự theo quyết định chuyển vật chứng của Viện kiểm sát; sau khi giao nhận vật chứng, Cơ quan điều tra chuyển biên bản giao nhận cùng các tài liệu có liên quan đến việc giao nhận vật chứng cho Viện kiểm sát để đưa vào hồ sơ vụ án.”

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015

Luật Hoàng Anh