Tội làm lính đánh thuê là gì?

1. Căn cứ pháp lý

Điều 425 thuộc Chương XXVI Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 ngày 27/11/2015 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 12/2017/QH14 ngày 26/06/2017 (sau đây gọi tắt là Bộ luật hình sự) quy định về tội làm lính đánh thuê như sau:

“Điều 425. Tội làm lính đánh thuê

Người nào làm lính đánh thuê nhằm chống một quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ độc lập, có chủ quyền, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 15 năm.”

2. Dấu hiệu pháp lý của tội làm lính đánh thuê

2.1. Khách thể của tội phạm

Tội làm lính đánh thuê nhằm chống lại một nước bạn của Việt Nam hoặc một phong trào giải phóng dân tộc.

Cho nên, khách thể của làm lính đánh thuê là độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của một nước bạn của Việt Nam, sự tồn tại, phát triển của một phong trào giải phóng dân tộc.

Đây cũng là dấu hiệu phân biệt tội tuyển mộ lính đánh thuê với tội phá hoại hoà bình gây chiến tranh xâm lược.

2.2. Mặt khách quan của tội phạm

Mặt khách quan của tội làm lính đánh thuê được thể hiện ở một hành vi duy nhất là làm lính đánh thuê.

Làm lính đánh thuê là hành vi tham gia huấn luyện lính đánh thuê hoặc tham gia chiến tranh xâm lược hoặc đàn áp, khủng bố phong trào giải phóng dân tộc.

Tội phạm được hoàn thành từ thời điểm thực hiện một trong các hành vi nêu trên. Hậu quả không phải dấu hiệu bắt buộc của tội phạm do đây là loại tội phạm có cấu thành hình thức.

2.3. Chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự.

Bộ luật Hình sự không quy định thế nào là năng lực trách nhiệm hình sự nhưng có quy định loại trừ trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội trong tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự tại Điều 21 Bộ luật Hình sự. Theo đó, người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự. Như vậy, người có năng lực trách nhiệm hình sự phải là người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi có năng nhận thức và khả năng điều khiển hành vi của mình.

Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 12 Bộ luật Hình sự. Người từ đủ 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự đối với mọi loại tội. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một số điều luật quy định tội phạm cụ thể không bao gồm tội phạm thuộc chương XXVI -  tội phá hoại hoài bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh. Do đó, độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội quy định tại Điều 425 Bộ luật hình sự là người từ đủ 16 tuổi trở lên.

Chủ thể của tội phạm có thể là cá nhân thực hiện tội phạm một mình nhưng cũng có thể là nhiều người cùng thực hiện tội phạm. Trường hợp nhiều người thực hiện cùng một tội phạm được quy định theo Điều 17 Bộ luật Hình sự:

“Điều 17. Đồng phạm

1. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.

2. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm.

3. Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.

Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm.

Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.

Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.

Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.

4. Người đồng phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành.”

2.4. Mặt chủ quan của tội phạm

Tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi phạm tội của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi và mong muốn hậu quả xảy ra.

Mục đích của tội phạm là dấu hiệu bắt buộc thuộc mặt chủ quan của tội này. Mục đích của tội làm lính đánh thuê là nhằm chống lại nước bạn của Việt Nam hoặc một phong trào giải phóng dân tộc.

3. Hình phạt đối với người phạm tội tuyển mộ, huấn luyện hoặc sử dụng lính đánh thuê

Điều 425 Bộ luật Hình sự quy định duy nhất 01 Khung hình phạt đối với người phạm tội này. Đó là phạt tù từ 05 năm đến 15 năm đối với người nào làm lính đánh thuê nhằm chống một quốc gia hoặc một vùng lãnh thổ độc lập, có chủ quyền.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Bộ luật Hình sự

Luật Hoàng Anh