Quy trình, thủ tục điều tra tai nạn lao động của Đoàn điều tra tai nạn lao động cấp cơ sở như thế nào? (Phần 1)

Sau khi thành lập Đoàn điều tra tai nạn lao động  cấp tỉnh thì Đoàn điều tra tại cơ sở tai nạn lao động này phải thực hiện nhiệm vụ theo một quy trình thống nhất. Quy trình, thủ tục này như thế nào? Sau đây Luật Hoàng Anh xin trình bày về vấn đề này.

Theo Điều 13 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ, có 03 giai đoạn trong quy trình điều tra lao động của Đoàn điều tra tai nạn lao động cấp cơ sở:

Giai đoạn 1: Điều tra, đánh giá các yếu tố khách quan

Trong giai đoạn này, các thành viên của Đoàn điều tra thực hiện tối đa khả năng của mình trong nhiệm vụ được Trưởng đoàn (tức người sử dụng lao động hoặc đại diện được ủy quyền của người sử dụng lao động bằng văn bản làm Trưởng đoàn). Theo Khoản 1, Khoản 2, Khoản 3, Khoản 4, Khoản 5 Điều 13 Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ, giai đoạn này gồm các hoạt động sau:

1.1. Thu thập dấu vết, chứng cứ, tài liệu có liên quan đến vụ tai nạn lao động

Đoàn điều tra tai nạn lao động cử thành viên đến hiện trường tai nạn lao động, xác minh thu thập các dấu vết tai nạn (như vết máu), chứng cứ liên quan đến tai nạn lao động tại hiện trường (như bản ghi âm, ghi hình nơi xảy ra tai nạn), các tài liệu liên quan (như thông số kỹ thuật của máy móc, tài liệu đo đạt về kỹ thuật, vật lý, hóa học, các tài liệu về các yếu tố nguy hiểm, các yếu tố có hại tại nơi làm việc do người sử dụng lao động lập,…).

1.2. Lấy lời khai của nạn nhân, người biết sự việc hoặc người có liên quan đến vụ tai nạn lao động

Trong quá trình thu thập các chứng cứ, tài liệu, Đoàn điều tra phải cử những thành viên lấy lời khai của nạn nhân, người biết về sự việc hoặc người có liên quan. Thông thường, các thành viên đảm nhận nhiệm vụ này là các thành viên được cử từ Công đoàn, do các thành viên này có sự gắn kết chặt chẽ với người lao động khi hoạt động trong tổ chức đại diện người lao động.

Khi thực hiện lấy lời khai của nạn nhân, người biết về sự việc, người có liên quan đến vụ tai nạn, thành viên trong Đoàn điều tra tai nạn lao động phải lập biên bản lấy lời khai nhằm đảm bảo tính minh bạch, khách quan trong hoạt động điều tra. Nội dung biên bản lấy lời khai được quy định tại Phụ lục VIII ban hành kèm theo Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ, bao gồm:

- Thời điểm lấy lời khai

- Người lấy lời khai, là thành viên của Đoàn điều tra tai nạn lao động (thông tin cá nhân: Tên, tuổi, chức vụ)

- Người được lấy lời khai (thông tin cá nhân đầy đủ: Tên, tuổi, nơi đăng ký thường trú, chỗ ở, nghề nghiệp, nơi làm việc, số Chứng minh thư nhân dân/căn cước/hộ chiếu, mối quan hệ với người bị tai nạn.

- Nội dung hỏi đáp liên quan đến vụ tai nạn lao động

- Thời gian kết thúc việc hỏi đáp

1.3. Đề nghị giám định kỹ thuật, giám định pháp y (nếu xét thấy cần thiết)

Trong trường hợp thông qua các dấu vết, tài liệu, chứng cứ mà các thành viên thu thập được, cũng như qua lời khai của những người có liên quan, các thành viên nhận thấy cần phải giám định kỹ thuật, giám định pháp y thì đề nghị Trưởng đoàn (người sử dụng lao động hoặc người được người sử dụng lao động ủy quyền đại diện). Trưởng đoàn với trách nhiệm của mình đề nghị cơ quan, tổ chức chuyên môn về giám định kỹ thuật, giám định pháp y thực hiện hoạt động này, sau đó thông báo kết quả chi tiết cho Đoàn điều tra tai nạn lao động.

1.4. Phân tích kết luận về: diễn biến, nguyên nhân gây ra tai nạn lao động; kết luận về vụ tai nạn lao động; mức độ vi phạm và đề nghị hình thức xử lý đối với người có lỗi trong vụ tai nạn lao động; các biện pháp khắc phục và phòng ngừa tai nạn lao động tương tự hoặc tái diễn

Từ các hoạt động điều tra cơ bản trên, các thành viên, Trưởng đoàn có những kết luận ban đầu về diễn biến, nguyên nhân gây tai nạn lao động, kết luận về vụ tai nạn lao động;... từ đó xây dựng các biện pháp khắc phục và phòng ngừa tai nạn lao động tương tự hoặc tái diễn (tại cơ sở lao động).

1.5. Lập Biên bản Điều tra tai nạn lao động

Biên bản Điều tra tai nạn lao động được lập ra bởi Trưởng đoàn điều tra tai nạn lao động, nhằm xây dựng tổng quan về vụ tai nạn lao động, từ diễn biến xảy ra tai nạn cho đến hậu quả. Nội dung của biên bản Điều tra tai nạn lao động, theo Phụ lục IX Nghị định số 39/2016/NĐ-CP ngày 15/05/2016 của Chính phủ, bao gồm:

- Thông tin cơ sở để xảy ra tai nạn lao động

- Thành phần Đoàn điều tra và tham gia điều tra

- Sơ lược lý lịch của người bị tai nạn

- Thông tin về vụ tai nạn

- Diễn biến của vụ tai nạn

- Nguyên nhân gây ra tai nạn

- Kết luận về vụ tai nạn

- Kết luận về những người có lỗi, kiến nghị xử lý

- Biện pháp ngăn ngừa tai nạn lao động tương tự hoặc tái diễn

- Tình trạng thương tích của người lao động

- Nơi điều trị và biện pháp xử lý ban đầu

- Thiệt hại do tai nạn lao động và chi phí đã thực hiện

Để biết thêm về giai đoạn 2 và giai đoạn 3 của quy trình, thủ tục điều tra tai nạn lao động của Đoàn điều tra tai nạn lao động tại cơ sở, xin tham khảo thêm: Quy trình, thủ tục điều tra tai nạn lao động của Đoàn điều tra tai nạn lao động cấp cơ sở như thế nào? (Phần 2).

Luật Hoàng Anh