Trách nhiệm kiểm tra và chuyển hồ sơ của người nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài được quy định như thế nào?

Nuôi con nuôi là vấn đề nhân đạo sâu sắc, thể hiện tình yêu thương, tinh thần trách nhiệm cao cả và mối quan hệ tương thân, tương ái, giúp đỡ lẫn nhau giữa con người với con người. Pháp luật mở rộng phạm vi nuôi con nuôi không chỉ ở trong nước mà còn áp dụng việc nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài. Cùng Luật Hoàng Anh tìm hiểu trách nhiệm trách nhiệm kiểm tra và chuyển hồ sơ của người nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài

Khái quát chung

Nuôi con nuôi là việc xác lập quan hệ cha, mẹ và con giữa người nhận con nuôi và người được nhận làm con nuôi.

Mục đích của việc nuôi con nuôi nhằm xác lập quan hệ cha, mẹ và con lâu dài, bền vững, vì lợi ích tốt nhất của người được nhận làm con nuôi, bảo đảm cho con nuôi được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trong môi trường gia đình.

Nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài là việc nuôi con nuôi giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam, giữa công dân Việt Nam với nhau mà một bên định cư ở nước ngoài.

Trách nhiệm kiểm tra và chuyển hồ sơ của người nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài.

Trách nhiệm kiểm tra, xử lý hồ sơ

Khoản 1 Điều 34 Luật nuôi con nuôi 2010 quy định như sau: 

" 1. Bộ Tư pháp có trách nhiệm kiểm tra và xử lý hồ sơ của người nhận con nuôi theo quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 điều này trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.”

Theo đó, trách nhiệm kiểm tra, xử lý hồ sơ của người nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài sẽ do Bộ Tư pháp thực hiện. Bộ Tư pháp là cơ quan thực hiện chức năng quản lý nhà nước về: công tác xây dựng và thi hành pháp luật; kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật; thi hành án dân sự; hành chính tư pháp; bổ trợ tư pháp và các công tác tư pháp khác trong phạm vi cả nước; quản lý nhà nước các dịch vụ công trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ.

Về yêu cầu kiểm tra, thẩm định hồ sơ của người nhận con nuôi nước ngoài được hướng dẫn tại Điều 18 Nghị định 19/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của luật nuôi con nuôi.

Trách nhiệm chuyển hồ sơ

Trường hợp người nhận con nuôi đích danh

Khoản 2 Điều 34 Luật nuôi con nuôi 2010 quy định như sau:

“ 2. Trường hợp người nhận con nuôi đích danh quy định tại khoản 2 Điều 28 của Luật này, Bộ Tư pháp chuyển hồ sơ cho Sở Tư pháp nơi người được giới thiệu làm con nuôi thường trú để trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định.”

Người nhận con nuôi đích danh quy định tại khoản 2 Điều 28 Luật nuôi con nuôi 2010 là người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài thường trú ở nước ngoài được nhận con nuôi đích danh trong các trường hợp sau đây:

+ Là cha dượng, mẹ kế của người được nhận làm con nuôi;

+ Là cô, cậu, dì, chú, bác ruột của người được nhận làm con nuôi;

+ Có con nuôi là anh, chị, em ruột của trẻ em được nhận làm con nuôi;

+ Nhận trẻ em khuyết tật, nhiễm HIV/AIDS hoặc mắc bệnh hiểm nghèo khác làm con nuôi;

+ Là người nước ngoài đang làm việc, học tập ở Việt Nam trong thời gian ít nhất là 01 năm.

Theo đó, trong trường hợp người nhận con nuôi đích danh, Bộ Tư pháp chuyển hồ sơ cho Sở Tư pháp nơi người được giới thiệu làm con nuôi thường trú. Sở Tư pháp là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân tỉnh quản lý nhà nước về: công tác xây dựng và thi hành pháp luật; theo dõi thi hành pháp luật; kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật; kiểm soát thủ tục hành chính; pháp chế; phổ biến, giáo dục pháp luật; hòa giải ở cơ sở; hộ tịch; quốc tịch; chứng thực; nuôi con nuôi; lý lịch tư pháp; bồi thường nhà nước; trợ giúp pháp lý; luật sư; tư vấn pháp luật; công chứng; giám định tư pháp; bán đấu giá tài sản; trọng tài thương mại; quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản và hành nghề qản lý, thanh lý tài sản và công tác tư pháp khác theo quy định của pháp luật. Sở Tư pháp có trách nhiệm trình Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, thành phố bầu ra là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố và cơ quan nhà nước cấp trên.

Trường hợp tìm gia đình thay thế cho trẻ em

Khoản 3 Điều 34 Luật nuôi con nuôi 2010 quy định như sau:

" 3. Sau khi kết thúc thời hạn thông báo tìm gia đình thay thế cho trẻ em theo quy định tại khoản 2 Điều 15 của Luật này, nếu trẻ em không được người trong nước nhận làm con nuôi thì Bộ Tư pháp chuyển hồ sơ của người nhận con nuôi cho Sở Tư pháp nơi trẻ em được giới thiệu làm con nuôi thường trú để xem xét, giới thiệu trẻ em làm con nuôi theo trình tự quy định tại Điều 36 của Luật này, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 điều này.”

Gia đình thay thế là gia đình nhận trẻ em làm con nuôi. Theo quy định, trường hợp kết thúc thời hạn thông báo tìm gia đình thay thế cho trẻ em nhưng không được người trong nước nhận làm con nuôi thì Bộ Tư pháp chuyển hồ sơ của người nhận con nuôi cho Sở Tư pháp nơi trẻ em được giới thiệu làm con nuôi thường trú để xem xét, giới thiệu trẻ em làm con nuôi theo trình tự quy định của pháp luật.Quy định này nhằm đảm bảo nguyên tắc giải quyết việc con nuôi con nuôi, bảo vệ lợi ích tốt nhất cho con nuôi.

Về yêu cầu chuyển hồ sơ của người nhận con nuôi cho Sở Tư pháp để giới thiệu trẻ em làm con nuôi được hướng dẫn cụ thể tại Điều 19 Nghị định 19/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của luật nuôi con nuôi.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật nuôi con nuôi.

Luật Hoàng Anh