Chiến lược, quy hoạch dự trữ Quốc gia được quy định như thế nào?

Pháp lệnh Dự trữ Quốc gia có Chương II quy định về xây dựng quỹ dự trữ quốc gia. Tuy nhiên, tại Luật DTQG, đã quy định tại Chương này đã được nâng lên thành Chiến lược, kế hoạch DTQG; đồng thời, quy định cụ thể hơn về nguyên tắc, căn cứ xây dựng và nội dung của chiến lược, kế hoạch DTQG.

1. Chiến lược dự trữ Quốc gia.

Theo Điều 23 Luật dự trữ Quốc gia số 22/2012/QH13 ngày 20 tháng 11 năm 2012 (sau đây gọi là Luật DTQG 2012) quy định về nguyên tắc, nội dung chiến lược dự trữ Quốc gia như sau:

“Điều 23. Chiến lược dự trữ quốc gia

1. Nguyên tắc xây dựng chiến lược dự trữ quốc gia:

a) Phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và quy hoạch ngành, vùng lãnh thổ trong từng thời kỳ;

b) Phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách nhà nước;

c) Căn cứ vào dự báo tình hình thế giới, khu vực và trong nước, tình huống đột xuất, cấp bách có khả năng xảy ra.

2. Nội dung chiến lược dự trữ quốc gia:

a) Mục tiêu dự trữ quốc gia, bảo đảm yêu cầu phát triển bền vững, phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế;

b) Nguồn lực dự trữ quốc gia; kế hoạch bố trí dự trữ quốc gia theo các khu vực, địa bàn chiến lược; bảo đảm quản lý, sử dụng hiệu quả, đúng mục đích; sẵn sàng ứng phó với tình huống đột xuất, cấp bách;

c) Định hướng phát triển dự trữ quốc gia;

d) Nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu thực hiện chiến lược dự trữ quốc gia.”

Quy định về Chiến lược dự trữ quốc gia để định hướng pháp triển ngành DTQG đảm bảo phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội. Theo đó, đã quy định về nguyên tắc xây dựng Chiến lược, nội dung Chiến lược và quy định cụ thể chiến lược dự trữ quốc gia được xây dựng cho giai đoạn 10 năm, tầm nhìn 20 năm phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội.

2. Kế hoạch dự trữ Quốc gia.

Theo Điều 24 Luật DTQG 2012 quy định kế hoạch dự trữ Quốc gia như sau:

- Kế hoạch dự trữ quốc gia được xây dựng 5 năm, hằng năm và được tổng hợp chung vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

- Căn cứ xây dựng kế hoạch dự trữ quốc gia:

+ Chiến lược phát triển dự trữ quốc gia;

+ Mục tiêu của dự trữ quốc gia;

+ Khả năng cân đối của ngân sách nhà nước;

+ Dự báo về tình hình kinh tế - xã hội trong nước, quốc tế.

- Nội dung kế hoạch dự trữ quốc gia:

+ Mức dự trữ quốc gia cuối kỳ;

+ Kế hoạch tăng, giảm dự trữ quốc gia, luân phiên đổi hàng;

+ Đầu tư phát triển cơ sở vật chất - kỹ thuật;

+ Nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật và công nghệ;

+ Phương án cân đối nguồn tài chính cho hoạt động dự trữ quốc gia.

3. Tổng mức dự trữ quốc gia

Theo Điều 25 Luật DTQG 2012 quy định tổng mức dự trữ quốc gia: Tổng mức dự trữ quốc gia được bảo đảm thực hiện mục tiêu dự trữ quốc gia.

4. Phương thức dự trữ quốc gia

Theo Điều 26 Luật DTQG 2012 quy định phương thức dự trữ quốc gia: Dự trữ quốc gia được dự trữ bằng vật tư, thiết bị, hàng hóa.

5. Danh mục hàng dự trữ quốc gia

Pháp lệnh DTQG chỉ quy định về nguyên tắc xác định hàng DTQG và giao Chính phủ quyết định Danh mục hàng dự trữ quốc gia. Tuy nhiên, để đảm bảo tính pháp lý cao và tầm quan trọng của các mặt hàng DTQG, Luật DTQG đã quy định cụ thể các tiêu chí lựa chọn hàng DTQG. Theo đó, hàng DTQG phải đáp ứng một trong các tiêu chí tại tại Khoản 1 Điều 27 Luật DTQG 2012 sau đây:

- Là mặt hàng chiến lược, thiết yếu, có tần suất sử dụng nhiều, có tác dụng ứng phó kịp thời trong tình huống đột xuất, cấp bách;

- Là mặt hàng đặc chủng, không thể thay thế;

- Là vật tư, thiết bị, hàng hóa bảo đảm quốc phòng, an ninh mà sản xuất trong nước chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng, chất lượng, chủng loại.

Bên cạnh việc cụ thể các tiêu chí, Khoản 2 Điều 27 Luật DTQG 2012 còn quy định cụ thể danh mục hàng DTQG theo 12 nhóm như sau:

- Lương thực;

- Vật tư, thiết bị cứu hộ, cứu nạn;

- Vật tư thông dụng động viên công nghiệp;

- Muối trắng;

- Nhiên liệu;

- Vật liệu nổ công nghiệp;

- Hạt giống cây trồng;

- Thuốc bảo vệ thực vật;

- Hóa chất khử khuẩn, khử trùng làm sạch môi trường, xử lý nguồn nước sinh hoạt và trong nuôi trồng thủy sản;

- Thuốc phòng, chống dịch bệnh cho người;

- Thuốc phòng, chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm, cây trồng, nuôi trồng thủy sản;

- Vật tư, thiết bị, hàng hóa phục vụ quốc phòng, an ninh.

Ngoài ra, Luật cũng quy định rõ trong trường hợp cần điều chỉnh Danh mục hàng dự trữ quốc gia, Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật dự trữ Quốc gia.

Luật Hoàng Anh