Các chủ thể hoạt động quảng cáo thương mại gồm những ai?

Có nhiều chủ thể tham gia vào hoạt động quảng cáo thương mại với mục đích, cách thức và mức độ khác nhau. Đó có thể là thương nhân quảng cáo (người quảng cáo), thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người phát hành quảng cáo, người cho thuê phương tiện quảng cáo...

1. Người quảng cáo

Người quảng cáo theo định nghĩa tại Khoản 5 Điều 3 Luật Quảng cáo 2012 quy định như sau:

“5. Người quảng cáo là tổ chức, cá nhân có yêu cầu quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của mình hoặc bản thân tổ chức, cá nhân đó”.

Do đối tượng của quảng cáo có thể là hàng hoá, dịch vụ sinh lời hoặc thông tin, dịch vụ không sinh lời nên người quảng cáo có thể là thương nhân hoặc không phải là thương nhân. Trong quảng cáo thương mại, người quảng cáo phải là thương nhân hoặc chi nhánh của thương nhân Việt Nam, chỉ nhánh của thương nhân nước ngoài được phép hoạt động tại Việt Nam. Các tổ chức, cá nhân trên đây có quyền trực tiếp quảng cáo về hoạt động kinh doanh, hàng hoá dịch vụ kinh doanh của mình hoặc thuê tổ chức kinh doanh dịch vụ quảng cáo thực hiện việc quảng cáo thương mại.

Phù hợp với quyền tự do kinh doanh, pháp luật cho phép thương nhân quảng cáo có quyền lựa chọn người kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người phát hành quảng cáo, phương tiện và hình thức quảng cáo; được quyền đang kí bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với sản phẩm quảng cáo của mình.

Người quảng cáo có nghĩa vụ đảm bảo nội dung quảng cáo trung thực, chính xác, phải xuất trình văn bản đảm bảo tính trung thực, chính xác của nội dung thông tin quảng cáo khi người kinh doanh dịch vụ quảng cáo hoặc người phát hành quảng cáo yêu cầu.

2. Thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo

Tại Điều 104 Luật Thương mại 2005 quy định về kinh doanh dịch vụ quảng cáo thương mại như sau:

“Điều 104. Kinh doanh dịch vụ quảng cáo thương mại

Kinh doanh dịch vụ quảng cáo thương mại là hoạt động thương mại của thương nhân để thực hiện việc quảng cáo thương mại cho thương nhân khác”.

Thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo được hiểu là tổ chức, cá nhân thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình hoạt động quảng cáo nhằm mục đích sinh lời (theo Khoản 6 Điều 3 Luật Quảng cáo 2012).

Tổ chức, cá nhân muốn kinh doanh dịch vụ quảng cáo phải có giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh theo quy định của pháp luật. Thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo thương mại có quyền đặt chá nhanh hoặc văn phòng đại diện tại các tỉnh thành phố khác. Khi mở chi nhánh, văn phòng đại diện tại các tỉnh, thành phố khác, thương nhân phải thông báo cho Phòng đăng kí kinh doanh cấp tỉnh và Sở Văn hóa - Thông tin nơi đặt chi nhánh, văn phòng đại diện. Sau khi được Phòng đăng kí kinh doanh cấp tỉnh cấp giấy chứng nhận đăng kí hoạt động, chi nhánh, văn phòng đại diện của thương nhận được phép bắt đầu kinh doanh dịch vụ quảng cáo.

Thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo có quyền sau đây:

+ Lựa chọn hình thức, lĩnh vực kinh doanh dịch vụ quảng cáo (quảng cáo có phát hành hoặc không kèm theo việc phát hành sản phẩm quảng cáo...);

+ Yêu cầu người quảng cáo cung cấp thông tin trung thực, chính xác về nội dung quảng cáo;

+ Đăng kí bảo hộ quyển sở hữu trí tuệ đổi với sản phẩm quảng cáo của mình;

+ Hợp tác với các tổ chức cá nhân trong hoạt động quảng cáo, tham gia Hiệp hội quảng cáo trong nước, nước ngoài...

Bên cạnh đó, thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo có nghĩa vụ thực hiện đúng các quy định của pháp luật về quảng cáo, nội dung giấy chứng nhận đăng kí kinh doanh, các cam kết trong hợp đồng dịch vụ quảng cáo...

3. Người phát hành quảng cáo

Tại Khoản 7 Điều 3 Luật Quảng cáo 2012 định nghĩa người phát hành quảng cáo như sau: “7. Người phát hành quảng cáo là tổ chức, cá nhân dùng phương tiện quảng cáo thuộc trách nhiệm quản lý của mình giới thiệu sản phẩm quảng cáo đến công chúng, bao gồm cơ quan báo chí, nhà xuất bản, chủ trang thông tin điện tử, người tổ chức chương trình văn hóa, thể thao và tổ chức, cá nhân sử dụng phương tiện quảng cáo khác.”

Tại Điều 115 Luật Thương mại 2005 cũng có quy định về người phát hành quảng cáo thương mại như sau:

“Điều 115. Người phát hành quảng cáo thương mại

Người phát hành quảng cáo thương mại là người trực tiếp phát hành sản phẩm quảng cáo thương mại.”

Quan hệ quảng cáo có thể hình thành trên cơ sở hợp đồng phát hành quảng cáo giữa người quảng cáo hoặc thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo với người phát hành quảng cáo. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào cách thức quảng cáo và phương tiện quảng cáo được sử dụng, thương nhân thực hiện việc quảng cáo và thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo có thể thực hiện luôn các công việc của người phát hành quảng cáo.

Người phát hành quảng cáo được quảng cáo trên phương tiện của mình và thu phí dịch vụ phát hành quảng cáo. Người phát hành quảng cáo có nghĩa vụ tuân thủ các quy định pháp luật về sử dụng phương tiện quảng cáo thương mại, pháp luật về báo chí, xuất bản, về quản lí mạng thông tin máy tính, chương trình hoạt động văn hoá thể thao, hội chợ, triển lãm trong việc sử dụng báo chí, xuất bản phẩm, mạng thông tin máy tính, chương trình hoạt động văn hoá thể thao, hội chợ triển lãm và các phương tiện quảng cáo khác để quảng cáo, thực hiện hợp đồng phát hành quảng cáo đã kí và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

4. Người cho thuê phương tiện quảng cáo

Người cho thuê phương tiện quảng cáo là tổ chức, cá nhân sở hữu phương tiện quảng cáo. Người cho thuê phương tiện quảng cáo có thể là thương nhân hoặc không phải là thương nhân nhưng đều có quyền lựa chọn khách hàng (người quảng cáo, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo) cho mình và thu phí từ việc cho thuê phương tiện để quảng cáo theo thoả thuận trong hợp đồng.

Trên đây là các chủ thể tham gia hoạt động quảng cáo thương mại và quyền và nghĩa vụ của các chủ thể đó. Thương nhân có thể trực tiếp thực hiện hoạt động quảng cáo thương mại hoặc thuê thương nhân kinh doanh dịch vụ quảng cáo thực hiện quảng cáo thương mại cho mình thông qua hợp đồng dịch vụ quảng cáo thương mại.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Thương mại 2005

Luật Hoàng Anh