Các hình thức khuyến mại được quy định như thế nào?

Các thương nhân thường có các chương trình khuyến mại, giảm giá, mua hai tặng một…. Đó là những hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân nhằm thu hút khách hàng, nâng cao khả năng cạnh tranh. Có nhiều cách thức khác nhau để thương nhân dành cho khách hàng những lợi ích nhất định. Lợi ích mà khách hàng được hưởng có thể là lợi ích vật chất (tiến, hàng hoá) hay lợi ích phi vật chất (được cung ứng dịch vụ miễn phí). Hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại và hàng hoá, dịch vụ dùng để khuyến mại phải là những hàng hoá dịch vụ được kinh doanh hợp pháp. Vậy pháp luật quy định có những hình thức khuyến mại nào? Hãy GỌI NGAY tới số điện thoại 0908308123 để được Luật sư tư vấn pháp luật  MIỄN PHÍ một cách nhanh chóng, đầy đủ nhất hoặc tìm hiểu các thông tin pháp lý cần thiết thông qua nội dung bài viết dưới đây.

Căn cứ pháp lý

Luật Thương mại 2005 và  Mục 2 Nghị định 81/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 quy định thương nhân được thực hiện các hình thức khuyến mại sau đây:

Khuyến mại là gì?

Tại Khoản 1 Điều 88 Luật Thương mại 2005 định nghĩa về thuật ngũ khuyến mại như sau:

“Điều 88. Khuyến mại

1. Khuyến mại là hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân nhằm xúc tiến việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ bằng cách dành cho khách hàng những lợi ích nhất định.”

Xúc tiến thương mại được hiểu là hoạt động thúc đẩy, tìm kiếm cơ hội mua bán hàng hoá và cung ứng dịch vụ, bao gồm hoạt động khuyến mại, quảng cáo thương mại, trưng bày, giới thiệu hàng hoá, dịch vụ và hội chợ, triển lãm thương mại (theo Khoản 10 Điều 3 Luật Thương mại về giải thích từ ngữ).

Như vậy, khuyến mại là một hình thức của hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân. Theo đó, thương nhân sẽ thực hiện các hoạt động thúc đẩy, tìm kiếm cơ hội mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ bằng cách là dành cho khách hàng những lợi ích nhất định. Đây chính là dấu hiệu phân biệt hành vi khuyến mại với các hành vi xúc tiến thương mại khác.

Đặc điểm của khuyến mại

Từ khái niệm trên, có thể thấy khuyến mại có ba đặc điểm cơ bản sau đây:

+ Chủ thể thực hiện hành vi khuyến mại là thương nhân.

Theo Khoản 2 Điều 88 Luật Thương mại 2005 quy định như sau:

“2. Thương nhân thực hiện khuyến mại là thương nhân thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Thương nhân trực tiếp khuyến mại hàng hóa, dịch vụ mà mình kinh doanh;

b) Thương nhân kinh doanh dịch vụ khuyến mại thực hiện khuyến mại cho hàng hóa, dịch vụ của thương nhân khác theo thỏa thuận với thương nhân đó.”

Để tăng cường cơ hội thương mại, thương nhân có thể trực tiếp tổ chức thực hiện việc khuyến mại hàng hóa, dịch vụ mà mình kinh doanh, cũng có thể lựa chọn dịch vụ khuyến mại cho thương nhân khác để kinh doanh. Quan hệ dịch vụ này hình thành trên cơ sở hợp đồng dịch vụ khuyến mại giữa thương nhân có nhu cầu khuyến mại và thương nhân kinh doanh dịch vụ.

+ Cách thức xúc tiến thương mại: Là dành cho khách hàng những lợi ích nhất định. Tuỳ thuộc vào mục tiêu của đợt khuyến mại, tuỳ thuộc vào trạng thái cạnh tranh, phản ứng của đối thủ cạnh tranh trên thương trường, tuỳ thuộc điều kiện kinh phí dành cho khuyến mại, lợi ích mà thương nhân dành cho khách hàng có thể là quà tặng, hàng mẫu để dùng thử, mua hàng giảm giá... hoặc là lợi ích phi vật chất khác. Khách hàng được khuyến mại có thể là người tiêu dùng hoạt các trung gian phân phối, ví dụ: Các đại lí bán hàng.

Ví dụ: Công ty A thực hiện chương trình giảm 40% giá các loại mặt hàng được bày bán trực tiếp tại các cửa hàng của công ty, đồng thời khi khách hàng mua hàng từ 1.000.000 đồng trở lên sẽ được tặng thẻ đổi quà tại quầy thanh toán.

+ Mục đích của khuyến mại là xúc tiến việc bán hàng và cung ứng dịch vụ. Để thực hiện mục đích này, các đợt khuyến mại có thể hướng tới mục tiêu lối kéo hành vi mua sắm, sử dụng dịch vụ của khách hàng, giới thiệu một sản phẩm mới, kích thích trung gian phân phối chú ý hơn nữa đến hàng hoá của doanh nghiệp, tăng lượng hàng đặt mua thông qua đó tăng thị phần của doanh nghiệp trên thị trường hàng hóa, dịch vụ.

Các hình thức khuyến mại 

1. Hàng mẫu

Thực hiện cách thức này, thương nhân đưa hàng mẫu, cung ứng dịch vụ mẫu để khách hàng dùng thử không phải trả tiền. Thông thường, hàng mẫu được sử dụng khi thương nhân cần giới thiệu một sản phẩm mới hoặc sản phẩm đã cải tiến, do vậy, hàng mẫu đưa cho khách hàng dùng thử là hàng đang bán hoặc sẽ được bán trên thị trường. Thương nhân khi đưa hàng mẫu, cung ứng dịch vụ mẫu cho khách hàng phải chịu trách nhiệm về chất lượng của hàng mẫu, dịch vụ mẫu và phải thông báo cho khách hàng đầy đủ thông tin liên quan đến việc sử dụng hàng mẫu, dịch vụ mẫu.

Ví dụ: Một công ty đồ họa thiết kế ra một loại game mới cho người chơi, công ty thực hiện khuyến mại theo hình thức để người chơi chơi thử ở lần chơi đầu tiên, sau lần chơi đầu nếu người chơi muốn chơi tiếp thì phải mua game (tải về điện thoại) với giá là 200.000 đồng/tháng.

2. Quà tặng

Thương nhân được phép tặng hàng hoá, cung ứng dịch vụ cho khách hàng không thu tiền để thực hiện mục tiêu xúc tiến thương mại. Tăng quà được thực hiện đối với khách hàng có hành vi mua sắm hàng hóa hoặc sử dụng dịch vụ của thương nhân. Hàng hoá, dịch vụ dùng làm quà tặng có thể là hàng hoá, dịch vụ mà thương nhân đang kinh doanh hoặc là hàng hoá, dịch vụ của thương nhân khác. Việc luật pháp cho phép sử dụng hàng hoá, dịch vụ của thương nhân khác để phát tặng cho phép khuyến khích sự liên kết xúc tiến thương mại của các thương nhân nhằm khai thác lợi ích tối đa. Việc tặng quà trong trường hợp này không chỉ có ý nghĩa thúc đẩy hành vi mua sắm, sử dụng dịch vụ mà thương nhân còn có cơ hội quảng cách giới thiệu về hàng hóa, dịch vụ của nhau.

Ví dụ: Công ty A thực hiện chương trình khuyến mại với hình thức tặng quà, khi mua bột giặt tại gian hàng của công ty, khách hàng sẽ được tặng quà là một chậu nhựa có in logo của công ty.

3. Giảm giá

Giảm giá là hành vi bán hàng, cung ứng dịch vụ trong thời gian khuyến mại với giá thấp hơn giá bán, giá cung ứng dịch vụ bình thường trước đó được áp dụng trong thời gian khuyến mại mà thương nhân đã đăng kí hoặc thông báo. Nếu hàng hoá, dịch vụ thuộc diện Nhà nước quản lí giá thì việc khuyến mại theo hình thức này được thực hiện theo quy định của Chính phủ. Khi khuyến mại theo cách thức này, để đảm bảo môi trường cạnh tranh lành mạnh, chống hành vi bán phá giá, luật pháp thường có quy định giới hạn mức độ giảm giá đối với từng đơn vị hàng hoá, dịch vụ.

Tại Điều 7 Nghị định 81/2018/NĐ-CP ngày 22/5/2018 quy định chi tiết về mức giảm giá tối đa đối với hàng hóa, dịch vụ khuyến mại như sau:

+ Mức giảm giá tối đa đối với hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại không được vượt quá 50% giá hàng hóa, dịch vụ đó ngay trước thời gian khuyến mại.

+ Trong các trường hợp tổ chức các chương trình khuyến mại tập trung (giờ, ngày, tuần, tháng, mùa khuyến mại) thì áp dụng mức giảm giá tối đa đối với hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại là 100%.

+ Không áp dụng hạn mức giảm giá tối đa khi thực hiện khuyến mại giảm giá cho: Hàng hóa dịch vụ khi thực hiện chính sách bình ổn giá của Nhà nước; Hàng thực phẩm tươi sống; Hàng hóa, dịch vụ trong trường hợp doanh nghiệp phá sản, giải thể, thay đổi địa điểm, ngành nghề sản xuất, kinh doanh.

Việc giới hạn này là cần thiết để đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp xúc tiến thương mại, của người tiêu dùng, khách hàng và của thương nhân khác.

Thương nhân không được giảm giá bán hàng hóa, giá cung ứng dịch vụ trong trường hợp giá bán hàng hóa, dịch vụ thuộc diện Nhà nước định giá cụ thể. Thương nhân không được lợi dụng hình thức khuyến mại này để bán phá giá hàng hóa, dịch vụ. Tổng thời gian thực hiện khuyến mại bằng hình thức giảm giá đối với một loại nhãn hiệu hàng hóa, dịch vụ không được vượt quá 120 ngày trong một năm, không bao gồm thời gian thực hiện khuyến mại của các chương trình khuyến mại bằng hình thức giảm giá trong khuôn khổ các chương trình khuyến mại tập trung và các chương trình, hoạt động xúc tiến thương mại do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

4. Bán hàng, cung ứng dịch vụ có kèm phiếu mua hàng, phiếu sử dụng dịch vụ, phiếu dự thi

Theo các chương trình này, khách hàng có thể được hưởng lợi ích nhất định theo những phương thức khác nhau. Phiếu mua hàng thường có ý nghĩa giảm giá hoặc có mệnh giá nhất định để thanh toán cho những lần mua sau trong hệ thống bán hàng của thương nhân. Phiếu sử dụng dịch vụ có thể cho phép sử dụng dịch vụ miễn phí, theo điều kiện do nhà cung ứng dịch vụ đưa ra. Khác với điều này, phiếu dự thi có thể mang là giải thưởng hoặc không mang lại lợi ích gì cho khách hàng, phụ thuộc vào kết quả dự thi của họ.

Giá trị tối đa của phiếu mua hàng, phiếu sử dụng dịch vụ được tặng kèm theo một đơn vị hàng hóa được bán, dịch vụ được cung ứng trong thời gian khuyến mại phải tuân thủ quy định hạn mức tối đa về giá trị vật chất dùng để khuyến mại (không được vượt quá 50% giá trị vật chất, tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại không được vượt quá 50% tổng giá trị của hàng hóa, dịch vụ được khuyết mại).

Đối với hình thức khuyến mại là phiếu dự thi thì việc tổ chức thi và mở thưởng phải được tổ chức công khai, có sự chứng kiến của đại diện khách hàng và phải được thông báo cho Sở Công Thương nơi tổ chức thi, mở thưởng trước ngày tổ chức thi, mở thưởng. Trường hợp chương trình khuyến mại có tổng giá trị giải thưởng dưới 100 triệu đồng thì thương nhân không phải thông báo cho Sở Công Thương theo quy định. Thương nhân thực hiện khuyến mại phải tổ chức thi và trao giải thưởng theo thể lệ và giải thưởng mà thương nhân đã công bố.

Ví dụ: Công ty A thực hiện chương trình phát phiếu mua hàng, tích điểm đối với những khách hàng mua hàng tại của hàng của công ty. Mỗi lần mua hàng sẽ được tích 1 điểm, khi đủ 100 điểm, khách hàng sẽ nhận được phiếu giảm giá 10% đối với lần mua sau đó.

5. Tổ chức các sự kiện để thu hút khách hàng

Các sự kiện này được tổ chức gắn liền hoặc tách rời với việc mua bán hàng hóa, sử dụng dịch vụ của khách hàng, ví dụ các chương trình mang tính may rủi mà khách hàng trúng thưởng hoàn toàn do sự may mắn. Bốc thăm, cào số trúng thưởng. bóc, mở sản phẩm trúng thưởng, vé số dự thưởng... là các sự kiện được tổ chức gắn liền với hành vi mua sắm. Tổ chức cho khách hàng tham gia các chương trình văn hoá, nghệ thuật, giải trí... có thể là lợi ích phi vật chất mà thương nhân dành khuyến mại cho khách hàng, cũng có thể nhằm hướng tới khách hàng mục tiêu của thương nhân. Ngoài các sự kiện trên đây, thương nhân có thể tổ chức chương trình khách hàng thường xuyên, các sự kiện khác vì mục đích khuyến mại.

Ngoài ra, pháp luật không cấm thương nhân sử dụng các hình thức khác để khuyến mại nhưng khi tiến hành phải được cơ quan quản lí nhà nước về thương mại chấp thuận.

Như vậy, lợi ích mà khách hàng nhận được thông qua khuyến mại là lợi ích vật chất hoặc phi vật chất. Tuỳ thuộc mức do ảnh hưởng của các hình thức khuyến mại đến môi trường kinh doanh, đến lợi ích của khách hàng, lợi ích của thương nhân khác, Nhà nước có những quy định khác biệt về điều kiện thủ tục thực hiện khuyến mại.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Thương mại 2005

Hi vọng qua bài viết trên đây, bạn đọc đã nắm bắt được các vấn đề pháp lý cơ bản nhất liên quan đến hình thức khuyến mãi theo quy định của pháp luật hiện hành. Nếu như có thắc mắc hoặc có vấn đề nào chưa rõ, đừng ngần ngại liên hệ với Công ty Luật Hoàng Anh qua số hotline: 0908 308 123 để trao đổi và làm rõ thêm.