Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh là gì?

Luật Cạnh tranh số 23/2018/QH14 được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ V đã quy định thành lập Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia với vai trò là cơ quan đơn nhất tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Công Thương thực hiện chức năng quản lý nhà nước về cạnh tranh và trực tiếp thực hiện việc điều tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về cạnh tranh trên cơ sở hợp nhất, tổ chức lại Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng và Hội đồng Cạnh tranh (gồm Văn phòng Hội đồng Cạnh tranh).

Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh là bộ máy giúp việc của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia

- Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia là cơ quan trực thuộc Bộ Công Thương được thành lập để tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Công Thương thực hiện chức năng quản lí nhà nước về cạnh tranh, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia bao gồm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và các thành viên. Bộ máy giúp việc của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia là cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh và các đơn vị chức năng khác.

- Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia là người đứng đầu, chịu trách nhiệm trước pháp luật về tổ chức, hoạt động của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (căn cứ vào Điều 47 của Luật Cạnh tranh năm 2018). Và chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia có thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm các chức vụ trong cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh.

Theo đó, tại Điều 50 của Luật Cạnh tranh năm 2018 quy định về cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh như sau:

“Điều 50. Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh

1. Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh thuộc Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia, có chức năng điều tra các hành vi vi phạm quy định tại Luật này.

2. Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

a) Thu thập, tiếp nhận thông tin nhằm phát hiện hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về cạnh tranh;

b) Tổ chức điều tra vụ việc cạnh tranh;

c) Kiến nghị áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính trong điều tra, xử lý vụ việc cạnh tranh;

d) Thực hiện các biện pháp nghiệp vụ điều tra trong quá trình điều tra phù hợp với quy định của pháp luật;

đ) Nhiệm vụ khác theo phân công của Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia.”

- Theo Khoản 9 Điều 3 Luật Cạnh tranh năm 2018 thì vụ việc cạnh tranh được hiểu là vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về cạnh tranh bị điều tra, xử lý theo quy định của Luật này, bao gồm vụ việc hạn chế cạnh tranh, vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế và vụ việc cạnh tranh không lành mạnh. Như vậy, cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh dưới sự phân công, chỉ đạo của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia sẽ tiếp nhận và điều tra tất cả những vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật cạnh tranh và thuộc thẩm quyền xử lý của Ủy ban Cạnh tranh quốc gia.

Nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh

Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

- Thu thập, tiếp nhận thông tin nhằm phát hiện hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về cạnh tranh. Ví dụ các điều tra viên của cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh sẽ thu thập, tiếp nhận những thông tin cần thiết như tài liệu, hợp đồng giao kết giữa các doanh nghiệp khi thỏa thuận giá hàng hóa trong vụ việc cạnh tranh để làm rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật nếu một bên thực hiện thỏa thuận hạn chế cạnh tranh bị cấm.

- Tổ chức điều tra vụ việc cạnh tranh. Khi nhận thấy dấu hiệu vi phạm pháp luật cạnh tranh của doanh nghiệp, cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh cần có trách nhiệm tổ chức điều tra vụ việc để ngăn chặn hậu quả xấu có thể xảy ra, và chuẩn bị cho việc tiến hành tố tụng cạnh tranh nếu cần thiết.

- Kiến nghị áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính trong điều tra, xử lý vụ việc cạnh tranh.

- Thực hiện các biện pháp nghiệp vụ điều tra trong quá trình điều tra phù hợp với quy định của pháp luật. Có những thông tin, tài liệu thu thập được cần phải đem đi giám định để tăng độ xác thực của chứng cứ hoặc cần giải mã nếu là những chứng cứ được bảo mật cao, do đó cơ quan điều tra cần phải dùng đến các biện pháp nghiệp vụ để thực hiện điều đó.

- Nhiệm vụ khác theo phân công của Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Cạnh tranh năm 2018

Luật Hoàng Anh