Người mua hàng trong đấu giá hàng hóa là những ai?

Đấu giá hàng hóa là hoạt động thương mại, theo đó người bán hàng tự mình hoặc thuê người tổ chức đấu giá thực hiện việc bán hàng hoá công khai để chọn người mua trả giá cao nhất. Người mua hàng trả giá cao nhất sẽ mua được hàng. Vậy người mua hàng là những ai có điều kiện gì không, hãy tham khảo bài viết dưới đây.

Khái niệm người mua hàng

Người mua hàng chính là người tham gia đấu giá. Người tham gia đấu giá được quy định tại Khoản 1 Điều 187 Luật thương mại năm 2005 như sau: “1. Người tham gia đấu giá hàng hoá là tổ chức, cá nhân đăng ký tham gia cuộc đấu giá.”

Tại Khoản 7 Điều 5 Luật đấu giá tài sản 2016 cũng định nghĩa về người tham gia đấu giá như sau: “7. Người tham gia đấu giá là cá nhân, tổ chức có đủ điều kiện tham gia đấu giá để mua tài sản đấu giá theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.”

Về đối tượng đăng kí mua hàng hoá, trên nguyên tắc nhà nước khuyến khích sự cạnh tranh rộng rãi có lợi cho người bán hàng trong hoạt động bán đấu giá. Tuy nhiên, để bảo vệ tính trung thực và hợp pháp của các cuộc bán đấu giá, pháp luật quy định một số đối tượng sau không được quyền tham gia trả giá (theo Điều 198 Luật Thương mại năm 2005):

+ Người không có năng lực hành vi dân sự, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định của Bộ luật dân sự hoặc người tại thời điểm đấu giá không nhận thức, làm chủ được hành vi của mình;

+ Những người làm việc trong tổ chức bán đấu giá hàng hoá; cha, mẹ, vợ, chồng, con của những người đó;

+ Người đã trực tiếp thực hiện việc giám định hàng hoá bán đấu giá; cha, mẹ, vợ, chồng, con của người đó;

+ Những người không có quyền mua hàng hoá đấu giá theo quy định của pháp luật.

Quyền và nghĩa vụ của người mua hàng hóa

Người mua hàng hoá có các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật nhưng chủ yếu tập trung vào một số vấn để chính như:

a. Quyền của người mua hàng hoá

+ Tham gia trả giá;

+ Được quyền mua hàng hoá nếu đạt điều kiện trong cuộc bán đấu giá;

+ Được quyền nhận lại tiền đặt cọc trong trường hợp không mua được hàng hoá;

+ Được quyền trả lại hàng hoá trong trường hợp hàng hoá không đúng với niêm yết, thông báo;

+ Được quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại đối với những sai sót về thông tin về hàng hoá của người tổ chức bán đấu giá.

b. Nghĩa vụ của người mua hàng hoá

+ Đặt cọc để đăng kí mua hàng theo yêu cầu của người tổ chức bán đấu giá:

+ Tham gia trả giá;

+ Chịu mọi chi phí liên quan đến cuộc bán đấu giá nếu đã được chọn là người mua hàng mà lại từ chối mua hàng dẫn đến cuộc đấu giá không thành.

Cuộc đấu giá được coi là không thành trong các trường hợp sau đây (theo quy định tại Điều 202 Luật Thương mại 2005):

+ Không có người tham gia đấu giá, trả giá;

+ Giá cao nhất đã trả thấp hơn mức giá khởi điểm đối với phương thức trả giá lên.

Tại Điều 205 Luật Thương mại 2005 cũng quy định về việc người mua hàng từ chối mua hàng: Trừ trường hợp có thoả thuận khác, sau khi tuyên bố kết thúc cuộc đấu giá, người mua hàng bị ràng buộc trách nhiệm; nếu sau đó người mua hàng từ chối mua hàng thì phải được người bán hàng chấp thuận, nhưng phải chịu mọi chi phí liên quan đến việc tổ chức bán đấu giá. Trong trường hợp người mua được hàng hoá đấu giá đã nộp một khoản tiền đặt trước mà từ chối mua thì không được hoàn trả khoản tiền đặt trước đó. Khoản tiền đặt trước đó thuộc về người bán hàng.

Đăng ký tham gia đấu giá

Người tổ chức đấu giá có thể yêu cầu người muốn tham gia đấu giá phải đăng ký tham gia trước khi bán đấu giá.

Việc đăng ký tham gia bán đấu giá được quy định tại Điều 199 Luật Thương mại 2005, cụ thể:

+ Người tổ chức đấu giá có thể yêu cầu người tham gia đấu giá nộp một khoản tiền đặt trước, nhưng không quá 2% giá khởi điểm của hàng hoá được đấu giá.

Giá khởi điểm là giá ban đầu thấp nhất của tài sản đấu giá trong trường hợp đấu giá theo phương thức trả giá lên; giá ban đầu cao nhất của tài sản đấu giá trong trường hợp đấu giá theo phương thức đặt giá xuống (theo Khoản 3 Điều 5 Luật đấu giá tài sản 2016).

+ Trường hợp người tham gia đấu giá mua được hàng hoá bán đấu giá thì khoản tiền đặt trước được trừ vào giá mua, nếu không mua được thì khoản tiền đặt trước được trả lại cho người đã nộp khoản tiền đặt trước đó ngay sau khi cuộc đấu giá kết thúc.

+ Trường hợp người đăng ký tham gia đấu giá đã nộp một khoản tiền đặt trước nhưng sau đó không dự cuộc đấu giá thì người tổ chức đấu giá có quyền thu khoản tiền đặt trước đó.

Như vậy khi tham gia đấu giá, người mua hàng phải là đối tượng không thuộc trường hợp không được phép tham gia đấu giá và phải đăng ký tham gia đấu giá theo yêu cầu của người tổ chức đấu giá. Người mua hàng cần tuân thủ đúng theo các quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của mình.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Thương mại 2005

Luật Hoàng Anh