Người tổ chức bán đấu giá hàng hóa và người điều hành đấu giá là những ai?

Đấu giá hàng hoá là hoạt động thương mại, theo đó người bán hàng tự mình hoặc thuê người tổ chức đấu giá thực hiện việc bán hàng hoá công khai để chọn người mua trả giá cao nhất. Vậy người tổ chức đấu giá là ai? Có khác biệt gì so với người điều hành đấu giá?

Người tổ chức đấu giá

a. Khái niệm

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 186 Luật Thương mại 2005 định nghĩa như sau: “1. Người tổ chức đấu giá là thương nhân có đăng ký kinh doanh dịch vụ đấu giá hoặc là người bán hàng của mình trong trường hợp người bán hàng tự tổ chức đấu giá”.

Trong đó, người bán hàng là chủ sở hữu hàng hoá, người được chủ sở hữu hàng hoá uỷ quyền bán hoặc người có quyền bán hàng hoá của người khác theo quy định của pháp luật (theo Khoản 2 Điều 186 Luật Thương mại 2005).

Như vậy, thuật ngữ người tổ chức đấu giá hàng hoá được đặt ra đối với cả trường hợp người bán hàng hoá tự mình tổ chức bán đấu giá hàng hoá và cả trong trường hợp người tổ chức bán đấu giá là một thương nhân lấy hoạt động dịch vụ tổ chức bán đấu giá hàng hoá làm nghề nghiệp của mình. Có thể nói, xét về bản chất, người tổ chức bán đấu giá là người tiến hành các công việc cụ thể của một cuộc bán đấu giả hàng hoá. Trong trường hợp người bán hàng không tự mình tổ chức bán đấu hàng hoá mà thuê một người tổ chức bản đấu giá chuyên nghiệp tiến hành bán đấu giá thì giữa hai người này phải hình thành một hợp đồng dịch vụ tổ chức bản đấu giá trước khi các công việc liên quan đến bán đấu giả hàng hoá được tiến hành.

b. Quyền của người tổ chức bán đấu giá

Người tổ chức bán đấu giá hàng hoá trong trường hợp không phải là người bán hàng hoá, có những quyền được quy định tại Điều 189 Luật thương mại năm 2005 như sau:

+ Yêu cầu người bán hàng cung cấp đầy đủ, chính xác, kịp thời các thông tin cần thiết liên quan đến hàng hoá đấu giá, tạo điều kiện cho người tổ chức đấu giá hoặc người tham gia đấu giá kiểm tra hàng hoá, đấu giá và giao hàng hoá được bán đấu giá cho người mua hàng trong trường hợp người tổ chức đấu giá không phải là người bán hàng dấu giá;

+ Xác định giá khởi điểm trong trường hợp người tổ chức đấu giá là người bán hàng đấu giá hoặc được người bán hàng uỷ quyền;

+ Tổ chức cuộc đấu giá;

+ Yêu cầu người mua hàng thực hiện việc thanh toán;

+ Nhận thù lao dịch vụ đấu giá do người bán hàng trả.

c. Nghĩa vụ của người tổ chức đấu giá

Nghĩa vụ của người tổ chức đấu giá được quy định tại Điều 190 Luật thương mại 2005 như sau:

+ Tổ chức đấu giá hàng hoá theo đúng nguyên tắc, thủ tục do pháp luật quy định và theo phương thức đấu giá thoả thuận với người bán hàng;

+ Thông báo, niêm yết công khai, đầy đủ, chính xác các thông tin cần thiết có liên quan đến hàng hoá đấu giá;

+ Bảo quản hàng hoá đấu giá khi được người bán hàng giao giữ;

+ Trưng bày hàng hoá, mẫu hàng hoá hoặc tài liệu giới thiệu về hàng hoá cho người tham gia đấu giá xem xét;

+ Lập văn bản bán đấu giá hàng hoá và gửi đến người bán hàng, người mua hàng và các bên có liên quan;

+ Giao hàng hoá đấu giá cho người mua phù hợp với hợp đồng tổ chức dịch vụ đấu giá hàng hoá;

+ Làm thủ tục chuyển quyền sở hữu đối với hàng hoá bán đấu giá phải đăng kí quyền sở hữu theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp có thỏa thuận khác với người bán hàng;

+ Thanh toán cho người bán hàng tiền hàng đã bán, kể cả khoản tiền chênh lệch thu được từ người rút lại giá đã trả hoặc trả lại hàng hoá không bán được cho người bán hàng theo thỏa thuận. Trường hợp không có thoả thuận thì phải thanh toán tiền cho người bán hàng chậm nhất là ba ngày làm việc sau khi nhận được tiền của người mua hàng hoặc phải trả lại ngay hàng hoá trong thời hạn hợp lí sau cuộc đấu giá.

Ngoài ra, trong trường hợp giữa người bán hàng hoá và người tổ chức bán đấu giá hàng hoá không có thoả thuận về chi phí liên quan đến cuộc bán đấu giá thì người tổ chức đấu giá chịu chi phí bảo quản hàng hóa được giao, chi phí niêm yết, thông báo, tổ chức bán đấu giá và các chi phí có liên quan khác (theo Khoản 2 Điều 212 Luật Thương mại 2005).

Người điều hành đấu giá

a. Khái niệm

Theo Khoản 2 Điều 187 Luật Thương mại 2005 định nghĩa như sau: “2. Người điều hành đấu giá là người tổ chức đấu giá hoặc người được người tổ chức đấu giá uỷ quyền điều hành bán đấu giá.”

Người điều hành bán đấu giá chính là người xuất hiện chủ yếu và điều khiển các phiên đấu giá theo một trình tự được pháp luật quy định với những điều kiện bán hàng do người bán hàng đưa ra.

b. Quyền và nghĩa của người điều hành đấu giá

Người điều hành đấu giá có các quyền và nghĩa vụ theo (hoặc là) quy định của người tổ chức bán đấu giá hàng hóa trong trường hợp người điều hành là người của tổ chức bán đấu giá; hoặc là theo thỏa thuận giữa người điều hành và người tổ chức bán đấu giá hàng hóa trong các trường hợp khác.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Thương mại 2005

Luật Hoàng Anh