Phân tích vụ việc tập trung kinh tế của Thế giới Di động và Trần Anh (Phần 2)

Căn cứ pháp lý: 

- Luật Cạnh tranh năm 2018.

- Luật Cạnh tranh năm 2004 (đã hết hiệu lực từ ngày 01/07/2019).

- Nghị định số 35/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Cạnh tranh.

Vụ việc mua lại doanh nghiệp giữa Thế giới Di động (Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới Di động) và Trần Anh (Công ty cổ phần thế giới số Trần Anh) năm 2017

Ngày 12 tháng 10 năm 2017, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (CT&BVNTD) đã tiếp nhận Hồ sơ thông báo TTKT Công ty cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động (Thế Giới Di Động) dự kiến mua lại Công ty cổ phần Thế giới số Trần Anh (Trần Anh).

Thế giới Di động dự định mua 100% cổ phần từ các cổ đông hiện hữu của Trần Anh. Sau giao dịch mua lại, Thế giới di động sẽ trở thành công ty mẹ của Trần Anh để trực tiếp quản lý và điều hành toàn bộ hoạt động kinh doanh của Trần Anh.

Sau khi tiến hành thẩm định Hồ sơ thông báo tập trung kinh tế và khảo sát ý kiến của các doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường, ngày 27 tháng 11 năm 2017, Cục CT&BVNTD đã hoàn thiện báo cáo thẩm định hồ sơ tập trung kinh tế.

Ngày 3/1/2018, thương vụ Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới Di động (mã: MWG) thâu tóm chuỗi Điện máy Trần Anh (mã: TAG) chính thức được hoàn tất. MWG đã chi khoảng 850 tỷ đồng sở hữu hơn 23,6 triệu cổ phiếu TAG của Trần Anh, với mức giá khoảng 35.500 đồng/cổ phiếu, tương đương hơn 95,2% số lượng cổ phiếu lưu hành của TAG. Cụ thể, Thế Giới Di Động mua lại cổ phần từ 9 cổ đông hiện hữu tại Trần Anh bao gồm cổ đông lớn nhất là Nojima Corporation với số lượng 7,7 triệu cổ phiếu TAG, tương đương 30,9% vốn. Mua lại 5,6 triệu cổ phiếu, tương đương 22,7% vốn TAG từ ông Trần Xuân Kiên, Chủ tịch HĐQT Trần Anh; mua lại 5,3 triệu cổ phiếu TAG (21,5% vốn) do bà Đỗ Thị Thu Hường nắm giữ và 6 cổ đông cá nhân khác là các nhân sự cấp cao khác tại Trần Anh đã đăng ký bán ra từ ngày 2/1/2018.

Xác định thị phần kết hợp

Qua quá trình tìm hiểu, thu thập thông tin, số lượng các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, mua bán sản phẩm điện máy gia dụng và các sản phẩm công nghệ thông tin trên thị trường là tương đối nhiều. Đặc biệt phải kể đến một số cái tên lớn như: MediaMart, Điện máy xanh, Trần Anh, Vinpro, Pico…

Công ty cổ phần Thế Giới Di Động: Đi sâu vào chi tiết thì chuỗi trong năm 2017 đã đạt doanh thu 34.708 tỉ đồng, tăng 13% so với năm 2016. Chuỗi Điện Máy Xanh có mức tăng trưởng doanh thu ấn tượng nhất, lên tới 121%, đạt 30.245 tỉ đồng. Chuỗi Bách Hóa Xanh mới hoạt động cũng đạt 1.387 tỉ đồng.

Công ty cổ phần thế giới số Trần Anh: Báo cáo quý III trong năm 2017 của Trần Anh cho biết, doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 6 tháng đạt 1.825 tỷ đồng, giảm 7,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, giá vốn bán hàng lại tăng thêm 7 tỷ so với mức công ty tự lập trước đó, lên 1.570 tỷ đồng. Điều này khiến lợi nhuận gộp của công ty chỉ còn gần 255 tỷ đồng. giảm 2,7% so với báo cáo tự lập. Trong khi đó, các khoản chi phí như chi phí tài chính, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp đều tăng khá mạnh so với cùng kỳ năm trước. Theo đó, kết thúc tháng 9/2017, doanh nghiệp báo lỗ 11,7 tỷ đồng, tăng lỗ gấp 2,4 lần so với con số được công bố trước đó (lỗ 4,8 tỷ đồng).

Theo giải trình của Ban lãnh đạo công ty, các thông tin liên quan đến việc mua bán sáp nhập Trần Anh với Thế giới Di động đã ảnh hưởng đến tâm lý khách hàng và làm giảm doanh số.

Thị phần của Thế giới Di động và Trần Anh trên thị trường liên quan

Theo số liệu công bố, năm 2017, với gần 1.500 cửa hàng và dẫn đầu về thị phần đối với cả chuỗi Thế giới di động là 42% và Điện máy là 22%, hệ thống cửa hàng của Thế giới di động có mặt ở tất cả các tỉnh thành của Việt Nam. Tuy nhiên, thị phần điện máy của Thế giới di động lại không mạnh ở thị trường phía Bắc, đặc biệt là Hà Nội. Theo ước tính của CTCK thành phố Hồ Chí Minh (HSC), thị phần ở Hà Nội là khoảng 15% đối với chuỗi Điện máy.

Trong khi đó, Trần Anh hiện chiếm khoảng 15% thị phần điện máy tại Hà Nội và 14% thị phần điện máy cả nước với 39 siêu thị, phạm vi hoạt động chủ yếu tại miền Bắc và miền Trung.

Đến đầu năm 2018, Trần Anh chính thức bị Thế Giới Di Động thâu tóm sau một thương vụ M&A trị giá khoảng 850 tỉ đồng. Sau thương vụ này, Thế Giới Di Động hiện nay đã nắm trong tay gần 40% thị phần bán lẻ điện máy trên cả nước.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Cạnh tranh năm 2018

Luật Hoàng Anh