Hiện nay, việc thực hiện giao dịch thương mại thông qua các bên trung gian thương mại rất phát triển. Các hoạt động trung gian thương mại là hoạt động của thương nhân để thực hiện các giao dịch thương mại cho một hoặc một số thương nhân được xác định, bao gồm hoạt động đại diện cho thương nhân, môi giới thương mại, uỷ thác mua bán hàng hoá và đại lý thương mại. Các hình thức đều có những đặc điểm riêng, tuy nhiên vẫn có nhiều người nhầm lẫn giữa các hình thức này, đặc biệt là đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại. Bài viết dưới đây sẽ phân biệt hai hình thức trung gian thương mại này.

Đại diện cho thương nhân là việc một thương nhân nhận uỷ nhiệm (gọi là bên đại diện) của thương nhân khác (gọi là bên giao đại diện) để thực hiện các hoạt động thương mại với danh nghĩa, theo sự chỉ dẫn của thương nhân đó và được hưởng thù lao về việc đại diện (theo Khoản 1 Điều 141 Luật Thương mại 2005).

Môi giới thương mại là hoạt động thương mại, theo đó một thương nhân làm trung gian (gọi là bên môi giới) cho các bên mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ (gọi là bên được môi giới) trong việc đàm phán, giao kết hợp đồng mua bán hàng hoá, dịch vụ và được hưởng thù lao theo hợp đồng môi giới (theo Điều 150 Luật Thương mại 2005).

+ Đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại đều là hoạt động thương mại, hoạt động trung gian thương mại nhằm mục đích hưởng thù lao theo quy định của Pháp luật thương mại.

+ Chủ thể cung ứng dịch vụ đều phải là thương nhân.

+ Quyền và nghĩa vụ của các bên được xác lập trên cơ sở hợp đồng.

+ Hợp đồng thương mại đều mang đặc điểm chung của hợp đồng và chịu sự điều chỉnh của pháp luật dân sự.

+ Bên cung ứng dịch vụ không bắt buộc phải có đăng ký kinh doanh cùng ngành nghề với bên thuê dịch vụ.

Tiêu chí	Đại diện cho thương nhân	Môi giới thương mại
Cơ sở pháp lý	Từ Điều 141 – Điều 149 Luật Thương mại 2005	Từ Điều 150 – Điều 154 Luật Thương mại 2005
Chủ thể	+ Bên cung ứng dịch vụ: Bên đại diện + Bên thuê dịch vụ: Bên giao đại diện Cả bên giao đại diện và bên giao đại diện đều phải là thương nhân	+ Bên cung ứng dịch vụ: Bên môi giới bắt buộc phải là thương nhân + Bên thuê dịch vụ: Bên được môi giới không bắt buộc phải là thương nhân
Hình thức hợp đồng	Bằng văn bản hoặc hình thức khác có gái trị pháp lý tương đương	Do luật không quy định nên có thể hiểu rằng: hình thức của hợp đồng tuân theo pháp luật dân sự gồm có: văn bản, lời nói hoặc hành vi
Phạm vi đối tượng hợp đồng	Trong mọi lĩnh vực của hoạt động thương mại	Chủ yếu trong lĩnh vực mua bán hàng hóa, hoạt động hàng hải, kinh doanh chứng khoán, kinh doanh bảo hiểm.
Bên nhân danh	Bên đại diện nhân danh bên giao đại diện khi thực hiện các giao dịch	Bên môi giới nhân danh chính mình khi thực hiện các giao dịch
Mối quan hệ	Mối quan hệ giữa các bên thường ổn định, bền vững, mang tính lâu dài	Mối quan hệ giữa các bên thường mang tính mùa vụ, từng vụ việc hoặc lâu dài
Trách nhiệm pháp lý	+ Bên đại diện nhân danh và vì lợi ích của bên giao đại diện khi thực hiện các giao dịch. Bên đại diện không được nhân danh chính mình hoặc nhân danh bên thứ ba trong phạm vi đại diện. + Bên giao đại diện chỉ chịu trách nhiệm về các giao dịch do bên đại diện thực hiện trong phạm vi đại diện	+ Bên môi giới chỉ chịu trách nhiệm về tư cách pháp lý, không chịu trách nhiệm về khả năng thanh toán, thực hiện hợp đồng. + Các bên được môi giới tự mình chịu trách nhiệm đối với các giao dịch do mình xác lập.

Qua đây, ta có thể thấy những điểm giống và khác nhau giữa hai hình thức trung gian thương mại đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại. Phân biệt rõ ràng hai hình thức này, tránh sự nhầm lẫn về quyền và nghĩa vụ cũng như các vấn đề liên quan khác.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Thương mại 2005

Luật Hoàng Anh

Luật sư NGUYỄN ĐÌNH HIỆP - Những con số biết nói

Với 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý, Luật sư Nguyễn Đình Hiệp có sự am hiểu sâu sắc hệ thống pháp luật Việt Nam và triển khai thành công rất nhiều các vụ việc như:

Tư vấn mở chuỗi kinh doanh nhượng quyền thương mại

Tư vấn cấp Giấy phép viễn thông cho doanh nghiệp Việt Nam

Tư vấn pháp lý thường xuyên cho các doanh nghiệp Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc. Tiêu biểu như Công ty CP Tập đoàn Bình Minh, Công ty CP DV Viễn thông Hải Phòng

Tư vấn, xử lý thu hồi công nợ và khởi kiện/khởi tố các đối tượng có nợ khó đòi

Tư vấn pháp lý đầu tư, giấy phép, chuyển nhượng các dự án khoáng sản. Tiêu biểu như Dự án khai thác Khoáng sản của Công ty khoáng sản An Vượng tại huyện Đà Bắc tỉnh Hoà Bình (50ha).

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư mở rộng sản xuất. Tiêu biểu như Dự án sản xuất 50 triệu sản phẩm điện tử thanh toán Công ty TNHH ST Vina (Hàn Quốc); Dự án mở rộng quy mô sản xuất của Công ty TNHH RFTech Việt Nam lên 20 triệu đô la Mỹ;

Tư vấn hợp đồng chuyển giao công nghệ và thực hiện thủ tục đăng ký hợp đồng chuyển giao công nghệ (hầu hết là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài)

Tư vấn pháp lý dự án đầu tư bất động sản. Tiêu biểu như Dự án khu nghỉ dưỡng tại Vịnh Lan Hạ, thành phố Hải Phòng (30ha); Khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng Avana Mai Chau Hideway, tỉnh Hòa Bình (32ha)

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp 100% vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam trong các lĩnh vực. Tiêu biểu như Dự án nhà máy sản xuất của Công ty Mass Well Limited, Công ty Modern Shine Limited tại Trung tâm công nghiệp GNP Yên Bình

300

Tư vấn hồ sơ công bố sản phẩm, hồ sơ phòng cháy chữa cháy, hồ sơ an toàn vệ sinh thực phẩm, đăng ký mã số mã vạch, đăng ký/thông báo website…

500

Tư vấn bảo hộ nhãn hiệu (thương hiệu), quyền tác giả, sáng chế

700

Tư vấn, thực hiện các thủ tục, giấy phép con như: Giấy phép lao động cho người nước ngoài, cấp phép tạm trú cho người nước ngoài, Giấy phép trung tâm ngoại ngữ, Giấy phép ngành dược, Giấy phép quảng cáo…

2000

Tư vấn, thành lập các doanh nghiệp mới, chi nhánh, văn phòng đại diện trên cả nước; các thủ tục thay đổi đăng ký doanh nghiệp trên cả nước

3000

Tư vấn các vụ việc ly hôn, chia tài sản, quyền nuôi con; chia thừa kế; tranh chấp đất đai; tố tụng dân sự, tố tụng hình sự và tố tụng hành chính.

Chat ngay Gọi ngay Hồ sơ năng lực

So sánh đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại

Bài viết so sánh đại diện cho thương nhân và môi giới thương mại

1. Khái niệm

2. Điểm giống nhau

3. Điểm khác nhau