Thay đổi người tiến hành tố tụng cạnh tranh khi nào?

Chủ thể tiến hành và tham gia tố tụng cạnh tranh là những tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ tiến hành hoặc tham gia vào quá trình giải quyết vụ việc cạnh tranh, bao gồm: cơ quan tiến hành tố tụng cạnh tranh, người tiến hành tố tụng cạnh tranh và người tham gia tố tụng cạnh tranh.

Người tiến hành tố tụng cạnh tranh là ai?

Người tiến hành tố tụng cạnh tranh là những cá nhân có đủ tiêu chuẩn, điều kiện luật định, với chức danh và thẩm quyền nhất định, tham gia vào tố tụng cạnh tranh tại các cơ quan tiến hành tố tụng cạnh tranh. Theo Khoản 2 Điều 58 của Luật Cạnh tranh năm 2018 thì người tiến hành tố tụng cạnh tranh bao gồm:

“Điều 58. Cơ quan tiến hành tố tụng cạnh tranh, người tiến hành tố tụng cạnh tranh

2. Người tiến hành tố tụng cạnh tranh bao gồm:

a) Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia;

b) Chủ tịch Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh;

c) Thành viên Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh;

d) Thành viên Hội đồng giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh;

đ) Thủ trưởng Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh;

e) Điều tra viên vụ việc cạnh tranh;

g) Thư ký phiên điều trần.”

- Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia là người đứng đầu, chịu trách nhiệm trước pháp luật về tổ chức, hoạt động của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia.

- Chủ tịch Hội đồng xử lí vụ việc hạn chế cạnh tranh do Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia chỉ định trong số thành viên của Hội đồng xử lí vụ việc hạn chế cạnh tranh.

- Thành viên Hội đồng xử lí vụ việc hạn chế cạnh tranh do Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia quyết định lựa chọn trong số các thành viên Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia gồm 03 hoặc 05 thành viên vì vậy không phải mọi thành viên của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đều là người tiến hành tố tụng cạnh tranh.

- Thành viên Hội đồng giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh bao gồm tất cả các thành viên của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia, trừ các thành viên đã tham gia Hội đồng xử lí vụ việc hạn chế cạnh tranh.

- Thủ trưởng Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh do Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia bổ nhiệm, miễn nhiệm; chịu trách nhiệm về mọi vấn đề và tổ chức hoạt động của Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh để thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh.

- Điều tra viên do Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia bổ nhiệm, miễn nhiệm; là lực lượng nòng cốt của cơ quan thực thi pháp luật cạnh tranh với vai trò quan trọng trong việc điều tra vụ việc cạnh tranh.

- Thư kí phiên điều trần do Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia chỉ định trong số công chức của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia.

Trường hợp thay đổi người tiến hành tố tụng cạnh tranh

Căn cứ vào Điều 65 của Luật Cạnh tranh năm 2018 những trường hợp thành viên Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh, điều tra viên vụ việc cạnh tranh, thư ký phiên điều trần phải từ chối tiến hành tố tụng cạnh tranh hoặc bị thay đổi đó là:

“Điều 65. Thay đổi người tiến hành tố tụng cạnh tranh

1. Thành viên Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh, điều tra viên vụ việc cạnh tranh, thư ký phiên điều trần phải từ chối tiến hành tố tụng cạnh tranh hoặc bị thay đổi nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Là người thân thích với bên bị điều tra hoặc bên khiếu nại;

b) Là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ việc cạnh tranh;

c) Có căn cứ rõ ràng cho rằng họ không khách quan khi làm nhiệm vụ.”

- Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tự mình quyết định hoặc theo đề nghị của Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh quyết định thay đổi thành viên Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh, thư ký phiên điều trần. Đó là một trong những nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh được quy định tại Điểm h Khoản 1 Điều 61 Luật này như sau:

“Điều 61. Nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh, Chủ tịch và các thành viên của Hội đồng

1. Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

h) Đề nghị Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại khoản 2 và khoản 5 Điều 59 của Luật này;”

- Trước hết, điều trần được hiểu là trình bày chi tiết trước cơ quan nhà nước có thẩm quyền về bản hiến kế hoặc các ý kiến về các vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội hoặc pháp lí cần được xử lí trong từng hoàn cảnh cụ thể với lời thỉnh cầu xem xét để áp dụng. Phiên điều trần là một trong những thủ tục rất quan trọng trong quá trình giải quyết vụ việc cạnh tranh. Vì vậy, vụ việc cạnh tranh thuộc thẩm quyền giải quyết của Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh phải được xem xét thông qua phiên điều trần và các quy định về phiên điều trần cũng được quy định rõ trong luật cạnh tranh và các văn bản có liên quan. Tại phiên điều trần, trường hợp phải thay đổi thành viên Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh, thư ký phiên điều trần thì Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh ra quyết định hoãn phiên điều trần, đồng thời kiến nghị Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia thay đổi thành viên Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh, thư ký phiên điều trần. Thời gian hoãn phiên điều trần là không quá 15 ngày kể từ ngày ra quyết định hoãn phiên điều trần.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Cạnh tranh năm 2018

Luật Hoàng Anh