Xử lý vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế như thế nào?

Căn cứ pháp lý

- Luật Cạnh tranh năm 2018.

Tóm tắt ngắn gọn các giai đoạn tố tụng cạnh tranh

Thủ tục tố tụng cạnh tranh là trình tự (thứ tự) các giai đoạn, các bước mà cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thực hiện những hoạt động nhất định để giải quyết, xử lý vụ việc cạnh tranh.

Thủ tục tố tụng cạnh tranh bao gồm 3 giai đoạn cơ bản, đó là điều tra vụ việc cạnh tranh, xử lý vụ việc cạnh tranh và giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.

*Giai đoạn điều tra vụ việc cạnh tranh

Điều tra vụ việc cạnh tranh là giai đoạn khởi đầu trong tố tụng cạnh tranh, theo đó Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh áp dụng các nghiệp vụ cần thiết để xác định hành vi vi phạm pháp luật cạnh tranh và đối tượng thực hiện hành vi làm cơ sở cho việc xử lý vụ việc cạnh tranh. Điều tra vụ việc cạnh tranh được khởi đầu bằng quyết định điều tra dựa trên thông tin về hành vi vi phạm hoặc khiếu nại vụ việc cạnh tranh và kết thúc bằng đình chỉ điều tra hoặc bằng báo cáo, kết luận điều tra.

Quyết định điều tra

- Quyết định điều tra vụ việc cạnh tranh của Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh dựa vào một trong các căn cứ:

+ Thứ nhất, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia thụ lí hồ sơ khiếu nại vụ việc cạnh tranh.

+ Thứ hai, Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh có thể quyết định tiến hành điều tra vụ việc cạnh tranh khi Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia phát hiện hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật cạnh tranh mà không cần phải có khiếu nại của bất kì tổ chức, cá nhân nào. Thời hiệu để Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh ra quyết định điều tra trong trường hợp này là ba năm kể từ ngày hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật về cạnh tranh được thực hiện.

- Thời hạn điều tra vụ việc cạnh tranh

Thời hạn điều tra của vụ việc hạn chế cạnh tranh là 09 tháng; của vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế là 90 ngày; của vụ việc cạnh tranh không lành mạnh là 60 ngày; đều bắt đầu kể từ ngày ra quyết định điều tra.

Đối với vụ việc phức tạp thì được gia hạn điều tra một lần nhưng không quá 03 tháng đối với vụ việc hạn chế cạnh tranh; không quá 60 ngày đối với vụ việc vi phạm tập trung kinh tế và không quá 45 ngày đối với vụ việc cạnh tranh không lành mạnh.

- Nội dung hoạt động điều tra:

+ Áp dụng biện pháp ngăn chặn và đảm bảo xử lý vi phạm hành chính trong điều tra, xử lí vụ việc cạnh tranh.

+ Lấy lời khai.

+ Triệu tập người làm chứng.

Đình chỉ điều tra, khôi phục điều tra

Thủ trưởng Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh ra quyết định đình chỉ điều tra vụ việc cạnh tranh trong các trường hợp quy định tại Điều 86 của Luật Cạnh tranh năm 2018. Thủ trưởng Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh tự mình hoặc theo yêu cầu của Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia hoặc theo đề nghị của các bên liên quan khôi phục điều tra trong các trường hợp tại Điều 87 của Luật này.

Báo cáo điều tra, kết luận điều tra

Sau khi kết thúc điều tra, điều tra viên vụ việc cạnh tranh lập báo cáo điều tra để trình Thủ trưởng Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh. Dựa vào đó, Thủ trưởng Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh ra kết luận điều tra và chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc, báo cáo điều tra và kết luận điều tra đến Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia để tổ chức xử lý theo quy định của Luật Cạnh tranh.

*Giai đoạn xử lý vụ việc cạnh tranh

- Đối với vụ việc cạnh tranh không lành mạnh hoặc vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế thì Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia có thẩm quyền ra quyết định xử lý vụ việc đó hoặc ra quyết định yêu cầu Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh điều tra bổ sung hoặc ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ việc cạnh tranh.

- Đối với vụ việc hạn chế cạnh tranh thì Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia phải ra quyết định thành lập Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh để xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh. Khi đó, Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh sẽ có thẩm quyền yêu cầu Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh tiến hành điều tra bổ sung; sau khi có kết luận điều tra bổ sung Hội đồng phải ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ việc cạnh tranh hoặc ra quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh. Nhưng trước khi ra quyết định xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh, Hội đồng xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh phải mở phiên điều trần. Phiên điều trần trong quá trình tố tụng cạnh tranh diễn ra như sau:

+Thứ nhất, chuẩn bị mở phiên điều trần.

+Thứ hai, triệu tập những người cần phải có mặt tại phiên điều trần.

+Thứ ba, phiên điều trần được tổ chức công khai. Trường hợp nội dung điều trần có liên quan đến bí mật quốc gia, bí mật kinh doanh thì phiên điều trần được tổ chức kín.

Sau khi nghe những người tham gia phiên điều trần trình bày ý kiến và tranh luận, Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh tiến hành thảo luận, bỏ phiếu kín và quyết định theo đa số.

*Giai đoạn giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh  

- Thi hành quyết định. Hết thời hạn chấp hành quyết định giải quyết vụ việc cạnh tranh mà tổ chức, cá nhân bị xử lý vi phạm không tự nguyện thi hành, không khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia theo quy định tại Điều 96 của Luật Cạnh tranh, bên được thi hành quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh có quyền làm đơn yêu cầu cơ quan có thẩm quyền tổ chức thi hành quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh thuộc phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan đó (căn cứ Điều 33 Nghị định số 75/2019/NĐ-CP quy định về thi hành quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh).

- Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, tổ chức, cá nhân không nhất trí với một phần hoặc toàn bộ nội dung quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia.

Quy định pháp luật cạnh tranh về xử lý vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế

Thủ trưởng Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh ra kết luận điều tra và chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc cạnh tranh cùng báo cáo điều tra và kết luận điều tra đến Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia để tổ chức xử lý theo quy định của Luật Cạnh tranh năm 2018. Căn cứ vào Điều 89 của Luật Cạnh tranh năm 2018 quy định về xử lý vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế thì trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ vụ việc, báo cáo điều tra và kết luận điều tra, Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia phải ra một trong các quyết định sau đây:

- Xử lý vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế.

- Yêu cầu Cơ quan điều tra vụ việc cạnh tranh điều tra bổ sung trong trường hợp nhận thấy các chứng cứ thu thập chưa đủ để xác định hành vi vi phạm quy định của pháp luật về cạnh tranh. Thời hạn điều tra bổ sung là 30 ngày kể từ ngày ra quyết định. Thời hạn xử lý vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế trong trường hợp điều tra bổ sung là 20 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ, báo cáo điều tra và kết luận điều tra bổ sung.

- Đình chỉ giải quyết vụ việc vi phạm quy định về tập trung kinh tế.

Xem thêm: Tổng hợp các bài viết về Luật Cạnh tranh năm 2018

Luật Hoàng Anh